Μεταμοντέρνα Αστρολογία
Αντίγραφο της ομιλίας του Robert Hand στο Αστρολογικό Συνέδριο του 2005
Το παρακάτω άρθρο είναι το (επιµεληµένο) αντίγραφο µιας οµιλίας που έδωσε ο Robert Hand στο Αστρολογικό Συνέδριο του 2005 της Βρετανικής Αστρολογικής Εταιρίας στο Γιορκ, ΗΒ.
Η οµιλία αυτή είχε τέτοιο αντίκτυπο που συζητιέται ακόµα και σήµερα από τον αστρολογικό κόσµο. Πρόκειται για µια αξιόλογη διάλεξη που αξίζει να διαβαστεί απ’ όλους, ανεξαρτήτως των «πιστεύω» ή των «πεποιθήσεων του καθενός.
Η µετάφραση έγινε µετά από γραπτή έγκριση του Robert Hand και για όσους ενδιαφέρονται ακολουθεί το πρωτότυπο αγγλικό κείµενο
Μετα-Μοντέρνα Αστρολογία
του Robert Hand
Τι είναι µετα-µοντέρνο;
Πρώτα απ’ όλα, θα πρέπει να ορίσω το χαρακτηρισµό «µετα-µοντέρνο». Ο µετα-µοντερνισµός, όπως χρησιµοποιείται συνήθως ο όρος, αναφέρεται σε ένα σύνολο φιλοσοφικών κινηµάτων που προκύπτουν σε µεγάλο βαθµό από τη σύγχρονη Γαλλική φιλοσοφία όπως εµφανίζεται ιδιαίτερα στο έργο του Jacques Derrida, το µετα-στρουκτουραλισµό και το φιλόσοφο και ιστορικό Michel Foucault.
∆εν αναφέροµαι σ’ αυτό, όµως, γιατί στην αστρολογία συµβαίνει κάτι άλλο. Η αστρολογία δεν αποτέλεσε ποτέ µέρος του σύγχρονου κόσµου και αντίστοιχα δεν µπορεί να έχει µετα -µοντέρνα περίοδο. Θα έλεγα, στην πραγµατικότητα, ότι η αστρολογία είναι ιδανικά κατάλληλη για να χαρακτηριστεί τόσο προ- µοντέρνα όσο και µετα-µοντέρνα, µε τη Γαλλική φιλοσοφική έννοια.
Αντίθετα, αυτό στο οποίο αναφέροµαι είναι ένα πολύ πραγµατικό ιστορικό φαινόµενο στην αστρολογία, το οποίο είναι το εξής: έχουµε αστρολογία µέχρι το 1700 περίπου, η οποία είχε ορισµένες σταθερές µορφές, ιδέες και αρχές και η οποία είχε µια λίγο έως πολύ συνεχή παράδοση από κάποιο σηµείο όπως –η ηµεροµηνία αυτή είναι πολύ ελαστική– ο πέµπτος αιώνας π.Χ. Μετά, το 18ο αιώνα, είχαµε ένα πολύ µεγάλο διάλειµµα. Οι συµβατικοί ιστορικοί το αναφέρουν αυτό ως ∆ιαφωτισµό. Εγώ προτιµώ τον όρο «Συσκότιση» µε βάση το τι συνέβη στην αστρολογία – σχεδόν πέθανε. Και µετά, το 19ο αιώνα άρχισε µια αναβίωση, η οποία, στο µεγαλύτερο µέρος του 19ου αιώνα ήταν µια αναβίωση ενός τµήµατος της παράδοσης που είχε σχεδόν πεθάνει το 1700.
Τότε, όµως, µε τον Alan Leo, και πιο πρόσφατα µε ανθρώπους όπως ο Dane Rudhyar, και σε ένα άλλο επίπεδο µε ανθρώπους όπως της Σχολής του Αµβούργου και της Κοσµοβιολογία του Ebertin, άρχισε να αποκτά ύπαρξη ένα αρκετά νέο είδος αστρολογίας, το οποίο θα ήταν ίσως σωστό να το ονοµάζουµε απλώς αστρολογία του 20ού αιώνα, αλλά θα ήθελα να το αποκαλώ σύγχρονη (µοντέρνα) αστρολογία. Το θέµα είναι λοιπόν για ποιο πράγµα πρόκειται να µιλήσω στην πραγµατικότητα, τι έπεται;
Η αρχή αυτού που εγώ αποκαλώ –λόγω έλλειψης ενός καλύτερου όρου– µετα-µοντέρνα αστρολογία συνέβη ουσιαστικά πριν από αρκετά χρόνια πια.
Δύο άνθρωποι ευθύνονται σε µεγάλο βαθµό γι’ αυτό το νέο ξεκίνηµα. Βρίσκονται στις Ηνωµένες Πολιτείες: ο Robert Zoller, ο οποίος άρχισε να µελετάει µεσαιωνική αστρολογία στο πρωτότυπο στα Λατινικά κατά τη δεκαετία του 1970 και ακολουθήθηκε σύντοµα στη χώρα αυτή [Μεγάλη Βρετανία] από τη µακαρίτισσα Olivia Barclay, η οποία άρχισε να διδάσκει στους µαθητές της την ωριαία αστρολογία απευθείας από το κείµενο του William Lilly. Και στις δύο περιπτώσεις, αυτό που διδασκόταν ήταν µια αναγεννηµένη αστρολογία της εποχής προ του 1700 ή προ-µοντέρνα αστρολογία. Είχαν τροµερό αντίκτυπο. Στις Ηνωµένες Πολιτείες αυτό οδήγησε στην κίνηση στην οποία συµµετείχα – ή συµµετέχω κι εγώ, χωρίς όµως να σχετίζοµαι πια µε το όνοµα – στο Πρόγραµµα που ονοµάζεται Project Hindsight, του οποίου εγώ και ο Robert Zoller, µαζί µε τον Robert Schmidt υπήρξαµε ιδρυτές. Μετά, ο Robert Zoller ακολούθησε το δικό του δρόµο κι εγώ το δικό µου, αλλά η κίνηση συνεχίζεται.
Έτσι, ο προ του 1700 ή προ-µοντέρνος τύπος αστρολογίας επανέρχεται αρκετά γρήγορα. Η επίδραση που είχαν οι κινήσεις αυτές δεν είναι ακριβώς αυτή που θα µπορούσε κανείς να περιµένει. Ναι, υπάρχουν άνθρωποι –και νοµίζω ότι µπορεί να το πω αυτό χωρίς να προσβάλλω κανέναν– όπως ο Robert Zoller, που προσπαθούν πραγµατικά να αναβιώσουν πλήρως µια ακέραιη προ-µοντέρνα αστρολογία, γνωστή αλλιώς ως παραδοσιακή αστρολογία. Όµως, επειδή ορισµένοι θεωρούν την αστρολογία του Alan Leo ως παραδοσιακή αστρολογία, ο όρος προ-µοντέρνα µπορεί να είναι σαφέστερος για τα προ του 1700 στυλ αστρολογίας. Η αγαπηµένη µου εικόνα του Robert Zoller –και, πιστέψτε µε, δεν νοµίζω ότι θα είχε αντίρρηση που τον χαρακτηρίζω έτσι– είναι ότι θα χαµογελούσε, θα έτριβε τα χέρι του µε υπερηφάνεια και θα έλεγε: «Οι παλιές µέθοδοι είναι οι καλές µέθοδοι!»
Παρ’ όλα αυτά, αυτό που φαίνεται να συµβαίνει και µε το οποίο ευθυγραµµίζοµαι απόλυτα δεν είναι πραγµατικά µια αναβίωση της παραδοσιακής αστρολογίας. Είναι µάλλον µια επούλωση του ρήγµατος που συνέβη κατά το 18ο αιώνα. ∆εν προσπαθούµε να κάνουµε αστρολογία ακριβώς όπως γινόταν, αλλά µάλλον προσπαθούµε να αναπλάσουµε την αστρολογία όπως θα ήταν αν δεν είχε σταµατήσει ποτέ να είναι µια ενεργός παράδοση. Είναι πολύ σηµαντικό να κατανοηθεί αυτό το σηµείο, γιατί αναφέρεται και πιστεύεται συχνά ότι η παραδοσιακή αστρολογία δεν πρέπει να ήταν τόσο αποτελεσµατική γιατί έσβησε – σχεδόν. Βεβαίως, λέγεται από µερικούς ότι η παραδοσιακή αστρολογία πρέπει να υστερούσε τροµερά και συνεπώς η σύγχρονη αστρολογία αντιπροσωπεύει µια επαναστατική βελτίωσή της.
Δεν ισχύει αυτό. Η παραδοσιακή αστρολογία έσβησε για λόγους που περιγράφονται πολύ καλύτερα ως κοινωνικοπολιτικοί παρά ως επιστηµονικοί. Αν θέλετε ένα παράδειγµα του τι εννοώ, σας παραπέµπω στο εξαιρετικό έργο του Patrick Curry Prophecy and Power, όπου περιγράφει τη διαδικασία που παρά λίγο να οδηγήσει στο σβήσιµο της αστρολογίας στη Βρετανία. Σας διαβεβαιώ, όµως, ότι η διαδικασία αυτή δεν περιορίστηκε στη Βρετανία. Έτσι, δεν κάνουµε παραδοσιακή αστρολογία, επουλώνουµε το σπάσιµο που συνέβη το 18ο αιώνα.
Πάρε απαντήσεις σε ό,τι σε απασχολεί! Απόκτησε ΤΩΡΑ την Προσωπική σου Πρόβλεψη και μάθε τι θα συμβεί!
Παραδοσιακή Αστρολογία
Πρώτα απ’ όλα: Τι είναι παραδοσιακή αστρολογία; Δυστυχώς, ο µόνος σχεδόν γενικός χαρακτηρισµός που µπορώ να κάνω είναι να την ορίσω ως αστρολογία πριν το 1700. Από αυτήν την άποψη, είναι όπως το µεγαλύτερο µέρος της υπόλοιπης Ιστορίας. Νοµίζω πως αν κάνετε έναν γρήγορο υπολογισµό θα αντιληφθείτε πως το µεγαλύτερο µέρος της ιστορίας συνέβη πριν το 1700 –δισεκατοµµύρια δισεκατοµµυρίων χρόνια, στην πραγµατικότητα. Αλλά, πέρα απ’ αυτό, είναι δύσκολο να δοθεί ένας χαρακτηρισµός.
Και πρέπει να ρωτήσουµε, «ποια παραδοσιακή αστρολογία;» Ελληνιστική/κλασική; Jyotish; Jyotish είναι ένας όρος που προτιµώ κατά πολύ από το βεδική, πρώτα απ’ όλα γιατί είναι πραγµατικός Ινδικός όρος και, κατά δεύτερον γιατί (ξέρω ότι πρόκειται να προκαλέσω ορισµένα αντεπιχειρήµατα σχετικά µ’ αυτό αργότερα) δεν υπάρχει πολλή ωροσκοπική αστρολογία στις Βέδες. Μιλάµε για Αραβική αστρολογία ή – όπως προτιµώ να την ονοµάζω – Περσο-Αραβική αστρολογία, γιατί στην πραγµατικότητα είναι πολύ περισσότερο Περσική παρά Αραβική; Μιλάµε για µεσαιωνική αστρολογία στη Λατινική γλώσσα , η οποία είναι βασικά η ίδια µε την Περσο-Αραβική; Ή µιλάµε για την αρχή της σύγχρονης αστρολογίας – και δεν εννοώ τον Alan Leo; Η αρχή της σύγχρονης αστρολογίας αποτελείται στην πραγµατικότητα από άτοµα όπως οι Placidus, Morinus, Κέπλερ, οι οποίοι όλοι έβλεπαν την παραδοσιακή αστρολογία όπως τη λάµβαναν και πίστευαν ότι χρειαζόταν µεταρρύθµιση.
Για ποια µιλάµε λοιπόν; Έχω άσχηµα νέα: για όλες! Δεν έχουµε “χωνέψει” πλήρως τις παραδοσιακές αστρολογίες –για να χρησιµοποιήσουµε τον κατάλληλο όρο– δεν έχουµε κατακτήσει τις τεχνικές. Για παράδειγµα, οι τεχνικές πρόβλεψης στην ελληνιστική αστρολογία και ακόµα και µερικές από τις τεχνικές πρόβλεψης στη µεσαιωνική αστρολογία εξακολουθούν να µην χρησιµοποιούνται και να µη δοκιµάζονται ευρέως. Μπορεί να αποδειχθεί ότι δεν είναι τόσο χρήσιµες· µπορεί όµως και να αποδειχτεί ότι αποτελούν σηµαντική επαναστατική πρόοδο. ∆εν ξέρω πραγµατικά, αλλά µέχρι να τις εξετάσουµε συστηµατικά, ουσιαστικά δεν το γνωρίζουµε.
Η αστρολογία στον 20ό αιώνα
Όµως αυτή η ενστάλαξη στοιχείων από τις διάφορες παραδόσεις στη σύγχρονη αστρολογική παράδοση αντιπροσωπεύει την ουσία της αλλαγής από τη σύγχρονη στη µετα-µοντέρνα αστρολογία. Μερικοί από µας αποκαλούν αυτήν την παραδοσιακή αστρολογία νεο-παραδοσιακή, αλλά αυτός ο όρος δίνει στην πραγµατικότητα την έµφαση σε λάθος σηµείο. Με την έννοια του όρου στην καθηµερινή γλώσσα, πρόκειται για µια µετα-µοντέρνα αστρολογία! Εντάξει! Τι κάνουµε µε τον 20ό αιώνα; Τον κρατάµε! Κρατάµε τα καλύτερα χαρακτηριστικά του. Η µοναδική πιο σηµαντική πρόοδος στην αστρολογία του 20ού αιώνα ήταν η αναγνώριση ότι η αστρολογία µπορούσε στην πραγµατικότητα να χρησιµοποιηθεί ως εργαλείο για ανθρώπινο δυναµικό και αυτο-πραγµατοποίηση. Μπορεί να υπάρχει κάτι από αυτό στην Jyotish, αλλά σίγουρα δεν υπάρχει τίποτα στην Ελληνιστική, την Αραβική ή τη Λατινική µεσαιωνική. Και οι τρεις αυτές παραδόσεις ήταν πλήρως προσανατολισµένες προς την αντιµετώπιση καθηµερινών, γήινων καταστάσεων. Όµως ιδιαίτερα ο Dane Rudhyar εισήγαγε έναν ριζικά νέο τρόπο σκέψης για την αστρολογία. Στενά συνδεδεµένη µε την αστρολογία του είναι η ιδέα της ψυχολογικής αστρολογίας. ∆εν συµµερίζοµαι την περιφρόνηση που νοιώθουν πολλοί οπαδοί τις παραδοσιακής αστρολογίας για την ψυχολογική αστρολογία. Νοµίζω πως είναι εξαιρετικά σηµαντική. Η µόνη επίκρισή µου σχετικά είναι ότι στα χέρια ορισµένων από τους όχι και τόσο ικανούς από αυτούς που την εξασκούν έχει γίνει ένα εξαιρετικά γλυκανάλατο είδος αστρολογίας όπου ο,τιδήποτε µπορεί να διαµορφωθεί έτσι ώστε να σηµαίνει ο,τιδήποτε, ανάλογα µε το συναισθηµατικό πλαίσιο του νου του πελάτη και του αστρολόγου. Η γλώσσα της αστρολογίας του 20ού αιώνα ως γλώσσα τείνει να είναι ανακριβής, αόριστη, ασαφής και συγκεχυµένη. Αλλά οι στόχοι της αστρολογίας του 20ού αιώνα είναι απολύτως αξιοσύστατοι.
Έτσι, κρατάµε την αστρολογία του εικοστού αιώνα, στο βαθµό που µιλάει για τις ανάγκες της σύγχρονης ανθρωπότητας. Κάθε αστρολογία ασχολείται µε τον πολιτισµό στον οποίο ζει και αν όχι, είναι άσχετη. Η αστρολογία του εικοστού αιώνα θα πρέπει να διατηρείται στο βαθµό που φέρνει αποτέλεσµα, έχει νόηµα και είναι αρκετά σαφής ώστε να µπορεί κανείς να πει αν φέρνει αποτέλεσµα. Για να επεξηγήσω τι εννοώ λέγοντας «αρκετά σαφής» (ή µάλλον όχι αρκετά σαφής), να ένα στυλ πρόβλεψης (οµολογουµένως παράλογης) που περιγράφει το πρόβληµα: «Τον επόµενο χρόνο, θα συµβούν γεγονότα.» Τώρα, µπορεί να γελάσετε, αλλά εγώ έχω ακούσει αστρολογικές προβλέψεις που έχουν γίνει και ήταν σχεδόν τόσο «σαφείς».
Πιστεύω επίσης ότι υπάρχουν και µερικά άλλα εργαλεία από την αστρολογία του 20ού αιώνα που αξίζει τον κόπο να διατηρηθούν, όπως η χρήση των µεσοδιαστηµάτων, του χάρτη των 90 µοιρών και υπάρχουν αρκετές σχολές που έχουν συνεισφέρει εξαιρετικά πολύτιµες ιδέες, οι οποίες είναι πάρα πολλές για να αναφερθούν. Η αστρολογία του εικοστού αιώνα δεν είναι για πέταµα, αλλά να τι χρειάζεται πραγµατικά:
Πρώτα απ’ όλα, συχνά ανακύπτει το ερώτηµα: είναι η παραδοσιακή αστρολογία –σε οποιαδήποτε µορφή– καλύτερη από τη σύγχρονη αστρολογία; Και βέβαια οι οπαδοί της παραδοσιακής αστρολογίας λένε αµέσως: «Μα και βέβαια!» Λένε ότι είναι πιο αποτελεσµατική. Αυτό µπορεί να είναι πιθανό, αλλά όχι για τους λόγους για τους οποίους ίσως πιστεύετε. Η ινδουιστική αστρολογία, η αραβική αστρολογία και η µεσαιωνική αστρολογία, και όσον αφορά στο θέµα αυτό και η ελληνιστική αστρολογία, έχουν όλες µια πολύ πιο εξεζητηµένη γλώσσα από την αστρολογία του 20ού αιώνα. Για να το θέσω απλά: οι γλώσσες αυτές, ως γλώσσες, είναι πιο σαφείς· αυτές οι πρώτες αστρολογίες µπορούν να λένε τα πράγµατα ξεκάθαρα και σε τέτοιο βαθµό ώστε να µπορεί κανείς να πει αν αυτό που λένε είναι αλήθεια ή όχι.
Ένα από τα περίεργα σαρκαστικά κοµπλιµέντα που συνήθιζα να κάνω στην Κοσµοβιολογία του συστήµατος του Ebertin ήταν ότι µου άρεσε γιατί είναι ένα από τα λίγα συστήµατα αστρολογίας στα οποία µπορούσα να πω πότε δεν έφερνε αποτέλεσµα. Θα προβώ σε µία δήλωση που µερικοί µπορεί να θεωρήσουν µάλλον εξωφρενική, η οποία έχει αντικρουστεί πολλές φορές από άλλους κατά τη διάρκεια αυτού του Συνεδρίου: δεν έχω απορρίψει ποτέ ένα χάρτη που ήταν λάθος και έφερνε καλύτερο αποτέλεσµα από αυτόν που ήταν σωστός. ∆εν λέω ότι δεν µπορεί να συµβεί κάτι τέτοιο, αλλά δεν έχει συµβεί ποτέ σε εµένα. Και ο λόγος είναι ότι έδινα πάντα µεγάλη σηµασία στη σαφήνεια της αστρολογικής γλώσσας, έτσι ώστε να µπορώ να καταλάβω αν η δήλωση που έκανα ήταν σωστή ή λάθος. Θυµάµαι µια διάλεξη του Geoffrey Dean στην οποία µιλούσε µε βάση ένα χάρτη που υποτίθεται πως ήταν ο χάρτης της Petula Clark, –ο Geoffrey δεν θυµάται το συµβάν, αλλά το θυµάµαι εγώ– µε µια πολύ κοντινή σύνοδο του Άρη και του Ποσειδώνα. Ο Geoffrey αγόρευσε µοντερνιστικά αστρολογικά σκουπίδια σχετικά µε την ανιδιοτελή, αλτρουιστική φύση αυτού του ατόµου κλπ. Είπα από µέσα µου, «Αυτό είναι τρέλα, δεν είναι δυνατό να είναι σωστός αυτός ο χάρτης.» Και µετά, αφού είχε πείσει ολόκληρο το ακροατήριο, ανακοίνωσε ότι ήταν ο χάρτης του Charles Manson. Σε µια σηµείωση στο περιθώριο, ο αστρο-χαρτο-γραφικός χάρτης του Charles Manson είχε τη γραµµή αυτής της συνόδου Άρη- Ποσειδώνα να περνάει από τις ερήµους ακριβώς ανατολικά του Λος Άντζελες. Έτσι, όταν παραδέχτηκε τελικά ότι επρόκειτο για τον Charles Manson, είπα από µέσα µου, «Ήξερα ότι δεν µπορούσε να είναι της Petula Clark!» Ήταν γεννηµένη την ίδια µέρα µε ένα χρόνο διαφορά. Γι’ αυτό λοιπόν είχε κατορθώσει να πείσει τους πάντες. Αλλά το πρόβληµα ήταν ότι εκµεταλλευόταν την ασαφή φύση µεγάλου µέρους της σύγχρονης αστρολογικής γλώσσας του 20ού αιώνα. Αυτό πρέπει να αλλάξει! Το αντικείµενο της αυτο-πραγµατοποίησης, της ψυχολογικής διερεύνησης ή ακόµα και του διαφωτισµού, είναι απολύτως θεµιτός στόχος µέσω της αστρολογίας, ένα ανώτερο έργο. Αλλά πρέπει να γίνεται µε σαφή γλώσσα ή δεν θα έχει καµία χρησιµότητα, εκτός από ψυχαγωγία, πράγµα που πιστεύω ότι µερικοί θεωρούν απόλυτα σωστό.
Η σύγχρονη αστρολογία είχε ένα πραγµατικά τραγικό ελάττωµα εκτός από την ασαφή γλώσσα της: την πλήρη έλλειψη φιλοσοφικής θεµελίωσης βασισµένης σε οποιαδήποτε συναφή φιλοσοφική ή πνευµατική παράδοση του κόσµου, εκτός από την περίπτωση της Jyotish. Η Jyotish έχει συναφές φιλοσοφικό και πνευµατικό υπόβαθρο που προκύπτει από τις θρησκείες της Ινδίας. Για εκείνους από σας που δεν το γνωρίζουν, η Δυτική αστρολογία (µε την οποία εννοώ στην πραγµατικότητα τη Μεσανατολική αστρολογία, τυχαίνει απλώς να εξασκούµε το Δυτικό κλάδο της) έχει κι αυτή γερά θεµέλια στη φιλοσοφία που προέρχεται από άτοµα µε ονόµατα όπως Πλάτωνας, Πυθαγόρας, Αριστοτέλης, Πλωτίνος και έχει τις ρίζες της σε άλλες φιλοσοφίες τις οποίες δεν µπορούµε να αποδώσουµε σε κάποιο συγκεκριµένο πρόσωπο, όπως οι φιλοσοφίες του Ερµή του Τρισµέγιστου. Πρέπει να ανατρέξουµε σ’ αυτές τις φιλοσοφίες (όπως ελπίζω πως θα αποδείξω σε ένα βαθµό αύριο) γιατί όλη η σύγχρονη Δυτική φιλοσοφία –µε πιθανή και ενδεχόµενη εξαίρεση τη φαινοµενολογία– γεννήθηκε από ένα σύνολο ιδεών που εµφανίζεται αφού η Δύση έκανε µία ψαλίδα στο δρόµο της φιλοσοφίας, η οποία κατέστησε την αστρολογία εγγενώς αδύνατη.
Έτσι, πρέπει να ανατρέξουµε στις φιλοσοφίες στις οποίες η αστρολογία δεν είναι εγγενώς αδύνατη, να επαναθεσπίσουµε τις ρίζες, να εκσυγχρονίσουµε την κατανόησή µας σε ό,τι αφορά στις φιλοσοφίες αυτές και να τις προβάλουµε στον 20ό αιώνα ή στον 21ο αιώνα. Έχουµε ένα λαµπρό παράδειγµα αυτού στο έργο του µακαρίτη John Addey, η αστρολογία του οποίου είχε βαθιές ρίζες στο Νεοπλατωνισµό αλλά στρεφόταν προς ένα ριζικά νέο είδος αστρολογίας.
Και ο Alfred North Whitehead µπορεί επίσης να είναι ένας φιλόσοφος που έχει να µας πει κάτι, αλλά µέχρι να µπορέσω να τον κάνω να µου πει κάτι το οποίο θα καταλαβαίνω αληθινά –εκείνοι από εσάς που έχουν προσπαθήσει να διαβάσουν Whitehead θα καταλαβαίνουν τι εννοώ– δεν µπορώ να πω τι ενδέχεται να έχει να προσφέρει.
Η αστρολογία στερείται θεωρητικής θεµελίωσης
Ο λόγος για την ύπαρξη κατάλληλης φιλοσοφικής θεµελίωσης είναι ότι ουσιαστικά οδηγεί στη δηµιουργία αυτού που οι επιστήµονες µας λένε διαρκώς ότι λείπει, σε κάποια µορφή: µιας θεωρητικής θεµελίωσης. Τώρα θα πρέπει να καταλάβετε ότι µια θεωρητική θεµελίωση δεν χρειάζεται απαραίτητα να είναι σωστή εξαρχής. Πρέπει να µπορεί να διορθωθεί. Η αστρολογική θεωρία ακόµα και βασισµένη σε µία επανασύνδεση µε την αρχαία φιλοσοφία, δεν θα είναι µια θεωρία την οποία θα αναγνωρίζει η επιστήµη ως θεωρία, αλλά στην πραγµατικότητα θα λειτουργεί ως επιστηµονική θεωρία. Απλώς δεν θα λειτουργεί σύµφωνα µε το επιστηµονικό παράδειγµα – οποιοδήποτε επιστηµονικό παράδειγµα, τουλάχιστον οποιοδήποτε παράδειγµα διαµορφώνεται σύµφωνα µε το ευρύ µετα-παράδειγµα της σύγχρονης επιστήµης.
Και επιτρέψτε µου να εξηγήσω γιατί: Το σύγχρονο επιστηµονικό παράδειγµα, µε εξαίρεση µερικούς τοµείς της κβαντικής φυσικής, αγνοεί σε µεγάλο βαθµό το ρόλο της συνείδησης του Σύµπαντος. Για να το θέσω στην πιο ξεκάθαρη µορφή του: Ζωή και συνείδηση, σύµφωνα µε την επικρατούσα εκδοχή του σύγχρονου επιστηµονικού παραδείγµατος είναι επιφαινόµενα των νόµων της µη άψυχης φύσης. Ένα επιφαινόµενο είναι ένα επιφανειακό φαινόµενο δευτέρου επιπέδου, µη κεντρικό για το σύστηµα στο σύνολό του. Με άλλα λόγια, είµαστε τετριµµένοι και ασήµαντοι, ο κόσµος είναι ουσιαστικά άνευ σηµασίας και απλώς κατατρίβεται προς ένα ανόητο, άνευ σηµασίας τέλος.
Βέβαια, πρέπει να θέσει κανείς το ερώτηµα: «Άνευ σηµασίας», για ποιον; ∆εν µπορεί να υπάρχει ο χαρακτηρισµός «άνευ σηµασίας» παρά µέχρι να βρεθεί κάποιος για τον κάτι είναι χωρίς σηµασία. ∆υστυχώς, όταν ο 19ος αιώνας πέταξε το Θεό έξω από την επιστήµη, κατέστησαν το όλο θέµα σηµασίας/άνευ σηµασίας ακαθόριστο, άσχετο και ακαδηµαϊκό. Σύµφωνα µε ένα σύγχρονο «επιστηµονικό» συγγραφέα, είµαστε σαν βακτήρια που ζουν σε ένα σωµατίδιο σκόνης σε ένα φτάρνισµα. Αυτή ήταν η περιγραφή κάποιου για τη ζωή στο Big Bang. Θεωρείται πως ζούµε σε έναν πλανήτη που στρέφεται γύρω από ένα αστέρι καθρέφτη σε ένα γαλαξία καθρέφτη σε ένα άπειρα τεράστιο Σύµπαν.
Καθρέφτη τίνος αποτελούµε; Αν δεν υπάρχει ζωή στο Σύµπαν, για ποιον είµαστε ασήµαντοι και από πότε το µέγεθος µόνο αποτελεί κριτήριο υπεροχής; ∆ισεκατοµµύρια δισεκατοµµυρίων αστέρια, συνήθιζε να λέει ο µακαρίτης Carl Sagan, λες και προσθέτοντας µηδενικά µετά από τη µονάδα έκανε τα πράγµατα πιο σηµαντικά και µε περισσότερο νόηµα.
Ισορροπία µεταξύ µοντερνιστικών και παραδοσιακών απόψεων
Πρέπει λοιπόν να βρούµε µια ισορροπία ανάµεσα στη στάση των µοντερνιστών και στη στάση των οπαδών της παράδοσης. Παρεµπιπτόντως, θέλω απλώς να ξεκαθαρίσω ένα πράγµα: Αν µοιάζω να κάνω έντονη κριτική µόνο σε µερικά µέλη της Jyotish/Βεδικής κοινότητας όταν µιλάω για αστρολογικό φονταµενταλισµό, πιστέψτε µε, δεν είναι αλήθεια. Υπάρχουν και φονταµενταλιστές Lilly, φονταµενταλιστές της Ελληνιστικής αστρολογίας, φονταµενταλιστές της Αραβικής αστρολογίας… Όποιο σύστηµα κι αν πάρετε, µε την προϋπόθεση ότι δεν είναι σύγχρονο, θα βρείτε κάποιον που θα το πιστεύει ως φονταµενταλιστής ή – για να χρησιµοποιήσω έναν όρο πιο της µόδας– λιτεραλιστής (οπαδός της ερµηνείας κατά γράµµα), κάποιος που πιστεύει πως, όσα υπάρχουν µέσα στα βιβλία είναι κυριολεκτικά και η απόλυτη αλήθεια.
Η µοντερνιστική (σύγχρονη) στάση πιστεύει ότι µόνο τα πιο πρόσφατα έργα έχουν κάποια αξία και η παραδοσιακή στάση θεωρεί πως ο,τιδήποτε µοντέρνο είναι απελπιστικά ελαττωµατικό και διεφθαρµένο. Χωρίς χαρακτηρισµό – αυτές οι θέσεις είναι και οι δύο λάθος. Και αν διαφωνείτε µαζί µου, έχει καλώς. Αυτή όµως είναι η θέση µου, σας αρέσει δεν σας αρέσει! (Βλέπετε, έχω Σελήνη στο Σκορπιό.)
Η µετα-µοντέρνα αστρολογία πρέπει να αναγνωρίσει ότι η αστρολογία είναι µια τέχνη που µαθαίνεται. Όχι απλά µια τέχνη που µαθαίνεται, αλλά µια τέχνη που µαθαίνεται, µε έµφαση. Και ενώ καλούµε τους ενθουσιώδεις και τους ερασιτέχνες να συµµετέχουν, πρέπει επίσης να αναγνωριστεί ότι ο ερασιτέχνης αστρολόγος θα έχει ρόλο παρόµοιο µε των ερασιτεχνών επιστηµόνων – κάθε άλλο παρά άσχετο, αλλά που θα εργάζονται µε περιορισµένο τρόπο. Η αστρολογία δεν είναι περισσότερο ψυχαγωγία από την ψυχολογία. Πράγµα το οποίο σηµαίνει ότι και οι δύο µπορούν να δηµιουργήσουν ψυχαγωγικές αποσπάσεις, αλλά χωρίς αυτό να είναι είτε ο σκοπός ή η αξία τους.
Ως προς αυτό, όπως είµαι βέβαιος ότι πολλοί γνωρίζουν αρκετά καλά, έχει ήδη αρχίσει µία κίνηση προς τη δηµιουργία ακδηµαϊκών ιδρυµάτων µέσα στην αστρολογία. Ένα από αυτά είναι το Kepler College. ∆ιδάσκει στο πλαίσιο ενός καθαρού προγράµµατος θεωρητικών σπουδών που τυχαίνει – αυτό είναι το ανεπίσηµο σλόγκαν της σχολής – να φιλτράρεται «µέσα από το φακό της αστρολογίας», αλλά δεν παύει να είναι ένα πτυχίο θεωρητικών σπουδών. Τι διδάσκω εκεί; ∆ιδάσκω αρχαία ιστορία, µεσαιωνική ιστορία και Λατινικά.
Βέβαια, τα Λατινικά δεν είναι όλα Κικέρων. ∆ιαβάζουµε Ιωάννη της Σεβίλλης στο µάθηµα και άλλους σαν κι αυτόν. (∆εν διαβάζουµε Μανίλιο), γιατί κανένας δεν µπορεί να διαβάσει Μανίλιο.) Εδώ στη Βρετανία υπάρχει βέβαια το πρόγραµµα µαθηµάτων του Bath Spa, το πρόγραµµα µαθηµάτων του Southampton, το πρόγραµµα του Πανεπιστηµίου του Canterbury και υπάρχουν πιθανώς και άλλα τα οποία δεν γνωρίζω.
Υπάρχει όµως µια ανατριχιαστική ανάπτυξη, γιατί φτάσαµε στο σηµείο στο οποίο το επόµενο επίπεδο της αστρολογίας πρέπει να διεξάγεται σε περιβάλλοντα παρόµοια µε αυτά των πανεπιστηµίων, όπου πραγµατοποιούνται συνέδρια µεταξύ επαγγελµατιών του χώρου, οι οποίοι αναφέρουν εργασίες που είναι πολύ σηµαντικές, αλλά που είναι πολύ τεχνικές ή εσωτερικές (µε την αρχική έννοια της λέξης) για ένα γενικό αστρολογικό συνέδριο. Για παράδειγµα, έχουµε τα διάφορα στυλ µεσαιωνικών πρωτευουσών κατευθύνσεων, την προέλευσή τους, τη σηµασία τους, την εφαρµογή τους κλπ, που αποτελεί σίγουρα αντικείµενο ενδιαφέροντος µόνο για ειδικούς.
Για να σας δώσω απλώς µια ιδέα από κάτι που παρατήρησα, είµαι πεπεισµένος ότι ο Masha Allah ή το έργο που αποδίδεται σ’ αυτόν είναι δύο προσώπων, γιατί υπάρχουν δύο διαφορετικά είδη αστρολογίας σε εξέλιξη, αλλά δεν έχω βρει ακόµα πώς να το τεκµηριώσω αυτό αυστηρά. Αυτό δεν είναι το είδος θέµατος που νοµίζω πως θα µπορούσε να συγκεντρώσει ένα πολύ µεγάλο κοινό ακόµα και σε ένα συνέδριο ΑΑ και τα συνέδρια ΑΑ είναι πολύ πιο περίπλοκα από πολλά άλλα συνέδρια.
«Το είδος της αστρολογίας «Αστρολογία και το Κατοικίδιό Σας» συνεχίζεται εδώ και αρκετό καιρό και δεν υποδηλώνω ότι θα πρέπει να σταµατήσει.»
Ποιά είναι η εναλλακτική; Στην Αstrolabe, την εταιρία στην οποία εργαζόµουνα, είχαµε στον τοίχο µια καρικατούρα που απεικόνιζε µια µάλλον γενναιόδωρα προικισµένη, εύσωµη γυναίκα να στέκεται πίσω από ένα αναλόγιο µε µια πολύ αυστηρή και σοβαρή έκφραση στο πρόσωπό της, λέγοντας: «Δεν θα ησυχάσουµε µέχρι να βρει η αστρολογία τη σωστή της θέση στην Ακαδηµία» και την ίδια στιγµή στον τοίχο πίσω της υπήρχε µια πινακίδα που έλεγε: «Την επόµενη Εβδοµάδα: Αστρολογία και το Κατοικίδιό Σας».
Λοιπόν, δεν έχει τίποτα κακό αυτό, αλλά υπάρχουν δύο διαφορετικές πλευρές της αστρολογίας. Η πλευρά της αστρολογίας «Αστρολογία και το Κατοικίδιό Σας» συνεχίζεται εδώ και αρκετό καιρό και δεν υποδηλώνω ότι θα πρέπει να σταµατήσει. Είµαι τώρα στο τέταρτο έτος του πτυχίου και αρχίζω να αποκτώ µια αίσθηση του τι συµβαίνει στην Ακαδηµία, καλό και χρήσιµο για την περαιτέρω εξέλιξη της αστρολογίας. Στο µεγαλύτερο µέρος δεν το έχουµε ακόµα αυτό, αλλά το αποκτάµε. Έτσι, αυτή η «ακαδηµοποίηση», αν µου επιτρέπεται η λεξιπλασία, το να καταστεί η αστρολογία πιο ακαδηµαϊκή, είναι ένα εξαιρετικά σηµαντικό βήµα.
Στο σηµείο αυτό πρέπει να κάνω µία πολύ σηµαντική δήλωση σχετικά µε τη διαδικασία αυτή. ∆εν προσπαθούµε να κάνουµε την αστρολογία σεβαστή.
Προσπαθούµε να πιέσουµε την αστρολογία να συνενώσει την εσωτερική της δράση. Αυτό δεν είναι το ίδιο. ∆εν θα πείσουµε τους ακαδηµαϊκούς ότι ανήκουµε στην ακαδηµία επειδή το λέµε· δεν είναι καν σαφές αν θα ενσωµατωθούµε ποτέ στην ακαδηµία. ∆εν πειράζει. Είναι για µας, όχι για να γίνουµε σεβαστοί, αλλά για την αποτελεσµατικότητα της επιστήµης µας. Θα είµαστε πιο αποτελεσµατικοί αν κάνουµε αυτά τα πράγµατα. Χρειαζόµαστε διεθνείς βιβλιοθήκες αστρολογικών κειµένων, είτε σε µορφή βιβλίου είτε online. Πρέπει να βρούµε όλα εκείνα τα παλιά αστρολογικά έντυπα που σαπίζουν στα ράφια µας, να τα σκανάρουµε και να τα καταστήσουµε διαθέσιµα στους ερευνητές.
∆εν ξέρω πόσοι από σας το γνωρίζετε αυτό, αλλά στο διαδίκτυο υπάρχει κάτι που ονοµάζεται «Early English Books Online». Κάθε βιβλίο που έχει τυπωθεί στην Αγγλία πριν από το 1700 και έχει επιζήσει βρίσκεται σ’ αυτήν τη βάση δεδοµένων. Μπορείτε να τα διαβάσετε ή να τα κατεβάσετε, επιλέξτε ότι θέλετε. Χρειαζόµαστε ακριβώς το ίδιο και στην αστρολογία. Χρειαζόµαστε όλα αυτά τα έντυπα, όλα τα παλιά κείµενα, να είναι τα πάντα προσβάσιµα στους ερευνητές. Προς το παρόν, µεγάλο µέρος της αστρολογίας βρίσκεται στα όρια της εξαφάνισης για πάντα. Χρειαζόµαστε σύγχρονους ερευνητές που θα τεκµηριώσουν τι συνέβη στον 20ό αιώνα, ποιος είπε τι, τι εννοούσαν, θα εξηγήσουν τις ιδέες τους, θα µιλήσουν για τις ζωές τους, πρέπει να τα διατηρήσουµε όλα αυτά. Κατά ειρωνεία της τύχης, το πιο διακυβευµένο ξεχωριστό κοµµάτι της ιστορίας της αστρολογίας είναι η ιστορία της αστρολογίας του 20ού αιώνα. Βρίσκεται ακριβώς στο όριο να ξεχαστεί ήδη. Γι’ αυτό απαιτείται αυτή η αυξανόµενη κίνηση προς την ακαδηµία, έτσι ώστε όχι να µπορούµε να είµαστε σεβαστοί, αλλά για δική µας χρήση.
Να το σηµείο-κλειδί: θα έχουµε επιτύχει να δηµιουργήσουµε µετα-µοντέρνα αστρολογία στο βαθµό που η αστρολογία µας είναι πλήρως σε συνέχεια, ιστορικά, µε όλες τις αστρολογίες του παρελθόντος. Αυτό δεν σηµαίνει ότι χρησιµοποιούµε όλες τις τεχνικές τους, δεν σηµαίνει ότι χρησιµοποιούµε όλα τα στοιχεία τους, αλλά ότι µπορούµε σε κάποιο σηµείο να αναφερόµαστε στην παράδοσή µας ως µία πλήρως αποκαταστηµένη και συνεχή παράδοση. Η µετα-µοντέρνα αστρολογία δεν θα πηγαίνει απλώς πίσω στον William Lilly ή τον Bonatti ή τον Vettius Valens, το Vahara Mihira ή οποιονδήποτε άλλον µπορείτε να επιλέξετε. Αλλά θα βρίσκονται εκεί, τα έργα τους θα είναι γνωστά, θα έχουν αξιολογηθεί και εφαρµοστεί όπου είναι κατάλληλο. Και η καταλληλότητα θα ορίζεται µε βάση τις σύγχρονες ανάγκες µας –µε συγχωρείτε– τις µετα-µοντέρνες ανάγκες µας.
Τώρα, θα µπορούσα να κάνω έναν µακρύ κατάλογο πραγµάτων που νοµίζω πως θα ήθελα ίσως να αλλάξω από τεχνική άποψη στην αστρολογία, αλλά πρέπει να συµφωνήσω µε τον Geoffrey Cornelius στη χθεσινή του οµιλία ότι η βελτιωµένη τεχνική µε τον τρόπο που γίνεται συνήθως κατανοητή δεν είναι αυτό που προσπαθούµε να κάνουµε εδώ. Στη χηµεία, για παράδειγµα, αν χρησιµοποιήσετε λάθος τεχνική για την ανάλυση µιας άγνωστης ουσίας, δεν θα βρείτε ποια είναι η ουσία. Τεχνική στη χηµεία είναι ένα απολύτως απαραίτητο σύνολο διαδικασιών σχεδιασµένων για να επιτύχουν ένα συγκεκριµένο αποτέλεσµα. Αλλά τεχνική στην αστρολογία είναι ουσιαστικά η άρθρωση λόγου και όχι απλώς ένα σύνολο κατάλληλων διαδικασιών.
Επιτρέψτε µου να σας δώσω ένα συγκεκριµένο παράδειγµα. Αν πάρετε οποιοδήποτε βιβλίο παραδοσιακής αστρολογίας που επηρεάζεται έστω και ελάχιστα από τον Πτολεµαίο, θα βρείτε ότι θέτει ένα σύνολο ερωτηµάτων που πρέπει να απαντηθούν. Είναι το ωροσκόπιο γέννησης (nativity) εφαρµόσιµο;
Δηλαδή, θα ζήσει η οντότητα που γεννήθηκε στο ωροσκόπιο αυτό; Ποιος είναι ο πλούτος και η θέση των γονέων; Τι γίνεται σε σχέση µε τους αδελφούς και τις αδελφές; Τι γίνεται µε τα χρήµατα, τη σταδιοδροµία, τα παιδιά; Όλα αυτά αποτελούν ένα κλασικό σύνολο στο οποίο αναφέροµαι ως τα Πτολεµαϊκά ερωτήµατα.
Αυτά τα Πτολεµαϊκά ερωτήµατα χρησιµοποιούν πολύ συγκεκριµένες τεχνικές για την απάντηση των ερωτήσεων. Αλλά το θέµα εδώ δεν είναι κατά πόσον οι τεχνικές αυτές είναι «σωστές», το θέµα είναι κατά πόσον οι τεχνικές αυτές είναι σωστά διατυπωµένες. Μερικά από τα ερωτήµατα αυτά δεν θα επιλέξουµε να τα θέσουµε, για παράδειγµα, θα συνεχίσουµε πιθανώς να µη λέµε πολλά σχετικά µε τη φύση και τον τρόπο του θανάτου κάποιου. Θα µπορούσαµε, όµως, να γίνουµε λίγο σαφέστεροι λέγοντας: αυτοί είναι οι τοµείς της ζωής σου τους οποίους θα πρέπει να προσέχεις, που είναι επικίνδυνοι και µπορεί σ’ αυτές τις περιόδους να πρέπει να τους παρακολουθείς. Αλλά απέδειξα, µε µεγάλη µου ικανοποίηση, κάτι σχετικά µε αυτό και µε άλλα παρόµοια πράγµατα στην αστρολογία. Είναι, για να χρησιµοποιήσουµε το φιλοσοφικό όρο, τυχαία. Η στιγµή του θανάτου σας δεν έχει γραφτεί ακόµα εκτός αν πρόκειται να συµβεί πολύ σύντοµα λόγω συνθηκών που δεν µπορούν πια να αλλάξουν. Όλοι µας µπορεί να έχουµε ορισµένες φορές στις οποίες θα µπορούσαµε να πεθάνουµε. Αλλά στον αρχαίο κόσµο, πράγµατα που µπορούν τώρα να προληφθούν τότε δεν µπορούσαν να προληφθούν. Έτσι, θα δούµε περιόδους που µπορεί να είναι επικίνδυνες, όχι περιόδους θανάτου ή ο,τιδήποτε άλλο. Όµως, το θέµα εδώ είναι, τι κάνουµε για να απαντήσουµε σε ένα ερώτηµα και είναι µια απάντηση στο ερώτηµα αρκετά σαφής έτσι ώστε να µπορούµε να πούµε αν είναι σωστή ή λάθος;
Μοίρα έναντι ελεύθερης βούλησης
Υπάρχει το υπέροχο πρόβληµα της µοίρας έναντι της ελεύθερης βούλησης. Ουσιαστικά κατέληξα σε µία απάντηση σ’ αυτό, την οποία θα περιγράψω σε συντοµία. Βρήκα την απάντηση σε ένα από τα κοµµάτια του Στοβαίου του Corpus Hermeticum, στο οποίο ο Ερµής µιλάει στο µαθητή του Τατ, όπως γράφεται συνήθως το όνοµα µε το ξένο αλφάβητο. Ο Τατ ρωτάει: «Πες µου πάλι για τη µοίρα, τη πρόνοια και την αναγκαιότητα.» Και ο Ερµής µετά από πολύ ενδιάµεσο υλικό καταλήγει µε την εξής δήλωση ανάµεσα στις γραµµές:
«Η µοίρα αφορά στο σώµα, η αναγκαιότητα αφορά στο µέρος του νου που δουλεύει µόνο µε το σώµα και η πρόνοια αφορά στο µυαλό που έχει πλήρη συνείδηση.»
Αυτό που κατέστησαν σαφές στη δήλωση αυτή είναι ότι δεν υπάρχει µοίρα. Υπάρχει µοίρα που οφείλεται στο ότι είµαστε υλικά όντα ενός συγκεκριµένου είδους. Όσο σκληρά κι αν προσπαθήσετε, καµία ποσότητα ελεύθερης βούλησης δεν θα σας µετατρέψει ποτέ σε σκύλο ή γάτα σ’ αυτήν τη ζωή. ∆εν µπορείτε να πετάξετε χωρίς αεροπλάνο – εκτός (ίσως) αν είστε κάποιο είδος διαλογιστή – δεν µπορείτε να περπατήσετε µέσα από τοίχους χωρίς πόρτα, δεν µπορείτε να δείτε µέσα από τοίχους χωρίς παράθυρο, περιορίζεστε από το φυσικό νόµο. Αυτό είναι το θεµελιώδες νόηµα της µοίρας στην αρχαία Ελληνική φιλοσοφία. Είναι ο φυσικός νόµος.
Μετά έρχεται το πραγµατικά µεγάλο µέρος της µοίρας· υπάρχει η µοίρα που οφείλεται στην άγνοια, η οποία ονοµάζεται αναγκαιότητα. Βρισκόµαστε παγιδευµένοι σε καταστάσεις στις οποίες απλώς δεν µπορούµε να συλλάβουµε µια εναλλακτική, γιατί έχουµε όλες αυτές τις θεωρήσεις σχετικά µε το πώς πρέπει να είναι ή να µην είναι κάτι, και είµαστε αποφασισµένοι µε βάση τις συνέπειες προηγούµενων αποφάσεων και τωρινών ανοησιών. Αυτό είναι το µεγαλύτερο µέρος εκείνου το οποίο αποτελεί το µοίρα µας. ∆εν έχει καµία σχέση µε τους πλανήτες!
«Η µετα-µοντέρνα αστρολογία δεν θα είναι µια µοιρολατρική αστρολογία που θα λέει την τύχη, θα είναι µια αστρολογία διαφωτισµού, αυτο-αντίληψης, αυτο-πραγµατοποίησης και συνειδητότητας, η οποία απλώς τυχαίνει να περιέχει όλα τα υπόλοιπα στοιχεία της αστρολογίας.»
Και µετά, τέλος, υπάρχει και η άλλη µοίρα που είναι τελείως ανέκκλητη και ονοµάζεται πρόνοια. Δεν έχετε άλλη επιλογή παρά να είστε αυτοί που είστε. Η επιλογή σας είναι να είστε αυτοί που είστε στο υψηλότερο δυνατό σηµείο ή µη. Και θα προχωρούσα να πω ότι αυτοί που πραγµατικά είστε αυτών που είστε κατά την παρούσα στιγµή και σας έλκουν προς τα µπρος προς αυτούς και αυτή η έλξη είναι αναπόφευκτη. Το να κάνετε όλο το δρόµο για να φτάσετε µέχρι εκεί, να γίνετε ένα πλάσµα µε πλήρη συνείδηση, δεν είναι αναπόφευκτο. Περιστάσεις, ατυχήµατα και βέβαια η πανταχού παρούσα ανοησία ή ασυναισθησία – όπως θέλετε να το πείτε – µας αποτρέπουν σε διάφορους βαθµούς να φτάσουµε σ’ αυτήν την τέλεια αυτο-αντίληψη. Αυτό που είναι γραµµένο στα άστρα είναι το πώς θα το κάνουµε – αρκεί µόνο να µπορούσαµε να διαβάσουµε τον αστρολογικό χάρτη από αυτήν την άποψη.
Αυτό είναι ένα από τα πράγµατα που µας δίδαξε ο 20ός αιώνας, αλλά ο 20ός αιώνας υπήρξε λίγο ασθενής ως προς το πώς γίνεται. Ενώ, έχω βρει τεχνικές στην Ελληνική και τη Μεσαιωνική αστρολογία που ουσιαστικά υποδηλώνουν πώς µπορεί να γίνει, πώς µπορεί να διαβαστεί στο χάρτη. Η µετα-µοντέρνα αστρολογία δεν θα είναι µια µοιρολατρική αστρολογία που θα λέει την τύχη, θα είναι µια αστρολογία διαφωτισµού, αυτο-αντίληψης, αυτο- πραγµατοποίησης και συνειδητότητας, η οποία απλώς τυχαίνει να περιέχει όλα τα υπόλοιπα στοιχεία της αστρολογίας.
Αξιολογούµε, κρίνουµε και ενσωµατώνουµε. Αυτό βλέπω να έρχεται. Σας ευχαριστώ πολύ
© Robert Hand 2006
Post Modern Astrology
by Robert Hand
The following article is the (edited) transcript of a talk Robert Hand gave at the Astrological Conference 2005 of the British Astrological Association in York, UK.
What is post-modern?
First of all I should define the term “post-modern”. Post-modernism as the term is usually used refers to a set of philosophical movements largely arising out of contemporary French philosophy featuring in particular the work of Jacques Derrida, post-structuralism and the philosopher and historian Michel Foucault.
This is not what I refer to, because something else has been going on in astrology. Astrology has never been part of the modern world and cannot have in the same way a post-modern period. I would actually suggest that astrology is ideally suited to be both pre-modern and post-modern in the French philosophical sense.
But what I refer to instead is a very real historical phenomenon in astrology, which is this: we have astrology up until about 1700, which had certain consistent patterns, ideas and principles and which had a more or less a continuous tradition from something like – this date is extremely flexible – the fifth century B.C.E. Then, in the 18th century we had a very long break.
Conventional historians refer to this as the Enlightenment. I prefer the term "Endarkenment," based on what happened in astrology – it almost died. And then in the 19th century a revival began, which for most of the 19th century was a revival of a portion of the tradition that had nearly died in 1700.
But then with Alan Leo, and more recently people like Dane Rudhyar, and on another level people like the Hamburg School and Cosmobiology of Ebertin, a rather new kind of astrology began coming into existence, which it might be appropriate simply to call 20th century astrology, but I would like to call modern astrology. So what I am really going to be talking about is the question, what next?
The beginning of what I will call – for lack of a better term – post-modern astrology actually happened quite a few years ago now. Two people are largely responsible for this new beginning. They are in the United States: Robert Zoller, who began studying medieval astrology in the original Latin in the 1970's, closely followed in this country [Great Britain] by the late Olivia Barclay, who began teaching her students horary directly from William Lilly’s text. In both cases what was being taught was a reborn pre-1700 or pre- modern astrology. They had tremendous impact. In the States this led to the movement of which I was a part – or am a part, but am no longer associated with the name – the project called Project Hindsight, of which I and Robert Zoller along with Robert Schmidt were founders. Subsequently Robert Zoller has gone his own way, and I have gone my own way, but the movement continues.
So the pre-1700, pre-modern type of astrology is coming back fairly rapidly. The influence these movements have had is not quite what you might expect. Yes, there are people – and I think I can say this without offering any insult – such as Robert Zoller, who are really trying to revive completely an intact pre- modern astrology, otherwise known as traditional astrology. However, since some people regard Alan Leo’s astrology as traditional astrology, pre-modern may be a clearer term for pre-1700 styles of astrology. My favorite image of Robert Zoller – and believe me, I don’t think he would object in my characterizing him this way – is that he would smile, sublimely rub his hands together and say: “The old ways are the good ways!”
Yet, what appears to be happening, and what I certainly align myself with, is not really a revival of traditional astrology. Rather it’s a healing of the break that occurred in the 18th century. We are not trying to do astrology exactly as it was done, rather we’re trying to recreate astrology as it would have been if it had never stopped being an active tradition. Understanding this point is very important, because it is often stated and believed that traditional astrology must not have been all that effective because it died out – almost. Surely, it is said by some, traditional astrology must have been terribly lacking, and therefore modern astrology represents an evolutionary improvement from it.
This is not the case. Traditional astrology died out for reasons that are much better described as socio-political than scientific. If you want an example of what I mean I refer you to Patrick Curry’s excellent work Prophecy and Power, where he describes the process of astrology’s near death in Britain. But I assure you, that process was not limited to Britain. So, we are not doing traditional astrology, we are healing the break that occurred in the 18th century.
Traditional Astrology
First of all: What is traditional astrology? Unfortunally, about the only general characterization I can make is that of defining it as astrology pre-1700. In this respect it is like most of the rest of History. I think if you do a quick calculation you will realize that most history happened before 1700 – billions and billions of years in fact. But, other than that it’s difficult to characterize.
And we have to ask, "which traditional astrology?" Hellenistic/classical? Jyotish? Jyotish is a term I vastly prefer to vedic, first of all because it is the actual Indian term, and secondly because (I know I am going to get some arguments about this later) there is not all that much horoscopic astrology in the Vedas. Are we talking about Arabic astrology, or – as I prefer to call it – Persian-Arabic astrology, because it’s actually much more Persian than it is Arabic? Are we talking about Latin language medieval astrology, which is basically the same as Persian-Arabic? Or are we talking about early modern astrology – and I don’t mean Alan Leo? Early modern astrology actually consists of persons like Placidus, Morinus, Kepler, all of whom looked at the traditional astrology as they received it, and believed that reform was needed.