Ιωάννης Μεταξάς-Alors, c’ est la guerre

από το Β. Παπαδολιά

Έμεινε στην ιστορία ως ο εμπνευστής της 4ης Αυγούστου. Ακόμα και το περίφημο ΟΧΙ αμφισβητήθηκε κατά πόσον το είπε ο ίδιος ή «σύρθηκε» από το λαϊκό αίσθημα. Τελικά έμεινε στη συλλογική μνήμη ως δικτάτορας, ένας άλλος Παπαδόπουλος. Είναι όμως έτσι; Ή μήπως την ιστορία τη γράφουν γενικά οι νικητές;

Σύντομο Βιογραφικό

Αν έβλεπε κανείς το βιογραφικό του Ιωάννη Μεταξά στις 13 Απριλίου 1936 θα έβλεπε ένα γόνο παλιάς βυζαντινής οικογένειας με το οικογενειακό δικαίωμα να φέρει τον τίτλο του κόμη αναγνωρισμένο από τη Βενετία, εξαίρετο στρατιωτικό, σπουδασμένο στις στρατιωτικές σχολές της Γερμανίας, Διευθυντή Επιχειρήσεων και δεύτερο τη τάξει του Γενικού Επιτελείου Στρατού στους Βαλκανικούς Πολέμους και κατά γενική ομολογία υπεύθυνο για μεγάλο μέρος της επιτυχιών του Ελληνικού Στρατού. Αν και βασιλικός, είχε καταφέρει να είναι πρώτος υπασπιστής του Βενιζέλου.
Από την άλλη θα έβλεπε τον αρχηγό των βασιλικών κατά τη διάρκεια του Εθνικού Διχασμού, εκείνον που με την παραίτηση του το 1915, αρνούμενος να υλοποιήσει τη διαταγή του Βενιζέλου για είσοδο της χώρας στο Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο στο πλευρό της Αντάντ, κατάφερε να πείσει το Βασιλιά να διαφωνήσει κι αυτός με το Βενιζέλο.
Ο ίδιος πάλι μετά το κίνημα της Εθνικής Άμυνας, διορίστηκε από το Βασιλιά αναπληρωτής αρχιστράτηγος και λειτούργησε στην ουσία ως πολιτικός αρχηγός των βασιλικών. Ακολούθησε το Βασιλιά Γεώργιο στην εξορία του στην Κορσική και επέστρεψε πίσω μόνο μαζί του. Αντιστρατεύτηκε τη συνέχιση της μικρασιατικής εκστρατείας, ως στρατιωτικά ατελέσφορης, αρνούμενος να αναλάβει στρατιωτικά αξιώματα μόλις επέστρεψε το βασιλικό καθεστώς. Αντιτάχθηκε όμως και στην καταδίκη των Έξι μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, πράγμα για το οποίο κατηγορούνταν αρκετά χρόνια, μέχρι που αναιρέθηκε πρόσφατα πλέον η δίκη και από τον Άρειο Πάγο.
Από πολιτικής άποψης ήταν ένας άνθρωπος που πίστευε δηλαδή βαθιά στο μοναρχικό πολίτευμα και αντιστρατευόταν (αν και υποστηρίχτηκε στην αρχή της καριέρας του από εκείνον) το Βενιζελισμό. Παροιμιώδης άλλωστε έχει μείνει η πολιτική διαφωνία του με το Βενιζέλο μέσω αλληλογραφίας στις εφημερίδες το 1934 για τα γεγονότα του Εθνικού Διχασμού, όπου μεταξύ άλλων αναφέρεται σε έγγραφα που βρέθηκαν πολύ αργότερα από ιστορικούς που εγγυούταν την ουδετερότητα της Ελλάδας από την πλευρά της Γερμανίας.
Από στρατιωτικής πλευράς οι ιστορικές μελέτες δεν μπορούν να αμφισβητήσουν την στρατηγική του οξύνοια. Προετοίμασε μυστικά την Ελλάδα για την αντιμετώπιση της φασιστικής Ιταλίας και ήταν αυτός που για να κρύψει από τον Άξονα την προετοιμασία του, εφηύρε τα φύλλα πορείας, με τη βοήθεια των οποίων η επιστράτευση των εφέδρων επιταχυνόταν σε βαθμό που για την εποχή του ήταν εξαίρετος.
Από πολιτικής πλευράς όμως δεν μπορεί κανείς να ξεχάσει τη φασιστική ιδεολογία του καθεστώτος της 4ης Αυγούστου. Αν και προσπάθησε να «προσαρμοστεί» στη δημοκρατία, ιδρύοντας ένα τρίτο κόμμα μεταξύ βενιζελικών και αντιβενιζελικών, η αλήθεια είναι ότι η στρατιωτική νοοτροπία δεν τον εγκατέλειψε ποτέ.
Αν και ανέλαβε με δημοκρατικές διαδικασίες τη διακυβέρνηση της χώρας (στις 13 Απριλίου 1936 με ψήφο και από τα δύο μεγάλα κόμματα) και έλαβε την εξουσιοδότηση από το Κοινοβούλιο να κυβερνήσει μέχρι τις 30.09 με νομοθετικά διατάγματα, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι αναταραχές που προκαλούσαν οι εργατικές κινητοποιήσεις, ο Μεταξάς φαίνεται ότι είδε σα μοναδική απάντηση στην αναταραχή τη στρατιωτικοποίηση. Έτσι στις 4 Αυγούστου 1936 κήρυξε τη διάλυση της δημοκρατίας με τη στήριξη του Βασιλιά.

Αστρολογικά Στοιχεία

Ο Ιωάννης Μεταξάς γεννήθηκε στις 12 Απριλίου 1871 (24 Απριλίου με το νέο ημερολόγιο) στην Ιθάκη. Ταύρος με τετράγωνο Άρη/Δία και μεγάλο τρίγωνο Άρη/Πλούτωνα/Κρόνου είναι σίγουρο ότι θα είχε την παρόρμηση για δράση, αλλά παράλληλα θα χρησιμοποιούσε αυτή την ενέργεια για τη διατήρηση των πραγμάτων, αναζητώντας κυρίαρχες θέσεις εξουσίας μέσω συστημάτων ιεραρχίας. Σήμερα ίσως να μην ήταν στρατιωτικός, αλλά στέλεχος επιχείρησης, που θα αναζητούσε να γίνει πρόεδρος, αλλά στην εποχή του το στρατιωτικό επάγγελμα ήταν μία καλή επιλογή για κάποιο που ήθελε εξουσία και ιεραρχία.
Από την άλλη με Ουρανό στον Καρκίνο και τετράγωνο Ουρανού / Ποσειδώνα ανήκε σε μία γενιά που ο φανατικός πατριωτισμός ήταν μέρος της ζωής της. Οι άνθρωποι αυτής της γενιάς ήταν ριζοσπαστικά εθνικιστές. Δεν ήθελαν δηλαδή απλά να διατηρήσουν το status quo. Ήθελαν να αλλάξουν τα πράγματα ώστε να επικρατήσει μία ακραία εθνικιστική ιδεολογία (αυτό που συνηθίσαμε να ονομάζουμε φασισμό).
Ο Ουρανός στον Καρκίνο βοήθησε στην αναθεώρηση των του οίκου της Ελλάδας. Το 8ωρο και η υποχρεωτική ασφάλιση, καθώς και το Ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων (Ι.Κ.Α.) είναι δικές του πολιτικές (σε μίμηση βέβαια των φιλεργατικών πολιτικών και των άλλων φασιστικών κομμάτων της Ευρώπης).
Με τον Άρη ανάδρομο και στην Παρθένο ήταν περισσότερο επιτελικός στρατιωτικός (με ιδιαίτερη έμφαση στη διοικητική μέριμνα) παρά στρατιωτικός μάχης (η ειδικότητα του ήταν στο μηχανικό). Με Δία και Σελήνη στους Διδύμους είχε ρητορικό λόγο και μπορούσε να σταθεί και πολιτικά, αλλά και δεν ήταν κι ιδιαίτερα αξιόπιστος στις συμμαχίες του.
Αν και ο Βενιζέλος ήταν αυτός που τον είχε διορίσει δεύτερο υπασπιστή του, ο εθνικός διχασμός ξεκίνησε από εκείνον, όταν ο Βενιζέλος τον διέταξε να κινητοποιήσει το στρατό σε βοήθεια της Αντάντ στην επέμβαση στην Καλλίπολη κι εκείνος (ως αρχηγός του Γενικού Επιτελείου πλέον το 1916) αρνήθηκε (ανάλογη περίπτωση Σημίτη/Λυμπέρη στα Ίμια).
Αυτό οδήγησε στην παραίτηση του Βενιζέλου και τις εκλογές, που οδήγησαν στον εθνικό διχασμό.
Στις 13 Απριλίου 1936, όταν αναλάμβανε τα ηνία της χώρας, ο Ουρανός είχε 1 μοίρα απόκλιση από τον Ήλιο του, ενώ ο Άρης έκανε τρίγωνο με το γενέθλιο Κρόνου του κι η Σελήνη πέρναγε μέσα στην ημέρα από το Νότιο Δεσμό του. Το σύστημα του παρέδιδε την εξουσία, όμως η αντίθεση του διελαύνοντα Κρόνου προς το γενέθλιο Άρη του, τον εμπόδισε να επιβάλλει εξαρχής τα σχέδια του. Είναι η περίοδος της Πρωτομαγιάς του ’36 και των καπνεργατών της Θες/νίκης.
Στις 4 Αυγούστου όμως ο διελαύνων Κρόνος έχει αφήσει πλέον την αντίθεση που έκανε με τον γενέθλιο Άρη του και του λύνει τα χέρια. Τη σειρά του Άρη στο τρίγωνο με τον Κρόνο παίρνει ο Ουρανός, σηματοδοτώντας την ομαλή ανατροπή της εξουσίας (δεν υπήρχε σύγκρουση). Δε θα πρέπει να παραγνωρίσουμε ότι στις διελεύσεις γενικά έχουμε σύνοδο Άρη/Πλούτωνα, ενώ τέλος, ο διελαύνων Ποσειδώνας αν και μακριά ακόμα στις 4 μοίρες, είναι σε πορεία σύγκλισης με το γενέθλιο Άρη του, δίνοντας του την ψευδαίσθηση της παντοδυναμίας.

Η 28η Οκτωβρίου είναι άλλη μία ημερομηνία σημαντική για τη ζωή του. Ανήκει σε μία περίοδο που στον κόσμο των διελεύσεων έχουμε ακριβή σύνοδο Δία/Κρόνου, υποδεικνύοντας την έναρξη ενός νέου κύκλου στον Ταύρο.
Στο χάρτη του ο Ήλιος είναι σε αντίθεση με το γενέθλιο Ήλιο του, σηματοδοτώντας τον πόλεμο (Σκορπιός) που τελικά δεν μπόρεσε να αποφύγει ακολουθώντας ήπια πολιτική ως Ταύρος. Το σημαντικότερο όλων βέβαια είναι το τετράγωνο Πλούτωνα / Ήλιου που έχει που υποδηλώνει το «σύρσιμο» του σε αναγκαστικές κινήσεις.

Από την άλλη ο διελαύνων Ουρανός κάνει ενάμισι τετράγωνο με το γενέθλιο Κρόνο του, γκρεμίζοντας το οικοδόμημα που έχτισε προσεκτικά τα προηγούμενα χρόνια, ενώ η Σελήνη διελαύνει από το γενέθλιο Άρη του (η αλήθεια είναι ότι μας λείπει μία όψη του διελαύνοντα Ήλιου ή Άρη για να ενεργοποιήσει τις όψεις – υπόβαθρο της συγκεκριμένης ημέρας, αλλά ας μην ξεχνάμε ότι δεν έχουμε και γενέθλιο ωροσκόπο/μεσουράνημα).
Το τέλος της ζωής του Ιωάννη Μεταξά ήρθε απότομα (και προκάλεσε γι’ αυτό υπόνοιες) στις 29 Ιανουαρίου του 1941.

Ο χάρτης των διελεύσεων μας δείχνει ένα περίεργο τρίγωνο ακριβείας μεταξύ της διελαύνουσας Αφροδίτης και του γενέθλιου Πλούτωνα και του γενέθλιου Άρη, ενώ η σύνοδος Δία/Κρόνου ακουμπάει τον γενέθλιο Κρόνο του. Η μόνη κύρια όψη που δείχνει «απειλή» είναι η παρουσία του Πλούτωνα σε τετράγωνο με τον Ήλιο του.
Αν αναγκαστούμε να ψάξουμε στις δευτερεύουσες όψεις, ο διελαύνων Άρης κάνει όψη 135 μοιρών με το γενέθλιο Ήλιο, ενεργοποιώντας το ενάμισι τετράγωνο Άρη/Ήλιο (ο Άρης στον 6ο και στην Παρθένο) που το έχει γενέθλιο, ενώ παράλληλα ο διελαύνων Ουρανός κάνει σύνοδο με το γενέθλιο Ερμή του, κυβερνήτη του 6ου οίκου.

Η σχέση του χάρτη του Ιωάννη Μεταξά με το χάρτη της Ελλάδας δεν είναι καθόλου αδιάφορη.

Ο Δίας του σε σύνοδο με τη Σελήνη της Ελλάδας, δείχνει τις ευκαιρίες που του έδωσε η πολιτική (ίσως και λαϊκιστικά κινούμενη), ενώ ο Ουρανός του σε αντίθεση με τον Ποσειδώνα της Ελλάδας, την αναθεώρηση της ιδεολογίας της.
Το σημαντικότερο όλων όμως ίσως είναι η σύνοδος του γενέθλιου Άρη του με το Βόρειο Δεσμό της Ελλάδας, σηματοδοτώντας (ακόμη κι αν δε συμφωνούμε μαζί του πολιτικά) ότι η στρατιωτική του τουλάχιστον δράση ωφέλησε το μέλλον της χώρας.
Τελικά λοιπόν η συνεισφορά του στα πράγματα της Ελλάδας τι ήταν, θετική ή αρνητική; Εμείς τολμήσαμε να κάνουμε κάποιες κρίσεις, όμως οι ιστορικοί ίσως αποδειχθούν τελικά πιο κατάλληλοι να το απαντήσουν.

Πηγές:
1. Wikipedia (Ιωάννης Μεταξάς)
2. Encyclopedia.com (Ioannis Metaxas)
3. Britannica.com (Ioannis Metaxas)
4. Portal. kathimerini.gr (Ιωάννης Μεταξάς)
5. AthensInfoGuide.com (The dictatorship of Ioannis Metaxas)
6. Tovima.gr (Το άλλο πρόσωπο του Ιωάννη Μεταξά, δημοσίευση της 3/8/2008)
7. Greece.org (Μαρτυρίες του Στέφανου Ιω. Πεσμαζόγλου, εκδότη της εφημερίδας Πρωία)
8. Χάρτες: Astro.com