Όμηρος - Αστρονομία - Αστρολογία

Όπως είναι γνωστό στους µελετητές των αρχαίων ελληνικών κειµένων, και τα δύο τα έπη του Οµήρου (Ιλιάδα, Οδύσσεια) βρίθουν αστρονοµικών και αστρολογικών αναφορών. Στη συνέχεια έχω επιλέξει δύο από τις πιο αξιόλογες εργασίες σχετικά µε το θέµα.

****************************

1. Ομήρου Ιλιάδα

Η πρώτη εργασία αφορά στην Ιλιάδα και περιέχεται σε ένα βιβλίο µε τον τίτλο Homer's Secret Iliad.

(Hardcover: 304 pages, Publisher: John Murray (8 Jul 1999), Language English, Writers: Florence and Kenneth Wood)

Λίγα λόγια για το βιβλίο:

Μια εκπαιδευτικός του περασµένου αιώνα, διαβάζοντας την Ιλιάδα παρατήρησε τους αστρολογικούς συµβολισµούς και συσχετισµούς που υπήρχαν στο αρχαίο κείµενο του Οµήρου. Όταν αυτή πέθανε, η κόρη της µε τον σύζυγό της χρησιµοποιώντας την πληθώρα των σηµειώσεων της µητέρας της έγραψε το βιβλίο Homer's Secret Iliad. Σ’ αυτό το βιβλίο περιγράφεται µε απίστευτες λεπτοµέρειες πως ολόκληρη η Ιλιάδα είναι βασισµένη στις κινήσεις των αστέρων και των πλανητών στον ουρανό κατά τη διάρκεια της ανατολής, της δύσης τους κ.λπ.

Οι Έλληνες πολεµιστές, που ξεκίνησαν µε τα πλοία τους για την Τροία και αναφέρονται από τον Όµηρο στο δεύτερο βιβλίο της Ιλιάδας, περιγράφονται από τους συγγραφείς Florence and Kenneth Wood ως αστέρες στον ουρανό. Μεταξύ άλλων, υποστηρίζουν ότι ο Αχιλλέας, ο πιο γενναίος πολεµιστής της Τροίας, ταυτίζεται µε τον Σείριο, το λαµπρότερο αστέρι. Oι µάχες µεταξύ Ελλήνων και Τρώων αντικατοπτρίζονται στις κινήσεις των αστέρων τη στιγµή που ετοιµάζονται να ανατείλουν.

Είναι αξιοπερίεργο πως το συγκεκριµένο βιβλίο δεν έτυχε προσοχής από τους αστρολόγους. Μέσα στο βιβλίο Homer's Secret Iliad οι αστρονοµικές γνώσεις που υπήρχαν την εποχή του Οµήρου, βγαίνουν στο φως και προτείνουν έναν άλλο τρόπο ανάγνωσης της Ιλιάδας: Αν κάποιος ήθελε να αποκτήσει συµπυκνωµένη την αστρονοµική γνώση της εποχής δεν είχε παρά να αποµνηµονεύσει την Ιλιάδα. Ή µήπως η Ιλιάδα ήταν ένας ευχάριστος τρόπος για να αποκτηθούν οι βασικές αστρονοµικές γνώσεις;

Αυτό το βιβλίο αλλάζει τον τρόπο που βλέπαµε τα αρχαία ελληνικά έπη. ∆εν πρέπει να ξεχνάµε ότι µέχρι πριν λίγες δεκαετίες η Ιλιάδα αντιµετωπιζόνταν σαν ένα απλό µυθολογικό ανάγνωσµα -µια λογοτεχνική εργασία που αναφερόταν σε φανταστικά γεγονότα. Μόνο όταν ανακαλύφθηκαν τα ερείπια της Τροίας αναγνωρίστηκε η ιστορική βάση της Ιλιάδας. Μέσα από το βιβλίο των Florence και Kenneth Wood διαπιστώνουµε ότι όλη η εργασία έχει όχι µόνο ιστορική αξία αλλά και σοβαρές αστρονοµικές ρίζες.

Λίγα σχόλια από τους συγγραφείς του βιβλίου "HOMER’S SECRET ILIAD"

Οι αστρονοµικές γνώσεις των αρχαίων Ελλήνων έχουν διασωθεί µέσα στα µυθολογικά κείµενα

Η αστρονοµία ήταν ζωτικής σηµασίας για τον αρχαίο κόσµο. Είχαν εφεύρει ηµερολόγια βασισµένα στην παρατήρηση των κινήσεων του Ήλιου και της Σελήνης και χρησιµοποιούσαν τα αστέρια ως οδηγούς στα θαλασσινά τους ταξίδια. Οι ουρανοί ήταν επίσης το βασικό σηµείο αναφοράς στους µύθους και τις θρησκευτικές τελετές των αρχαίων. Επειδή οι άνθρωποι που έζησαν στον ελλαδικό χώρο µεταξύ του 2000 και του 750 π.Χ. δεν είχαν κάποιον λειτουργικό τρόπο γραφής, µέχρι σήµερα παρέµενε ένα µυστήριο πως µεταφέρθηκαν οι αστρονοµικές γνώσεις τους µέσω των αιώνων. Στο Homer’s Secret Iliad προτείνεται ένας τρόπος ανάγνωσης της Ιλιάδας ο οποίος αποκαλύπτει πως η µυθολογία και το µεγάλο έπος της άλωσης της Τροίας χρησιµοποιήθηκαν για να περισώσουν τον όγκο των αστρονοµικών γνώσεων της αρχαιότητας για τους αστερισµούς, τους πλανήτες, τη Σελήνη και για όλες τις γνώσεις που είχαν για το Σύµπαν.

Σήµερα το βιβλίο Homer's Secret Iliad είναι δυσεύρετο.Η εργασία όµως των Florence & Kenneth Wood δεν πήγε χαµένη. Κυκλοφορεί ενσωµατωµένη µέσα σε ένα πασίγνωστο αστρονοµικό πρόγραµµα, το Sky Map Pro. Ο κατασκευαστής του προγράµµατος, εντυπωσιάστηκε από την ιδέα της αντιστοίχισης των ηρώων της Ιλιάδας µε τους αστέρες και, συνεργαζόµενος µε τους συγγραφείς του βιβλίου, µετέφερε µέσα στο πρόγραµµα του τις ανωτέρω αντιστοιχίες.

Χρήσιµες συµβουλές για τη λειτουργία του προγράµµατος Sky Map Pro

- Για να βρείτε τους πολεµιστές (Stars) στο SkyMap χρησιµοποιήστε την επιλογή Search -> Deep Sky Catalog Number... -> Catalog Number -> Type in the name
- Για να βρείτε τους αστερισµούς (Constellations) στο SkyMap χρησιµοποιήστε την επιλογή Search-> Constellation... -> Type in the name.
- Αν τα ονόµατα των πολεµιστών (αστερισµών) δεν φαίνονται καλά στην οθόνη, αλλάξτε την οπτική εικόνα χρησιµοποιώντας τα γράµµατα του αλφαβήτου N (Βορράς), E (Ανατολή), S (Νότος) και W (∆ύση) και θα έχετε µια πιο ξεκάθαρη θέα του ουρανού.

2. Ομήρου Οδύσσεια

Η επόµενη εργασία αφορά στην Οδύσσεια και έχει γίνει από τον Jonathan Pearl, που είναι γνωστός για την ενασχόλησή του µε την παραδοσιακή αστρολογία. Ο ίδιος αναφέρει ότι εντυπωσιάστηκε από το πλήθος των αστρολογικών συµβολισµών που περιέχονται στο αρχαίο κείµενο του Οµήρου και έτσι αποφάσισε να δηµοσιεύσει ένα κείµενο που περιέχει όλη την αστρολογική δοµή της Οδύσσειας. Παρατίθεται η µετάφραση της εργασίας του, για όποιον ενδιαφέρεται να δει την Οδύσσεια από διαφορετική οπτική γωνία.

***********************

Homer’s Odyssey Through the Zodiac

Jonathan Pearl

Πες µου, µούσα, ο ποιητής της µεγαλύτερης ιστορίας επιστροφής στην πατρίδα που ειπώθηκε ποτέ είχε εµπνευστεί από τους ουρανούς;

Πρώτα τα βασικά: µετά από µια δεκαετή πολιορκία της Τροίας, όλοι οι Έλληνες πολεµιστές που επέζησαν είχαν επιστρέψει στα σπίτια τους εκτός από έναν – τον Οδυσσέα. Η θεά Αθηνά υπενθυµίζει στο Δία ότι ο Οδυσσέας είναι δυστυχής, παγιδευµένος στο νησί της Καλυψούς, ακινητοποιηµένος στο ταξίδι του λόγω της οργής του Ποσειδώνα. Ο Δίας συµφωνεί ότι είναι καιρός να δει ο Οδυσσέας τη γυναίκα του και τη γη που αγαπάει. Ο Ερµής σπεύδει σύµφωνα µε το πρόγραµµα και η Αθηνά µεταµφιεσµένη δεν επισκέπτεται τον µεγάλο πολεµιστή αλλά τον µικρό γιο του Τηλέµαχο στο σπίτι του στην Ιθάκη.

Ο πρίγκιπας Τηλέµαχος είναι ο πρώτος που βλέπει τον ξένο και τον προσκαλεί να περάσει µέσα. Κουβεντιάζουν – δυστυχής ο Τηλέµαχος γκρινιάζει για τους πολλούς µνηστήρες που κυνηγάνε τη µητέρα του Πηνελόπη και κατατρώγουν στην πορεία την περιουσία του.

Λαχταράει τον πατέρα του, τον οποίο δεν έχει δει ποτέ. Η Αθηνά µεταµφιεσµένη λέει ότι είναι στενός φίλος του Οδυσσέα και ότι ήρθε στην Ιθάκη αφού άκουσε ότι ο πολεµιστής ήταν επιτέλους πίσω. Αν δεν έχει φτάσει ακόµα, προφητεύει η Αθηνά, τότε θα γίνει σύντοµα.

Εν τω µεταξύ, η Αθηνά παρακινεί τον Τηλέµαχο να διώξει τους θρασείς µνηστήρες. Του εµπνέει ένα σχέδιο: να διατάξει τους µνηστήρες να φύγουν και να καλέσει µια ολοµέλεια των ευγενών του νησιού. Μετά να αναζητήσει νέα του Οδυσσέα στην Πύλο, ένα γειτονικό νησί. Αν ακούσει ότι ο Οδυσσέας ζει, τότε να περιµένει άλλον έναν χρόνο· αν ακούσει νέα για το θάνατο του πατέρα του, να του κάνει κηδεία και να δώσει στην Πηνελόπη άλλο σύζυγο.

Ενώ ο ξένος ξαφνικά εξαφανίζεται, ο Τηλέµαχος είναι «γεµάτος σθένος και θάρρος».¹ Ένας βάρδος τραγουδάει ένα τραγούδι για τον Οδυσσέα και φέρνει στη µητέρα του κλάµατα, αλλά ο Τηλέµαχος της λέει να πάψει. Μετά αντιµετωπίζει µε τόλµη όλους τους µνηστήρες: «Πρέπει να φύγετε από το ανάκτορό µου!» «∆άγκωσαν όλοι τα χείλη τους, έκπληκτοι που κατόρθωσε να µιλήσει µε τέτοια τόλµη.»

Το Κεφάλαιο 2 αρχίζει στην ολοµέλεια. Ο Τηλέµαχος, µε όψη µεγαλοπρεπέστερη παρά ποτέ χάρη στη λάµψη της Αθηνάς, διακηρύσσει σε όλους τους ευγενείς: Όλοι αυτοί οι µνηστήρες ζουν παρασιτικά στο ανάκτορό µας µέρα και νύχτα και σπαταλούν άσκοπα τα ζώα µας! Περίµενε, απαντάει ένας. Δεν είναι δικό µας σφάλµα, αλλά συνωµοσία της µητέρας σου! Όλοι τη θέλουµε και υποσχέθηκε να παντρευτεί έναν από µας αφού τελειώσει ένα σάβανο για τον πεθερό της, το Λαέρτη. Επί τρία χρόνια ύφαινε τη µέρα και ξήλωνε τη νύχτα. Αν η µητέρα σου παντρευόταν, οι υπόλοιποι µνηστήρες θα αποµακρύνονταν. Ο Τηλέµαχος κρατάει την ψυχραιµία του και λέει ότι δεν µπορεί να υποχρεώσει τη µητέρα του να παντρευτεί παρά τη θέλησή της και µετά λέει στην ολοµέλεια το σχέδιό του να αναζητήσει νέα (του πατέρα του) σε ένα κοντινό νησί. Μετά, ο Τηλέµαχος συγκεντρώνει προµήθειες για το ταξίδι του, ενώ η Αθηνά κανονίζει το πλοίο και το πλήρωµα. Στο κεφάλαιο αυτό, ο Τηλέµαχος είναι πιο θερµός προς τη µητέρα του – δίνει εντολές στις υπηρέτριες να µη µιλήσουν στην Πηνελόπη για τα σχέδιά του, έτσι ώστε να µην «λερώσει το ωραίο της πρόσωπο µε δάκρια».

Ο Τηλέµαχος και η Αθηνά σταµατούν στην Πύλο στην αρχή του Κεφαλαίου 3. Η Αθηνά παρακινεί τον Τηλέµαχο να µιλήσει µε το Νέστορα, το βασιλιά του τόπου. «Ταξιδέψαµε στις θάλασσες γι’ αυτό, για νέα από τον πατέρα σου… πίεσέ τον εσύ ο ίδιος να πει όλη την αλήθεια». Ο Νέστωρ ρωτάει τους φιλοξενούµενους ποιοι είναι και ο Τηλέµαχος απαντάει µε την ιστορία του. «Ακολουθώ τα ίχνη της ευρέως διαδεδοµένης φήµης του πατέρα µου, βλέπετε, ψάχνοντας σε όλη τη γη για να βρω κάποια νέα.» Ο Νέστωρ λέει µια περιφραστική ιστορία του Τρωικού Πολέµου και του πώς έφυγε βιαστικά χωρίς να γνωρίζει τι απόγιναν οι άλλοι. Αλλά ο εύπορος Μενέλαος, ο σύντροφός του στη µάχη στην Τροία και γείτονας στην άλλη άκρη του νησιού, θα µπορούσε να γνωρίζει περισσότερα. Αφού περνάει εκεί τη νύχτα, ο Τηλέµαχος ξεκινάει µε το γιο του Νέστορα να επισκεφτεί το Μενέλαο.

Ένας νέος άντρας εµπνέεται για γενναία ενέργεια στο κεφάλαιο 1 (ΚΡΙΟΣ) ·

Προστασία της περιουσίας, µνηστήρες που αποζητούν µια καλλονή, µια γυναίκα πιστή στο σύζυγό της, όλα στο κεφάλαιο 2 (ΤΑΥΡΟΣ)

Ένα ταξίδι σε αναζήτηση ειδήσεων και φίλοι γίνεται στο κεφάλαιο 3 – µια οικεία ίσως µορφή; (ΔΙΔΥΜΟΙ)

Στην αρχή του κεφαλαίου 4, ο Τηλέµαχος και ο σύντροφός του βρίσκουν το βασιλιά Μενέλαο να γιορτάζει µια διπλή τελετή γάµου για το γιο και την κόρη του. Όταν ένας βοηθός τον ρωτάει τι να κάνει τους φιλοξενούµενους, ο Μενέλαος ενοχλείται από την ερώτηση. «Σκέψου µόνο τη φιλοξενία που απολαύσαµε… Γρήγορα, ξέζεψε την οµάδα τους και φέρ’ τους µέσα. Ο Μενέλαος δίνει στον Τηλέµαχο κρέας κατά βούληση, το οποίο επρόκειτο να φάει ο ίδιος ο βασιλιάς. Ο Τηλέµαχος είναι θαµπωµένος από το υπέροχο ανάκτορο. Ο Μενέλαος παραδέχεται ότι είναι πλούσιος, αλλά και θλιµµένος – του λείπει ο νεκρός αδελφός του, οι σύντροφοί του που πέθαναν στην Τροία και περισσότερο από όλους ο φίλος του, ο Οδυσσέας. Σ’ αυτό, ο βασιλιάς αρχίζει να κλαίει και ο Τηλέµαχος (πριν αποκαλύψει ποιος είναι) κλαίει κι αυτός. Η σύζυγος του Μενέλαου, Ελένη, παρατηρεί την οµοιότητα ανάµεσα στο νεαρό πρίγκιπα και τον Οδυσσέα και µετά παίρνει το λόγο ο σύντροφος του Τηλέµαχου στο ταξίδι: «Έχετε δίκιο… από δω ο γιος του µεγάλου ήρωα.

Αλλά ο άνθρωπος είναι ταπεινός, θα ντρεπόταν να επιδειχτεί» Ανακαλύπτοντας ότι ο γιος του Οδυσσέα είναι τώρα φιλοξενούµενός του, ο Μενέλαος κλαίει πάλι και το ίδιο και η Ελένη και ο Τηλέµαχος. Αφού εκτονώθηκαν, ο (ΚΑΡΚΙΝΟΣ) βασιλιάς δηλώνει: «Αρκετά πια µε τα δάκρυα που µας κυρίευσαν πριν από λίγο· ας σκεφθούµε και πάλι το δείπνο.» Την επόµενη µέρα ο Μενέλαος λέει στον Τηλέµαχο ό,τι ξέρει για τον Οδυσσέα στη δική του ιστορία για την επιστροφή του από την Τροία και ο Τηλέµαχος µιλάει στο βασιλιά για την κατάσταση του νησιού. Εντωµεταξύ, οι µνηστήρες συνοµωτούν για να σκοτώσουν τον Τηλέµαχο στη θάλασσα κατά την επιστροφή του. Η µητέρα του, η Πηνελόπη, το µαθαίνει αυτό και αρρωσταίνει τόσο πολύ από την ανησυχία που σχεδόν δεν µπορεί να µιλήσει. «Ω αγγελιοφόρε, γιατί έφυγε το παιδί µου και µε άφησε;» Η Αθηνά έρχεται να τη βοηθήσει και της λέει να µην ανησυχεί.

Στο Κεφάλαιο 5, συναντάµε επιτέλους τον ήρωα Οδυσσέα. Αλλά όχι ακόµα ακριβώς – πρώτα ο Ερµής παραδίδει στην Καλυψώ το µήνυµα ότι ο Οδυσσέας πρέπει να φύγει. Ο Ερµής εκπλήσσεται από τα υπέροχα δάση, τα πουλιά, τα σταφύλια, τα λουλούδια και τα βότανα που έχει η Καλυψώ στην κτήση της. «Γιατί ακόµα κι ένας αθάνατος θεός που έφτασε σ’ αυτό το µέρος να κοιτάζει µε θαυµασµό, µε την καρδιά του εκστασιασµένη από ευχαρίστηση.» ∆εν ισχύει το ίδιο για τον Οδυσσέα – αν και περνάει τις νύχτες του µε τη θεά Καλυψώ, τις µέρες κλαίει στην παραλία, «µε την καρδιά του να σκίζεται από λυγµούς και βογκητά και αγωνία,» αποζητώντας το σπίτι και τη γυναίκα που αγαπάει (ΛΕΩΝ). Όταν η Καλυψώ λέει ότι θα µπορούσε να δοκιµάσει το ταξίδι µε σχεδία, ο Οδυσσέας υποψιάζεται µηχανορραφία. Ο ωκεανός είναι αρκετά επικίνδυνος για πλοία των µεγάλων θαλασσών, πώς θα τον διασχίσω εγώ µε σχεδία; Αυτή τον διαβεβαιώνει για τη συµπονετική της καρδιά. Αν και η Καλυψώ γνωρίζει την εντολή του ∆ία να επιστρέψει ο Οδυσσέας στο σπίτι του, εξακολουθεί να ρωτάει για την Πηνελόπη: «Με συναγωνίζεται σε κατασκευή, σε οµορφιά;» Ίσως είχε πληγωθεί η θεϊκή υπερηφάνεια της Καλυψούς µετά από τόσα χρόνια που µαράζωνε ο Οδυσσέας για τη θνητή του σύζυγο. Ο Οδυσσέας περνάει τις επόµενες 4 µέρες κατασκευάζοντας µια σχεδία. Η Καλυψώ του παρέχει προµήθειες και µετά ξεκινάει το µεγάλο του ταξίδι για το σπίτι. Μετά από 17 µέρες στη θάλασσα, ο Ποσειδώνας – θυµωµένος ακόµα γιατί ο Οδυσσέας είχε τυφλώσει το γιο του – καταστρέφει τη σχεδία του σε µία θύελλα. Ο Οδυσσέας παρασύρεται στη θάλασσα επί 2 µέρες και 2 νύχτες, αντιµετωπίζοντας το θάνατο ξανά και ξανά, αλλά, παρ’ όλα αυτά, το πρωί της 3ης µέρας βλέπει στεριά. Χάρη στη βοήθεια µιας θεάς του ωκεανού και του δώρου της, ενός προστατευτικού µαντηλιού, καταφέρνει να περάσει τα κύµατα και τα βράχια και να φτάσει στη στεριά. Ο Οδυσσέας καλύπτεται µε φύλλα και πέφτει για ύπνο.

Ενώ ο Οδυσσέας ξεκουράζεται, το κεφάλαιο 6 αρχίζει µε την Αθηνά να εµφανίζεται µεταµφιεσµένη σε ένα όνειρο της κόρης του βασιλιά του τόπου. Την εµπνέει όχι να δώσει σήµα κινδύνου ούτε να πάει να αναζητήσει έναν όµορφο γέρο πολεµιστή αλλά… να βάλει πλύση. (ΠΑΡΘΕΝΟΣ) «Ναυσικά, κοίταξε τα ωραία ρούχα σου, που κείτονται εκεί παραµεληµένα – µε το γάµο σου να µην απέχει πολύ, τη µέρα που θα πρέπει να στολιστείς µε όλη σου τη µεγαλοπρέπεια… πάµε να πλύνουµε αυτά τα ρούχα µόλις χαράξει η µέρα. Θα σε βοηθήσω… δεν θα µείνεις καιρό ανύπαντρη!» Όταν ξυπνάει, λέει στον πατέρα της ότι θα πάει να πλύνει τα ρούχα, αλλά είναι «πολύ ντροπαλή για να θίξει τις ελπίδες της για γάµο, νεανικές ζεστές ελπίδες.» Αφού η Ναυσικά δεν είναι παντρεµένη, πράγµα που ο Όµηρος καθιστά απολύτως σαφές (5 φορές σε 5 σελίδες), είναι πιθανώς παρθένα. Για να πάρετε µια ιδέα µόνο.

Αφού πλένουν όλα τα ρούχα, η Ναυσικά και οι υπηρέτριές της παίζουν και τραγουδούν. Ο θόρυβος ξυπνάει τον Οδυσσέα, ο οποίος µετά από 20 µέρες στη θάλασσα και µία νύχτα σκεπασµένος µε φύλλα, είχε φρικτή όψη. Ικετεύει για βοήθεια. Η Ναυσικά σηκώνεται και τον ακούει και χάρη στο πνεύµα του και την ήρεµη παράδοσή του του δίνει ρούχα και φαγητό αφού πλυθεί. Μετά τον οδηγεί στο ανάκτορο του βασιλιά πατέρα της και της βασίλισσας µητέρας της, αλλά του ζητάει να περιµένει λίγο πριν την ακολουθήσει, ανήσυχη για τη διατήρηση της καλής της φήµης.

Τα τρία πρώτα κεφάλαια έµοιαζαν ίσως µε απλή σύµπτωση, αλλά ας κάνουµε µια ανασκόπηση του τι συνέβη στα κεφάλαια 4, 5 και 6. Στο 4ο κεφάλαιο, όπου αρχίζουµε να περιµένουµε θέµατα Καρκίνου, συναντάµε έναν εύπορο και φιλόξενο βασιλιά το συναίσθηµα του οποίου κάνει τους πάντες να κλάψουν και µετά βρίσκουν ανακούφιση στο δείπνο και τον ύπνο. Στο 5^ο κεφάλαιο του Λέοντα, έχουµε πρώτα µια περιγραφή θεϊκής πολυτέλειας αλλά και της δυστυχίας του Οδυσσέα επίσης· και µετά ακούµε το θαρραλέο πέρασµά του στον ωκεανό µε µία σχεδία· παρά λίγο να πεθάνει, αλλά χάρη σε θεϊκή βοήθεια καταφέρνει να βγει στη στεριά. Στο 6ο κεφάλαιο της Παρθένου, µια καλή νεαρή παρθένα που αποζητά το γάµο και θέλει να πλένει ρούχα σώζει τον Οδυσσέα. Μέχρι εδώ η ιστορία διαπλέκεται και έχει γυρίσµατα, αλλά ο ζωδιακό κύκλος ακολουθεί σωστά την πορεία του.

Αφού αφήσει χρόνο στη Ναυσικά να επιστρέψει στο σπίτι της, ο Οδυσσέας ξεκινάει για το ανάκτορο των Φαιάκων στην αρχή του κεφαλαίου 7. Η Αθηνά εµφανίζεται ως νεαρή κοπέλα για να του δείξει το δρόµο και τον καλύπτει µε οµίχλη. Του λέει ότι η βασίλισσα του τόπου λατρεύεται από όλους για την τιµή και την κρίση της και ότι είναι φηµισµένη γιατί διευθετεί διαµάχες. «Μπορεί να δώσει λύσεις σε συγκρούσεις, ακόµα και µεταξύ ανδρών, ανάλογα µε το ποιος κερδίζει τη συµπάθειά της.» Ο Οδυσσέας ικετεύει για έλεος στα πόδια της βασίλισσας. Ο βασιλιάς είναι αυτός που ανταποκρίνεται και υπόσχεται ασφαλές πέρασµα στο σπίτι του. Η βασίλισσα, όµως, διακρίνει ρούχα που έχει φτιάξει η ίδια και έτσι ανακρίνει τον Οδυσσέα. Εκείνος της λέει την ιστορία του: κατέληξε στο νησί της Καλυψούς αφού χάθηκαν όλοι οι σύντροφοί του στο πλοίο, µαράζωσε εκεί επί 7 ατελείωτα χρόνια και µετά, τον 8ο χρόνο, πέρασε τον ωκεανό µε µία σχεδία, ξεβράστηκε στις ακτές αυτού του τόπου και τον ανακάλυψε η Ναυσικά η οποία του έδωσε τα ρούχα. Ο βασιλιάς ρωτάει: Η κόρη µου δεν σε έφερε κατευθείαν εδώ; Ο Οδυσσέας διακριτικά απαντάει: Ήταν δική µου ιδέα να ακολουθήσω πίσω, γιατί ο κόσµος έχει την τάση να µιλάει για µια νεαρή κοπέλα που περπατάει µ’ έναν άγνωστο άντρα. Ο Οδυσσέας παραποιεί ουσιαστικά την αλήθεια για να προστατεύσει τη Ναυσικά – ήταν δικό της σχέδιο να παραµείνει αυτός πίσω. Στο κεφάλαιο αυτό διαβάζουµε για τον Οδυσσέα που ικέτευε στα πόδια της ειρηνοποιού βασίλισσας και την επιδέξια παραποίηση της αλήθειας ώστε να µην βλαφτεί κανείς – όλα (ΖΥΓΟΣ).

Μετά από µία νύχτα ύπνου, το κεφάλαιο 8 περιγράφει µια µέρα µε τραγούδια και αγώνες. Η Αθηνά ανακατεύεται ανάµεσα στον κόσµο και εξάπτει την περιέργειά του. Ελάτε να δείτε το γέρο πολεµιστή! Στα στάδια γίνεται πανηγύρι – βάρδοι τραγουδούν, νέοι άντρες αθλούνται και όλοι χορεύουν και γιορτάζουν. Ο τυφλός αγγελιαφόρος τραγουδάει ένα τραγούδι για την Τροία και ο πολεµιστής που δεν είχε ακόµα αποκαλυφθεί σηκώνει την κάπα του για να κρύψει τα δάκρυά του. Μόνο ο βασιλιάς παρατηρεί όταν αρχίζουν οι αγώνες – τρέξιµο, πάλη, άλµα και δίσκος. Ένας νεαρός άντρας προκαλεί σαρκαστικά τον Οδυσσέα να συµµετάσχει στους αγώνες. Όχι, απαντά, το µόνο που σκέφτοµαι είναι το σπίτι µου. Ο άντρας τον κοροϊδεύει και σ’ αυτό ο Οδυσσέας απαντά στην προσβολή µε προσβολή και µετά αρπάζει το µεγαλύτερο δίσκο και τον πετάει µακρύτερα από οποιονδήποτε άλλο.

Μετά ένας χορός και στο χορό ένα τραγούδι και στο τραγούδι µια ιστορία του Άρη και της Αφροδίτης, περίφηµων εραστών, που συλλαµβάνονται στην πράξη της µοιχείας τους από το σακάτη Ήφαιστο. Ο βασιλιάς ζητάει από τους ευγενείς του τόπου να προσφέρουν δώρα στον Οδυσσέα που ξεκινάει για το σπίτι του. Πριν από το ταξίδι, ο Οδυσσέας απολαµβάνει ένα ζεστό µπάνιο: «Τι ευπρόσδεκτο θέαµα για τα µάτια του Οδυσσέα!» Ο βάρδος τραγουδάει πάλι και ο Οδυσσέας κλαίει πάλι. Αυτό παρακινεί το βασιλιά να ρωτήσει τον Οδυσσέα για την ιστορία του, να µοιραστεί µαζί του τα µυστικά του. «Όχι λιγότερο αγαπητός από αδελφό, ο αδελφός της αγκαλιάς που µοιράζεται τις πιο µύχιες σκέψεις µας.» Στο κεφάλαιο του (ΣΚΟΡΠΙΟΥ) διαβάζουµε για περιέργεια, συναίσθηµα, αγώνες, σεξουαλική δολοπλοκία, κοινολόγηση µυστικών, ακόµα και για ένα ζεστό µπάνιο.

Η δεύτερη φράση του κεφαλαίου 9 συνοψίζει τον (ΤΟΞΟΤΗ): «∆εν υπάρχει τίποτα καλύτερο από όταν βαθιά χαρά εξουσιάζει το βασίλειο και συνδαιτυµόνες πάνω και κάτω στο παλάτι κάθονται σε πάγκους, γοητευµένοι από το άκουσµα του βάρδου και µπροστά από όλους αυτούς, τα τραπέζια παραφορτωµένα µε ψωµί και κρέατα και ο υπεύθυνος, παίρνοντας κρασί από ένα καζάνι ανάµιξης, να κάνει τους γύρους και να κρατάει τα κρασοπότηρα γεµάτα. Αυτό, στο µυαλό µου, είναι το καλύτερο που µπορεί να προσφέρει η ζωή.» Ο Οδυσσέας λέει την ιστορία του στου Φαίακες. Αφού έφυγε από την Τροία µε τους συντρόφους του στο πλοίο, ο Οδυσσέας περιγράφει τους λωτοφάγους µε την εθιστική τροφή τους, και µετά τη συνάντηση µε τους Κύκλωπες. ∆ένοντας τα πλοία τους, εξερευνούν το νησί και φτάνουν σε µια σπηλιά. Επιστρέφει ένας γίγαντας (ο κύκλωπας Πολύφηµος), του ζητάνε βοήθεια και αυτός κατεβάζει σε απάντηση δύο από τους άντρες του για δείπνο. Παγιδευµένος στη σπηλιά, ο Οδυσσέας µεθάει το γίγαντα και µετά του βγάζουν το µάτι µε έναν ξυσµένο κορµό ελιάς (αυτός ήταν ο λόγος για τον οποίο ο Ποσειδώνας ήταν τόσο θυµωµένος µε τον Οδυσσέα). Αφού διέφυγαν κρυµµένοι κάτω από πρόβατα και µετά απέπλευσαν, ο Οδυσσέας προκαλεί τον τερατώδη γίγαντα. Οι σύντροφοί του στο πλοίο τον παρακαλούν – σε παρακαλούµε, σταµάτα, παρά λίγο να πεθάνουµε! Ο κύκλωπας σηκώνει ένα βράχο που παρά λίγο να βρει το πλοίο. Ο Οδυσσέας εξακολουθεί να µην µπορεί να κρατήσει το στόµα του κλειστό. Μοιάζει µε στερεότυπο του Τοξότη στη σύγχρονη εποχή. Προφανώς ο Όµηρος είχε σε ιδιαίτερη εκτίµηση την Παρθένο, όπου µία όµορφη θεά σώζει τον Οδυσσέα και λιγότερο τον Τοξότη, όπου ένα τέρας κατεβάζει άντρες για πρωινό και βραδινό και, αν και ο Οδυσσέας σώζει την κατάσταση µε το πνεύµα του, εξακολουθεί να θέτει σε κίνδυνο τη ζωή όλων µε τη µωρολογία του.

Στο περίπλοκο κεφάλαιο 10, ο Οδυσσέας συνεχίζει την ιστορία του. Φτάνουν στο νησί του Αιόλου, προστατευµένο από µπρούτζινα οχυρώµατα και απότοµα βράχια (ΑΙΓΟΚΕΡΩΣ). Ο βασιλιάς εκεί δίνει στον Οδυσσέα δώρο τους ανέµους, ώστε να αποπλεύσει και να προχωρήσει καλά επί 9 µέρες και νύχτες. Οι µεµψίµοιροι άντρες αναρωτιούνται τι περιέχει ο ασκός και τον ανοίγουν την ώρα που ο καπετάνιος κοιµάται. Οι άνεµοι ξεφεύγουν και τους παρασύρουν ακριβώς εκεί από όπου ξεκίνησαν. ∆εν έχει βοήθεια αυτήν τη φορά, λέει ο βασιλιάς, είστε καταραµένοι! Κι έτσι οι άντρες κωπηλατούν, πολύ επίπονη δουλειά.

Σταµατούν στη χώρα των γιγάντων, άντρες τρώγονται, φεύγουν πάλι αµέσως. Το επόµενο νησί είναι το σπίτι της Κίρκης η οποία µεταµορφώνει τους περισσότερους άντρες σε χοίρους – κάποιο σχόλιο για τον Αιγόκερω; Ο Οδυσσέας παίρνει ένα ειδικό φάρµακο από τον Ερµή, αντιµετωπίζει την Κίρκη, αυτή τον ναρκώνει όπως έκανε στους άντρες αλλά χάρη στο βότανο οι χάρες της δεν φέρνουν αποτέλεσµα. Μετά µαλακώνει, αυτοί συνέρχονται και επαναφέρει τους άντρες στην ανθρώπινη µορφή. Η Κίρκη αναθέτει µετά στον Οδυσσέα το µεγάλο του έργο: πρέπει να ταξιδέψει στο βασίλειο των νεκρών για να επισκεφθεί τον τυφλό µάντη Τειρεσία ο οποίος θα πει στον Οδυσσέα το δρόµο για τη γαλήνη. Ένα τελευταίο πράγµα – ένας άντρας που είχε πιει πάρα πολύ πέφτει από µία στέγη και πεθαίνει. Στο κεφάλαιο του Αιγόκερω µαθαίνουµε ότι η απληστία δηµιουργεί περισσότερη δουλειά, µερικές φορές οι άντρες µπορεί να µοιάζουν µε χοίρους, ο Οδυσσέας πρέπει να κάνει ένα ανήκουστο ταξίδι για να βρει το δρόµο για το σπίτι τους και, ω ναι, να µην πίνετε τόσο πολύ την Παραµονή της Πρωτοχρονιάς για να µην πέσετε από τη στέγη και πεθάνετε.

Ο Οδυσσέας φτάνει µάλλον γρήγορα στο βασίλειο των νεκρών στο κεφάλαιο 11 του (ΥΔΡΟΧΟΟΥ). Αφού συνάντησε τον προφήτη και πήρε πληροφορίες σχετικά µε το πώς θα φτάσει στο σπίτι του και θα βρει επιτέλους τη γαλήνη, το υπόλοιπο κεφάλαιο δεν αφορά καθόλου στον Οδυσσέα. Αντίθετα, ακούµε για διάφορες γυναίκες – πρώτα για τη µητέρα του και µετά για άλλες: την Τυρώ, που ερωτεύτηκε το θεό των ποταµών, την Αντιόπη που πέρασε µία νύχτα µε το ∆ία, την Αλκµήνη που ήταν µητέρα του Ηρακλή, την Ιοκάστη τη µητέρα του Οιδίποδα, τη Χλωρίδα τη σύζυγο του Νηλέα, τη Λήδα τη µητέρα του Κάστορα και του Πολυδεύκη, την Ιφιµέδεια τη σύζυγο του Αιόλου και άλλες. Σταµατούν και µετά την άλλη µέρα ακούµε ιστορίες ανδρών: Αγαµέµνων, Αχιλλέας, Πάτροκλος και ακόµα περισσότερες ιστορίες εναλλάσσονται. Συναντάµε τα φαντάσµατα του Μίνωα και του Ωρίωνα, µετά τους Τιτυό, Τάνταλο, Σίσυφο, οι οποίοι τρεις αυτοί τελευταίοι είναι περίφηµες εικόνες τιµωρίας. Όρνια τρώνε το συκώτι του Τιτυού· ο Τάνταλος που καίγεται από δίψα στέκεται σε µία δεξαµενή που εξατµίζεται µόλις δοκιµάζει να πιει και αντιµετωπίζει τον πειρασµό φρούτων που ανατινάζονται µόλις δοκιµάζει να φάει και ο Σίσυφος σπρώχνει έναν ογκόλιθο συνέχει στην ανηφόρα. Φαίνεται πως ο Υδροχόος περιλαµβάνει κάποια προσπάθεια για να µην πούµε τίποτα παραπάνω και πιθανώς υποφέρει επίσης, αλλά παρ’ όλα αυτά τούτο είναι το κεφάλαιο στο οποίο ο Οδυσσέας αποκτά σοφία.

Παρατηρούµε ιστορία, ιστορίες άλλων και αν προσέξουµε βλέπουµε ότι οι γυναίκες είναι χωριστά από τους άντρες. Ο Οδυσσέας επιστρέφει στο πλοίο και αποµακρύνονται κωπηλατώντας.

Στο κεφάλαιο 12, εξακολουθώντας να λέει την ιστορία του στους Φαίακες, ο Οδυσσέας επιστρέφει στο νησί της Κίρκης για να θάψει τον φτωχό µεθυσµένο που έπεσε από τη στέγη. Η Κίρκη τον καθοδηγεί και πάλι για το τι πρόκειται να συµβεί: πρώτα θα φτάσει στις µαγευτικές Σειρήνες, µετά πρέπει να περάσει από τα δίδυµα θαλάσσια τέρατα Σκύλλα και Χάρυβδη, µετά θα φτάσουν στο νησί του θεού του Ήλιου όπου εσύ και οι άντρες σου δεν πρέπει να φάτε τα βόδια! Οι Σειρήνες είναι η δεύτερη εθιστική εµπειρία την οποία συναντάει ο Οδυσσέας (η πρώτη είναι οι λωτοφάγοι στο κεφάλαιο του Τοξότη). Ενώ τα αυτιά του πληρώµατος είναι βουλωµένα µε κερί µελισσών, ο Οδυσσέας ακούει τον γλυκό τους ήχο. Αυτό δεν συµβαίνει γιατί είναι τόσο σπουδαίος που αντέχει τον πειρασµό, αλλά γιατί οι φίλοι του τον δένουν και υπόσχονται να τον σφίγγουν πιο δυνατά όσο περισσότερο φωνάζει να τον αφήσουν ελεύθερο. Μπορούµε να δούµε ένα µοντέλο των Ανώνυµων Αλκοολικών σ’ αυτό το κεφάλαιο των Ιχθύων στην Οδύσσεια; Μετά τις Σειρήνες, η επόµενη πρόκληση είναι τα δίδυµα θαλάσσια τέρατα. Μερικοί άντρες πεθαίνουν, αλλά ο Οδυσσέας, τα πλοία του και οι περισσότεροι από τους άντρες καταφέρνουν να περάσουν. Ο τελευταίος πειρασµός, να µη φάνε τα βόδια, αποδεικνύεται ο πιο σκληρός. Αν και ο Οδυσσέας θέλει να παρακάµψει τελείως το νησί, οι άντρες του είναι κουρασµένοι και απαιτούν ξεκούραση. Ενδίδει αλλά υποχρεώνει τους άντρες να υποσχεθούν ότι δεν θα αγγίξουν τις αγελάδες. Παίρνουν όρκο, αλλά µετά από ένα µήνα χωρίς άνεµο, µε µειωµένες προµήθειες και πεινασµένες κοιλιές, σφάζουν µερικές για να το γλεντήσουν. ∆εν ξέρουν ότι µόλις καταδίκασαν τους εαυτούς τους σε θάνατο. Ξεκινάνε πάλι, αλλά ο ∆ίας συµµορφώνεται µε το αίτηµα του Ήλιου να πάρει εκδίκηση και στέλνει ένα φωτεινό βέλος να καταστρέψει όλα τα πλοία. Ο Οδυσσέας ξεβράζεται στο νησί της Καλυψούς αλλά οι υπόλοιποι άντρες παθαίνουν και από κει ξέρουµε την ιστορία. Έτσι, σ’ αυτό το κεφάλαιο των Ιχθύων ο Οδυσσέας έχει αντιµετωπίσει µια εθιστική πρόκληση, έχει ταξιδέψει ανάµεσα από δύο θαλάσσια τέρατα και έχει βιώσει την καταστροφή γιατί το πλήρωµά του βεβήλωσε τα ιερά (ΙΧΘΥΕΣ).

Κάναµε το γύρο του ζωδιακού κύκλου, αλλά υπάρχουν άλλα 12 κεφάλαια. Τι γίνεται µετά; Αν βρισκόµαστε πάλι στον Κριό, θα βγει ο Οδυσσέας πιο γενναίος παρά ποτέ, ο ισχυρότερος πολεµιστής απ’ όλους; Όχι ακριβώς. Κοιµάται στο δρόµο για το σπίτι και αφήνει τους Φαίακες να κάνουν όλη τη δουλειά καθώς τον συνοδεύουν σπίτι στην Ιθάκη. Τι συµβαίνει; Τι προκάλεσε τη σύγχυση στη ζωδιακή µας ιστορία; Ο Όµηρος µας δίνει ένα στοιχείο στην αρχή του (13ου) κεφαλαίου: «πού και πού, ο Οδυσσέας στρεφόταν προς το λαµπερό ήλιο, περιµένοντας µε αγωνία τη δύση του, ποθώντας τώρα να φύγει και να βρεθεί ξανά σπίτι… Όπως ένας άνθρωπος προσδοκά το βραδινό του γεύµα όταν όλη µέρα το ζευγάρι των σκούρων στο χρώµα του κρασιού βοδιών του τραβούσαν το άκαµπτο υνί σ’ ένα χέρσο λιβάδι – πόσο ευπρόσδεκτος είναι γι’ αυτόν ο ήλιος που δύει.» ∆εν χρειάζεται ιδιαίτερη προσπάθεια για να σκεφθεί κανείς ότι ίσως ο Όµηρος µας λέει να φανταστούµε τη δύση του Ήλιου στα ζώδια. Αντίθετα µε ένα νέο άντρα που ξεκινάει για τη µάχη, ο Οδυσσέας κοιµάται στο δρόµο για το σπίτι του. Τότε η Αθηνά τον µεταµφιέζει σε γέρο, τελείως το αντίθετο των θεµάτων του πρώτου κεφαλαίου.

Η δοµή αυτή συνεχίζεται στο υπόλοιπο του βιβλίου. Στο κεφάλαιο 14 (δύση Ταύρου σύµφωνα µε αυτήν τη λογική), ο Οδυσσέας επισκέπτεται τον πιστό χοιροβοσκό και ακούει ότι η περιουσία του έχει καταστραφεί από τους µνηστήρες. Στο κεφάλαιο 15 (δύση ∆ιδύµων), η Αθηνά καλεί τον Τηλέµαχο να επιστρέψει στο σπίτι από το ταξίδι του· αντί για νέα, αναζητούν σοφία από οιωνούς. Στο κεφάλαιο 16 του Καρκίνου, αντί για θρήνο για το χαµένο πατέρα, ο Οδυσσέας και ο Τηλέµαχος ξανασµίγουν. Στο κεφάλαιο 17 του Λέοντα, ο Οδυσσέας µεταµφιέζεται σε επαίτη. Στο κεφάλαιο 18 της Παρθένου, η ώριµη Πηνελόπη ανάβει τις επιθυµίες όλων των µνηστήρων· ανακαλύπτουµε επίσης ότι οι υπηρέτριες του σπιτιού περνάνε κι αυτές νύχτες µε τους µνηστήρες. Αντί για γαλήνη στο κεφάλαιο 19 του Ζυγού, ο Οδυσσέας και ο Τηλέµαχος ετοιµάζονται για µάχη. Στο κεφάλαιο 20 του Σκορπιού, έχουµε και πάλι σεξουαλική ίντριγκα αλλά το σηµαντικότερο είναι ότι ο Οδυσσέας δέχεται διαρκώς επιθέσεις, αντί να προστατεύεται όπως συνέβαινε προηγουµένως. Στο αποκαλυπτικό κεφάλαιο 21 του Τοξότη, διαβάζουµε για τον µεγάλο αγώνα του τόξου – δύση Τοξότη! Στο πρώτο κεφάλαιο του Αιγόκερω ο Οδυσσέας σώζει τους άντρες του από το να µεταµορφωθούν σε χοίρους· σ’ αυτό σφάζει όλους τους µνηστήρες. Στο πρώτο κεφάλαιο του Υδροχόου ακούµε ιστορίες άλλων· στο δεύτερο ο Οδυσσέας και η Πηνελόπη µοιράζονται µυστικά. Και αντί να χάσουν τα πάντα όπως του συνέβη στο κεφάλαιο 12, στο δεύτερο κεφάλαιο των Ιχθύων ο Οδυσσέας κερδίζει τα πάντα – γαλήνη τουλάχιστον.

«Η ισορροπία είναι το καλύτερο σε όλα τα πράγµατα,» µας υπενθυµίζει ο Όµηρος σε όλο το βιβλίο. Η ενδιαφέρουσα στροφή στα κεφάλαια 13-24 έχει σηµασία. Από την αρχή του κεφαλαίου 13 ο Όµηρος περιγράφει τον Οδυσσέα διαφορετικά. Παρ’ όλο που ήταν

«σπουδαίος» στα προηγούµενα κεφάλαια, υπέφερε επίσης αρκετά. Αρχίζοντας από το κεφάλαιο 13, ο Οδυσσέας είναι σε πάτρια εδάφη και «ψύχραιµος ακολουθών µία τακτική», ο «βασιλικός γιος του Λαέρτη» και «παλιός εκστρατεύων», «διαµόνιος» «άνθρωπος της ίντριγκας» και, το πιο σηµαντικό, «Βασιλιάς». Ίσως ο Όµηρος µας υπενθυµίζει ότι αν υποφέρουµε στον Κριό επειδή µιλάµε και ενεργούµε πάρα πολύ, µετά είναι καιρός να ξεκουραστούµε. Αν υποφέρουµε στον Ταύρο λόγω υλικών επιδιώξεων, τότε πρέπει να τις αφήσουµε. Αν η αναζήτηση στοιχείων (∆ίδυµοι) αποβαίνει άκαρπη, να στραφούµε σε οιωνούς κ.ο.κ.

Τώρα έχουµε ένα δικαιολογηµένο ερώτηµα: έγραφε ο Όµηρος για τα ζώδια; Πιθανώς όχι – γράφει για τον ουρανό. Τώρα µπορούµε να κατανοήσουµε την Οδύσσεια ως µια ποιητική ιστορία ενός ζωδίου που ανατέλλει στα κεφάλαια 1 – 12 και µια εστίαση στη δύση του ίδιου αυτού ζωδίου στα κεφάλαια 13-24. Όσο δυσνόητο κι αν είναι αυτό, υπάρχουν πολύ, πολύ περισσότερα. ∆εν παρουσίασα παρά µόνο το σκελετό της ιστορίας – διαβάστε (την Οδύσσεια) έχοντας στο νου το ζωδιακό κύκλο και θα ξεπηδά η µια γραµµή µετά την άλλη. Η δοµή γίνεται ακόµα πιο περίπλοκη – αν ο Κριός βρίσκεται στην Ανατολή, τότε ο Ζυγός είναι στη ∆ύση, ο Αιγόκερως στο Μεσουράνηµα και ο Καρκίνος στο Υπόγειο. Ένα παρατηρητικό µάτι θα εντοπίσει µορφές που επαναλαµβάνονται καθώς τα ζώδια ανατέλλουν (1ος), δύουν (7ος), µεσουρανούν (10ος) και δεν φαίνονται (4ος).

Είµαι επίσης πεπεισµένος ότι ο Όµηρος αναµιγνύει και τα nakshatras στην ιστορία. Ένα τέτοιο παράδειγµα βρίσκεται στο κεφάλαιο 12 όπου διαβάζουµε για το νησί στο οποίο δίνεται στο πλήρωµα η εντολή να µη φάει τα βόδια. Αφού αυτό είναι το τέλος του κεφαλαίου των Ιχθύων, αν ο Όµηρος µας µιλούσε για nakshatra εδώ θα περιµέναµε να βρούµε την τελευταία, που ονοµάζεται Revati στην Ινδική αστρολογία. Σύµφωνα µε την Ινδική παράδοση, η θεότητα αυτής της nakshatra είναι η Pushan, ο «κύριος των αγρών και των κοπαδιών», «προστάτης των ιερών αγελάδων των θεών».² Ενώ δεν συνδυάζονται όλα τόσο επακριβώς, υπάρχουν πολλές τέτοιες οµοιότητες.

Ο Όµηρος υφαίνει µάλιστα και πολλά άλλα αστρονοµικά γεγονότα. Ο Ερµής και οι ανάδροµες πορείες του περιγράφονται παντού, ειδικά όταν ο Οδυσσέας διηγείται µια ιστορία. Η µονοµαχία του µε τους Κύκλωπες (στο πρώτο κεφάλαιο του Τοξότη, οπότε οι ∆ίδυµοι δύουν) µπορεί να θεωρηθεί ως η πτώση του Ωρίωνα, του αστερισµού που σηµάδευε κάποτε την εαρινή ισηµερία. Η ιστορία αυτού του αστερισµού αναφέρεται σε πολλούς άλλους µύθους. Και όλοι οι αριθµοί έχουν σηµασία – ένα παράδειγµα είναι η ίδια η διάρκεια της επιστροφής στην πατρίδα. Ο κόσµος λέει γενικά ότι ο Οδυσσέας χρειάστηκε 20 χρόνια για να φτάσει στο σπίτι του, αλλά αυτό δεν είναι τελείως σωστό – είναι 19 χρόνια και µερικοί µήνες, όσο διαρκεί ένας κύκλος της Σελήνης, που είναι γνωστός ως κύκλος του Μέτωνος και διαρκεί 19 ηλιακά (τροπικά) χρόνια. Οπότε, θα µπορούσε η Αθηνά να είναι η Σελήνη, που εµφανίζεται µε διάφορες µεταµφιέσεις σε όλο το βιβλίο, κρύβει ανθρώπους στην οµίχλη και προσφέρει ιδιαίτερη βοήθεια στα τελευταία 12 κεφάλαια «της δύσης του Ήλιου»;

Χρειάζεται πολλή δουλειά ακόµα, αλλά ήδη τώρα γνωρίζουµε πολλά: ο Όµηρος δεν ήταν µόνο ένας από τους καλύτερους ποιητές του κόσµου, αλλά και ένας από τους µεγαλύτερους αστρολόγους. Μόνο οι εξασκούντες την τέχνη διαβάζουν συγγραφείς όπως ο Πτολεµαίος, ο Bonatti και ο Lilly, αλλά ανάµεσα στους µορφωµένους της ∆ύσης ποιος δεν έχει διαβάσει Όµηρο; Ίσως ο µεγαλύτερος ∆ούρειος Ίππος (περιγράφεται στην προγενέστερη Ιλιάδα) είναι ο εξής: ο Όµηρος δίδαξε τους πάντες αστρολογία και δεν το ξέρουν καν. Και αυτή είναι µια ιστορία 2.700 ετών! Είχε ένοντη αίσθηση των ζωδίων και πολλά από τα θέµατα και τις λεπτοµέρειες παραµένουν ζωντανά ακόµα και σήµερα. Η Οδύσσεια δεν είναι απλώς µια ιστορία για τον ουρανό ή τους θεούς, αλλά η βιωµένη εµπειρία του ζωδιακού κύκλου καθώς πορευόµαστε από τον πόνο στη γαλήνη.

¹ Όλα αποσπάσµατα της Οδύσσειας του Οµήρου, µεταφρασµένα από τον Robert Fagles, Penguin Books, 1996.
² The Nakshatras του Dennis Harness, Lotus Press, 1999.