Ο Δίας και η αρχετυπική του σημασία στη μυθολογία
Λίγα λόγια για το μυθολογικό αρχέτυπο του Διός
O Δίας ή ο Ζεύς στην Ελληνική μυθολογία είναι ο νεώτερος γιός του Κρόνου. Είναι η ύψιστη θεότητα του αρχαιοελληνικού πανθέου, καθώς είναι ο Θεός του Ουρανού και του Κεραυνού.
Επόπτευε και κυβερνούσε τον κόσμο. Ήταν πατέρας θεών και ανθρώπων. Προστάτευε τους ξένους, τους όρκους, την πόλη, το σπίτι και φρόντιζε για την ευημερία του. Ήταν αυτός που προνοούσε για τα πάντα.
Ο Δίας είναι ο σπουδαιότερος Θεός όλων των μυθολογικών όντων και Θεών. Στους εχθρούς του έριχνε κεραυνούς. Τα εμβλήματά του είναι ο κεραυνός και ο αετός.
Ο Δίας γεννήθηκε στην Δίκτη της Κρήτης μέσα στο Ιδαίον Άνδρον. Η Ρέα πήγε να γεννήσει εκεί για να τον προστατέψει από τον πατέρα του Κρόνο ο οποίος κατάπινε τα παιδιά του. Όταν τον γέννησε η Ρέα ξεγέλασε τον Κρόνο δείχνοντάς του αντί για το νεογέννητο έναν λίθο τυλιγμένο στα σπάργανα, τον οποίο ο Κρόνος νομίζοντας ότι είναι το παιδί του τον κατάπιε. Έτσι με αυτόν τρόπο σώθηκε από τον πατέρα του. Προστάτευε τους ξένους, τους όρκους, την πόλη, το σπίτι και φρόντιζε για την ευημερία του. Ήταν αυτός που προνοούσε για τα πάντα.
Οι διάφορες ιδιότητες του θεού και το περιεχόμενο της λατρείας του δε μπορούν να φανερωθούν μέσα από τους μύθους. H πραγματική φύση του θεού αποκαλύπτεται μέσα από τα λατρευτικά επίθετα και τις επικλήσεις.
Η αρχαιοελληνική λέξη Δίας σημαίνει λαμπρός και είναι η ρίζα του ονόματος του Διός. Στην λατινική γλώσσα η λέξη Deus σημαίνει Θεός.
Τον ονομάζουν πατέρα των θεών και των ανθρώπων, γιατί μόνο αυτός γέννησε και αθάνατα και θνητά παιδιά, ενώ οι άλλοι θεοί γέννησαν ή μόνο αθάνατα, όπως ο Κρόνος, ή μόνο θνητά όπως οι υπόλοιποι.
Έτσι ο Δίας από τον ουρανό μπορούσε να επιβλέπει και να ελέγχει τα πάντα. Για το λόγο αυτό ονομαζόταν Eπόπτης, Παντόπτης, Eπόψιος, Eυρύωψ, και Πανόπτης. Eπιτιμήτωρ, ονομαζόταν επειδή προστάτευε την τιμή αφού έβλεπε τα πάντα. Ένα άλλο επίθετο του Διός ήταν Eπωπέτης, αργότερα όμως μ 'αυτό το όνομα εξελίχθηκε ιδιαίτερη θεότητα, που ήταν συγγενής όχι μόνο με το Δία αλλά και με τον Aπόλλωνα, την Aρτέμιδα (Eπωπίς).