Άρατος: Απόσπασμα από τον πρόλογο των Φαινομένων

Το παρόν κειμενο είναι ο πρόλογος από το περίφημο σύγγραμμα του Αράτου «Φαινόμενα και Διοσημεία», ένα αστρονομικό και μετεωρολογικό ποίημα, που προκάλεσε το θαυμασμό των συγχρόνων του, το οποίο εξηγεί τι εννοεί με τον όρο «Φαινόμενα», τόσο αστρολογικά, όσο και αστρονομικά.

Vitae Arati et Varia de Arato, Excerptum praefationis in phaenomena. {4161.001}

(1.) PRAEFATIONIS EXCERPTUM (t1)

ANONYMUS II 3 (t2)

τῶν Ἀράτου Φαινομέ- (1)

νων τὰ μέν ἐστι περὶ τῶν

κατ’ οὐρανὸν ἄστρων καὶ

ἰδίως Φαινόμενα λέγεται,

τὰ δὲ περὶ τῶν ὑπὸ τὸν (5)

οὐρανὸν καὶ τῶν πάλαι

λεγομένων μεταρσίων

†ἐστὶ φαινόμενα κατὰ

τὸν ἀστρονομικὸν τέτακται

τόπον†. (10)

ὑπὲρ ὧν καὶ τὰ ἐξηγη-

τικὰ πεπραγμάτευται:

ὅτι τῷ μαθηματικῷ εἰς

δύο προσήκει τὸ τοῦ ποιη-

τοῦ σύγγραμμα, τὸ μὲν εἰς (15)

τὰ φαινόμενα καὶ ἀστρο-

λογικῶς ἐξενηνεγμένα, τὸ

δὲ εἰς τὰ ἕτερα, πέμψαι

(2.) σοι προήχθην τὰ Φαινό-

μενα Ἀράτου διορθωθῆ-

ναι καὶ τὴν ἐμὴν γνώμην,

οὐδέπω τῆς διορθώσεως

ταύτης ἐκδεδομένης. ἴσθι (5)

δὲ χρώμενόν με σημείοις

τέτταρσι, τῷ τε χ καὶ τῇ

διπλῇ καὶ τῷ ἀμφὶ καὶ τῷ

ἀστέρι ἐν τῷ ἐδάφει. γρα-

φὲν δ’ ἂν ἴδῃς στίχῳ πα- (10)

ρακείμενον ἕν τι τῶν προει-

ρημένων σημείων ...

(3.) πῶς γὰρ οὐκ αἰσχρόν, (18)

εἰ πεπιστεύκαμεν πάντα μὲν

τὰ ἄστρα τὸν θεὸν διατάξαι (20)

εἰς σημεῖα καὶ εἰς καιρούς,

τὴν δὲ Δίκην φεύγουσαν

τὴν περιττὴν τῶν ἀνθρώ-

πων κακίαν ἐλθεῖν εἰς τὸν

οὐρανὸν καὶ γενέσθαι ἄ- (25)

στρον; ὥστε κατ’ αὐτοὺς

οὐκέτι ὁ θεὸς τὰ ἄστρα

εἰς σημεῖα τοῖς ἀνθρώ-

ποις διέταξεν. ἀλλὰ ληρώ-

δεις οὗτοι οἱ λόγοι. τὰ (30)

γὰρ ἄστρα καὶ διέταξε καὶ

(4.) ἵδρυσε, τὰ δ’ ὀνόματα καὶ

τὰς σημειώσεις ὕστερον οἱ

ἀστρολόγοι ὡς ἔμπειροι

προσέθεσαν, οἳ αὐτοὶ καὶ

μύθους οἰκείους προσέπλα- (5)

σαν. οὐδὲν οὖν κωλύει δημι-

ουργὸν λέγειν τὸν θεόν,

Δίκην δέ τινα ὑπὸ τῶν

ἀστρολογησάντων κεκλῆσ-

θαι. τοῦτο γὰρ ὁ Ἄρατός (10)

φησιν (100)· «λόγος γε μὲν

ἐντρέχει ἄλλος <ἀνθρώ-

ποις>».

Πηγή: T.L.G.