Vettius Valens: Αστρολογικά σπουδάσματα
Κείμενο, που αφορούν στα ζώδια, τις πλανητικές θέσεις και τις όψεις που σχηματίζουν
Ο Vettius Valens ήταν αστρολόγος του 2ου αιώνα, σύγχρονος του Κλαύδιου Πτολεμαίου. Το κύριο έργο του Valens είναι η Ανθολογία, δέκα τόμοι γραμμένοι στην Ελληνική γλώσσα, περίπου την περίοδο 150 έως 175. Η Ανθολογία είναι η μεγαλύτερη και πιο λεπτομερής πραγματεία για την αστρολογία που έχει διασωθεί από την Ελληνιστική περίοδο. Παρακάτω, παρουσιάζουμε ένα κείμενό του, που αφορά στα ζώδια, τις πλανητικές θέσεις και τις όψεις που σχηματίζουν.
Vettius Valens Astrol., Fragmenta (Olivieri, Bassi, Cumont & Martini). {1764.004}
4.
(146.) Χρῆσμα τεχνωθὲν παρὰ τοῦ Οὐάλεντος. (22t)
<Τὸ> ὄργανον τοῦ θεοῦ ἐστιν ἡ φύσις, καὶ θεὸς ὅπου βούλεται (23)
νικᾶται φύσεως τάξις καὶ κατευοδοῦται καὶ ἁγιάζεται πάντα διὰ τοῦ
παντοδυνάμου σταυροῦ· οἱ μὲν οὖν ἀρχαῖοι ἁπλᾶς μεθόδους <διδά- (25)
σκουσι>· διδόασι γὰρ ἑκάστῳ ζῳδίῳ γράμματα βʹ ἀρχὴν ποιοῦντες
ἀπὸ τοῦ Κριοῦ οὕτως·
α β υ δ ε ζ η θ ι κ λ μ
ν ξ ο π ρ σ τ υ φ χ ψ ω (30)
Οὐάλης οὐ λαμβάνει ταῦτα εἰς τὸ ἀποτελέσαι ἑκάστου ζῳδίου
ὁμάδα, ἀλλὰ λαμβάνει τὰ ἑξάγωνα, τὰ τετράγωνα, τὰ τρίγωνα, τὰ διά-
μετρα <καὶ οὕτως> λέγει· τῷ Κριῷ ἐδόθησαν στοιχεῖα ἁπλᾶ τὸ αʹ καὶ
(147.) τὸ νʹ· τὸ μὲν οὖν αʹ παντελῶς ἀφίησιν Οὐάλης, τὸ δὲ νʹ ἀφίησι καὶ
αὐτό, λαμβάνει δὲ τὸ τούτου ἑξάγωνον τὸ οʹ, ὁμοίως καὶ τὸ τετράγωνον
τὸ πʹ καὶ τὸ τρίγωνον τὸ ρʹ καὶ τὸ διάμετρον τὸ τʹ, καὶ γίνεται ἡ ὁμὰς τοῦ
Κριοῦ φνʹ. ὡσαύτως καὶ ἐπὶ τοῦ Ταύρου· ἁπλᾶ στοιχεῖα τοῦ Ταύρου
βʹ καὶ ξʹ· τὸ μὲν οὖν βʹ παντελῶς ἀφίησι, τὸ δὲ ξʹ ἀφίησι καὶ αὐτό· λαμ- (5)
βάνει τὸ ἑξάγωνον <τοῦ> ξʹ πʹ, τὸ τετράγωνον ρʹ, τὸ τρίγωνον σʹ, τὸ
διάμετρον υʹ, καὶ γίνεται ἡ ὁμὰς τοῦ Ταύρου ψπʹ. τῶν Διδύμων στοι-
χεῖα [τὸ] γʹ καὶ οʹ, τὸ ἑξάγωνον τοῦ οʹ ρʹ, τὸ τετράγωνον σʹ, τὸ τρίγωνον
τʹ, τὸ διάμετρον φʹ, καὶ γίνεται ἡ ὁμὰς Διδύμων, ͵αρʹ. τοῦ Καρκίνου στοι-
χεῖα δʹ καὶ πʹ· τὸ ἑξάγωνον τοῦ πʹ σʹ, τὸ τετράγωνον τʹ, τὸ τρίγωνον υʹ, (10)
τὸ διάμετρον χʹ, καὶ γίνεται ἡ ὁμὰς Καρκίνου ͵αφʹ. <τοῦ> Λέοντος
στοιχεῖα εʹ καὶ ρʹ· τὸ ἑξάγωνον τοῦ ρʹ [τὸ] τʹ, τὸ τετράγωνον υʹ, τὸ τρίγω-
νον φʹ, τὸ διάμετρον ψʹ, καὶ γίνεται <ἡ> ὁμὰς τοῦ Λέοντος ͵αϡʹ. <τῆς>
Παρθένου στοιχεῖα τὸ ζʹ καὶ σʹ· τὸ ἑξάγωνον τοῦ σʹ υʹ, τὸ τετράγωνον
φʹ, τὸ τρίγωνον χʹ, τὸ διάμετρον ωʹ, καὶ γίνεται ἡ ὁμὰς Παρθένου ͵βτʹ. (15)
<τοῦ> Ζυγοῦ στοιχεῖα [τὸ] ηʹ καὶ τʹ· τὸ ἑξάγωνον τοῦ τʹ φʹ, τὸ τετράγω-
νον χʹ, τὸ τρίγωνον ψʹ, τὸ διάμετρον νʹ· οὐκέτι γάρ εἰσι κατὰ στοιχεῖα
<τῶν> ἄλλων ζῳδίων, καὶ λοιπὸν ἄρχεται ἀπὸ τοῦ Κριοῦ καὶ λαμβάνει
τὸ νʹ, διάμετρον ὂν τοῦ τʹ, καὶ γίνεται <ἡ> ὁμὰς ͵αωνʹ. <τοῦ> Σκορπίου
στοιχεῖα θʹ καὶ υʹ· τὸ ἑξάγωνον τοῦ υʹ χʹ, τὸ τετράγωνον ψʹ, τὸ τρίγωνον (20)
ωʹ, τὸ διάμετρον ξʹ, καὶ γίνεται <ἡ> ὁμὰς Σκορπίου ͵βρξʹ. <τοῦ> Τοξότου
στοιχεῖα ιʹ καὶ φʹ· τὸ ἑξάγωνον τοῦ φʹ ψʹ, τὸ τετράγωνον [τὸ] ωʹ, τὸ
τρίγωνον νʹ, τὸ διάμετρον οʹ, καὶ γίνεται <ἡ> ὁμὰς Τοξότου ͵αχκʹ.
<τοῦ> Αἰγοκέρωτος στοιχεῖα κʹ καὶ χʹ· τὸ ἑξάγωνον τοῦ χʹ ωʹ,
τὸ τετράγωνον νʹ, τὸ τρίγωνον ξʹ, τὸ διάμετρον πʹ, καὶ γίνεται <ἡ> ὁμὰς (25)
Αἰγοκέρωτος ϡϛʹ. <τοῦ> Ὑδροχόου στοιχεῖα λʹ καὶ ψʹ· τὸ ἑξάγωνον
τοῦ ψʹ νʹ, τὸ τετράγωνον ξʹ, τὸ τρίγωνον οʹ, τὸ διάμετρον ρʹ, καὶ γίνεται
<ἡ> ὁμὰς Ὑδροχόου σπʹ. <τῶν> Ἰχθύων στοιχεῖα μʹ καὶ ωʹ· τὸ ἑξάγω-
νον τοῦ μʹ ξʹ, τὸ τετράγωνον οʹ, τὸ τρίγωνον πʹ, τὸ διάμετρον σʹ, καὶ
γίνεται <ἡ> ὁμὰς Ἰχθύων υιʹ. καὶ αὗται μὲν αἱ τῶν ζῳδίων ὁμάδες. (30)
Αἱ δὲ τῶν ἑξαγώνων ὁμάδες συνάγονται ἀπὸ <τοῦ> οἴκου, ἀπὸ τοῦ
ὑψώματος καὶ ἀπὸ τοῦ ἐναντιώματος· οἷον οἶκος Κρόνου Αἰγόκερως
καὶ Ὑδροχόος· στοιχεῖα Αἰγοκέρωτος κʹ καὶ χʹ, Ὑδροχόου στοιχεῖα λʹ
καὶ ψʹ· ὕψωμα Κρόνου Ζυγός· τούτου στοιχεῖα ηʹ καὶ τʹ· ἐναντίωμα
Κρόνου Λέων· τούτου στοιχεῖα εʹ καὶ ρʹ. λαμβάνωμεν οὖν ἀπὸ μὲν τοῦ (35)
οἴκου τοῦ Αἰγοκέρωτος τὸ κʹ, ἀπὸ τοῦ ὑψώματος αὐτοῦ τοῦ Ζυγοῦ
τὸ τʹ, ἀπὸ δὲ τοῦ ἐναντιώματος αὐτοῦ τοῦ Λέοντος τὸ ρʹ, καὶ γίνεται
<ἡ> ὁμὰς Κρόνου υκʹ. πάλιν οἶκος Ἄρεως Κριὸς καὶ Σκορπίος, ὕψωμα
Αἰγόκερως, ἐναντίωμα Ταῦρος· λάμβανε ἀπὸ τοῦ οἴκου αὐτοῦ τοῦ
Σκορπίου θʹ, ἀπὸ τοῦ ὑψώματος [τὸ] κʹ, ἀπὸ τοῦ ἐναντιώματος ξʹ, καὶ (40)
γίνεται <ἡ> ὁμὰς Ἄρεως πθʹ. οἶκος Διὸς Τοξότης καὶ Ἰχθύες, ὕψωμα
(148.) Καρκίνος, ἐναντίωμα Παρθένος· λάμβανε ἀπὸ Ἰχθύων τὸ μʹ, ἀπὸ ἐναν-
τιώματος τὸ ζʹ καὶ ἀπὸ τοῦ ὑψώματος τὸ πʹ, καὶ γίνεται <ἡ> ὁμὰς
Διὸς ρκζʹ. οἶκος Ἡλίου Λέων, ὕψωμα Κριός, ἐναντίωμα Ὑδροχόος·
[καὶ] λάμβανε ἀπὸ τοῦ Κριοῦ τὸ νʹ, ἀπὸ ἐναντιώματος Ὑδροχόου τὸ λʹ
καὶ ἀπὸ τοῦ Λέοντος τὸ ρʹ, καὶ γίνεται <ἡ> ὁμὰς Ἡλίου ρπʹ. οἶκος (5)
Ἀφροδίτης Ταῦρος καὶ Ζυγός, ὕψωμα Ἰχθύες, ἐναντίωμα Σκορπίος.
λάμβανε ἀπὸ Ταύρου τὸ βʹ, ἀπὸ Ἰχθύων τὸ μʹ, ἀπὸ Σκορπίου τὸ θʹ, καὶ
γίνεται <ἡ> ὁμὰς Ἀφροδίτης ναʹ. οἶκος Ἑρμοῦ Δίδυμοι καὶ Παρθένος,
ὕψωμα Παρθένος, ἐναντίωμα Ἰχθύες· λάμβανε ἀπὸ Παρθένου
ζʹ, ἀπὸ Διδύμων γʹ, ἀπὸ Ἰχθύων μʹ, καὶ γίνεται <ἡ> ὁμὰς Ἑρμοῦ νʹ. (10)
οἶκος Σελήνης Καρκίνος, ὕψωμα Ταῦρος, ἐναντίωμα Αἰγόκερως· λάμ-
βανε ἀπὸ Καρκίνου δʹ, ἀπὸ Ταύρου βʹ, ἀπὸ Αἰγοκέρωτος κʹ, καὶ γίνεται
Αὗταί εἰσιν καὶ αἱ τῶν ἀστέρων ὁμάδες, καὶ ὀφείλει ποιῆσαι διά-
θεμα, καὶ εἰ μὲν ἐπὶ τῶν εʹ ἀφελετικῶν τόπων εὑρεθῶσι καὶ εʹ ἀστέ- (15)
ρες ἀνεπισφαλῶς, συντεθῶσι καὶ εὐχερέστερον τὰ ἐξερχόμενα στοι-
χεῖα· εἰ δὲ μή, δυσχερὴς ἔσται ἡ σύνθεσις. τίθε δὲ τὴν πρότασιν τῆς
ἐρωτήσεως οὕτως· ἐρωτᾷ ὁ δεῖνα τόδε καὶ τόδε, ἢ ἐρωτῶ ἐγὼ ὁ δεῖνα
τόδε· λάμβανε τοίνυν τὸ πρῶτον γράμμα τῆς ἐρωτήσεως καὶ πολλα-
πλασίαζε τοῦτο ἐπὶ τῇ ἐποχῇ τοῦ ἐκείνου ἀστέρος ἐπὶ τοῦ ὡροσκόπου (20)
καὶ τὴν ἀναβιβασθεῖσαν <ποσότητα> ἀπὸ τοῦ πολλαπλασιασμοῦ ἀρι-
θμοῦ μίγνυε καὶ τὴν ὁμάδα τοῦ ἀστέρος καὶ τὴν ὁμάδα τοῦ πολεύοντος,
καὶ τὴν ἀναβιβασθεῖσαν ποσότητα ἔκβαλε ἐπὶ τῇ ὁμάδι τοῦ τόπου, ἐφ’
ὅσον ἐγχωρεῖ, καὶ τὰ καταλειφθέντα ἔλαττον τῆς ὁμάδος τοῦ τόπου
ἔκβαλε ἐπὶ τῶν κδʹ καὶ τὰ καταλειφθέντα ἕλε ἐπὶ τῶν κδʹ ἢ καὶ κδʹ ἴσως (25)
ἐστὶ τὸ γράμμα τῆς ἀποκρίσεως· γίνεσθαι δὲ ἐπὶ τὸ ὑπόδειγμα ἀπὸ τῆς
σῆς ἐρωτήσεως· μᾶλλον δὲ ... διαθέματα. ἐπεὶ οὖν ἐν τῷ ὡροσκόπῳ
οὐχ εὑρέθη ἀστήρ, ἐν δὲ τῷ μεσουρανήματί ἐστιν ὁ Ἥλιος, λάμβανε δὲ
καὶ τὴν ἀποχὴν τὰς ζʹ μοίρας καὶ τὰ κεʹ λεπτά, καὶ πολλαπλασίαζε ἐπὶ
τούτοις τὸ αʹ γράμμα τῆς ἐρωτήσεως ἤτοι τὸ εʹ· ἡ γὰρ πρόθεσις τῆς (30)
ἐρωτήσεως οὕτως ἔχει ὡς εἴπομεν. ἢ ἐρωτᾷ ὁ δεῖνα ἢ ἐρωτῶ ἐγώ·
λάμβανε τὸ εʹ καὶ πολλαπλασίαζε τοῦτο ἐπὶ τῇ ἐποχῇ τοῦ Ἡλίου
ἤτοι τῇ ζʹ μοίρᾳ καὶ λεπτοῖς κεʹ· πεντάκις ζʹ λεʹ, καὶ πάλιν πεντάκις κʹ
ρʹ, καὶ πεντάκις εʹ κεʹ· ὁμοῦ ρκεʹ. ταῦτα ἐπὶ τῶν ξʹ οὕτως· βʹ ξʹ ρκʹ· πρό-
σθες τὰ βʹ εἰς τὰ λεʹ, γίνονται λζʹ· μίγνυε καὶ τὴν ὁμάδα τοῦ ἀστέρος, (35)
ἥτις ἐστὶ τοῦ Ἡλίου, πρόσθες δὲ καὶ τὴν ὁμάδα τοῦ πολεύοντος καὶ
(149.) τὴν ἀναβιβασθεῖσαν ποσότητα ἔκβαλε ἐπὶ τῇ ὁμάδι τοῦ τόπου ἤτοι
αὐτοῦ τοῦ εὑρεθέντος ζῳδίου τοῦ τόπου ἐφ’ ὅσον ἐγχωρεῖ, καὶ τὰ
καταλειφθέντα ἔλαττον τῆς ὁμάδος τοῦ τόπου ἔκβαλε ἐπὶ τῶν κδʹ, καὶ
τὰ καταλειφθέντα ἔλαττον τῶν κδʹ ἢ καὶ κδʹ ἴσως ἐστὶ τὸ γράμμα τῆς
ἀποκρίσεως. ὅμως δὲ πάλιν τιθεὶς τὸ δεύτερον γράμμα τῆς ἐρωτήσεως (5)
[καὶ] πολλαπλασίαζε αὐτὸ ἐπ’ αὐτῇ τῇ μοίρᾳ τῶν λεπτῶν τοῦ εὑρεθέν-
τος τόπου ἤτοι αὐτοῦ τοῦ ζῳδίου· μίγνυε δὲ καὶ τὴν ὁμάδα τοῦ ζῳδίου,
οἷον ἄν ἐστι ζῴδιον, καὶ τὴν ὁμάδα τοῦ διέποντος καὶ τὴν ἀναβιβα-
σθεῖσαν ποσότητα ἔκβαλε ἐπὶ τῇ ὁμάδι τοῦ εὑρεθέντος ἀστέρος, καὶ τὰ
καταλειφθέντα ἔλαττον τῆς ὁμάδος τοῦ ἀστέρος ἔκβαλε ἐπὶ τῶν κδʹ, (10)
καί ἐστι τὸ δεύτερον γράμμα τῆς ἀποκρίσεως.
Ἰστέον ὅτι, ὅταν ἐκπέσῃ τὸ γράμμα τῆς ἀποκρίσεως εἰς τρίγωνον
Ἡλίου, οἷον ♈ ♌ ♐, ὀφείλει λαμβάνειν κατὰ τρίγωνον· ὅταν δὲ ἐκπέσῃ
εἰς τρίγωνον Ἀφροδίτης, οἷον ♉ ♍ ♑, ὀφείλει λαμβάνειν κατ’ ἑξά-
γωνον· ὅταν <δὲ> ἐκπέσῃ εἰς τρίγωνον Ἄρεως, οἷον ♋ ♏ ♓, ὀφείλει (15)
λαμβάνειν κατὰ τετράγωνον· ὅταν δὲ ἐκπέσῃ εἰς τρίγωνον Κρόνου, οἷον
♊ ♎ ♒, ὀφείλει λαμβάνειν κατὰ διάμετρον· ὅταν δὲ ἐκπέσῃ τὸ γράμμα
τῆς ἀποκρίσεως εἰς τοὺς Διδύμους οὐκ ὀφείλει λαμβάνειν κατὰ διάμε-
τρον, ἀλλὰ κατὰ ἑξάγωνον, ὡς τοῦτο παρέδωκεν ὁ τεχνικός.
Ἄλλως πῶς ὀφείλει ποιεῖν τὸ διάθεμα ἠκριβωμένον (20)
ὡς ἐπὶ παραδείγματος· εἰσήγαγες τῇ εὑρεθείσῃ ἀναφορᾷ τοῦ ὡρο-
σκόπου εἰς τὸν κανόνα τοῦ κλίματος· ἦν δὲ ἡ ἀναφορὰ τοῦ ὡροσκό-
που ναʹ νβʹ, καὶ εἰσενεγκὼν ταῦτα εἰς τὸν κανόνα τοῦ κλίματος οὐκ
εὗρον ἴσον αὐτῷ ἀριθμόν, καὶ ἔλαβον τὰ ἐλάττονα, ὥς ἐστιν ναʹ λαʹ·
εὑρέθη ἡ ὑπεροχὴ τούτου πρὸς τὸν λειφθέντα ἀριθμόν, ὅστις ἐστὶν ναʹ (25)
λεπτὰ λδʹ. ἡ ὑπεροχὴ τῶν λεπτὰ καʹ· ταῦτα ἔλυσα ἐπὶ τῶν ξʹ καὶ
ἐγένοντο ͵ασξʹ· εἶτα πάλιν εἰσῆλθον εἰς τὸ κλίμα καὶ εὗρον τὴν διαφο-
ρὰν τοῦ ἐπάνω στοιχείου πρὸς τὸν κτʹ εἱςt ναʹ λαʹ πρὸς τʹʹ νβʹ κηʹ, εἴ τις
ἐστὶ λεπτὰ νζʹ· ταῦτα ἐξήβαλα ἀπὸ τῶν ͵ασξʹ, εἰκοσάκις καὶ δίς, καὶ
εἰσὶ λεπτὰ τοῦ ὡροσκόπου· οὕτως ὀφείλει ποιεῖν καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων (30)
τόπων τοῦ διαθέματος.
Πηγή: T.L.G.