Sigmund Freud – Ο πατέρας της ψυχανάλυσης

από την Κατερίνα Σαλωνίκη

Εγκωμιάστηκε και κατηγορήθηκε πολύ, αφιερώνοντας τη ζωή του στη μελέτη της διατάραξης του νευρικού συστήματος του ανθρώπου και τα ψυχολογικά επακόλουθα αυτού.

Νευρωτικός και ο ίδιος νιώθοντας απογοήτευση για τον πατέρα του, που στάθηκε ανήμπορος να εξασφαλίσει τα απαραίτητα για την πολυμελή οικογένεια, θαυμάζοντας τη μητέρα του που έχασε νωρίς και χωρίς να επικοινωνεί με τα αδέρφια του, δημιουργήθηκαν κατάλοιπα και γρήγορη απομόνωση.

Έβρισκε καταφύγιο στην εξαντλητική μελέτη και ήταν πανέξυπνος, πολυτάλαντος και αφοσιωμένος μαθητής.

Ο χαρακτήρας του σε συνδυασμό με τα ψυχολογικά του σκαμπανεβάσματα τον έκαναν να θέλει να αναγνωριστεί απεγνωσμένα.

Στα 17 του γράφτηκε στο πανεπιστήμιο της Βιέννης για να σπουδάσει Ιατρική, εστιασμένος στη νευρολογία.

Έτσι άρχισε μια πορεία που του χάρισε αναγνώριση, δόξα, και χρυσά γράμματα στην ιστορία.

Φοιτητής ακόμα, γοητεύτηκε από την εργασία ενός Γάλλου διακεκριμένου νευρολόγου του Jean-Martin Charcot ο οποίος αντιμετώπιζε τις ψυχικές διαταραχές με μια ριζικά διαφορετική προσέγγιση.

Την εποχή εκείνη, οι γιατροί αντιμετώπιζαν τις ψυχικές ασθένειες, από τις εμμονές μέχρι την κατάθλιψη ως τρέλα. Ο Jean-Martin Charco εργαζόταν με ασθενείς που υπέφεραν από υστερία.

Απέδειξε, σε αντίθεση με την άποψη που επικρατούσε μέχρι τότε, πως οι ασθενείς αυτοί δεν παρουσίαζαν καμία ένδειξη πως το νευρικό τους σύστημα είχε υποστεί κάποια βλάβη.

Η πραγματική πηγή των προβλημάτων τους, ισχυρίστηκε, βρισκόταν σε ένα κομμάτι του μυαλού τους το οποίο ούτε μπορούσαν να αισθανθούν ούτε να ελέγξουν, με άλλα λόγια, στο ασυνείδητό τους.

Προχωρώντας ο Freud ανακάλυψε ότι οι νευρώσεις προκαλούνται από τη σύγκρουση μεταξύ των φυσικών σεξουαλικών ενστίκτων και της κοινωνικής άρνησης και ματαίωσης αυτών των ενστίκτων. Επέλεξε την ύπνωση για τη διερεύνηση του ψυχικού κόσμου των ασθενών του.

Έδωσε όνομα στην ύπαρξη μιας βιολογικής σεξουαλικής ενέργειας στο σώμα τη λεγόμενη «libido» περιγράφοντάς την σαν κάτι το οποίο είναι ικανό να αυξηθεί και να μειωθεί, καθώς και να μετατοπιστεί.

Ασχολήθηκε με τις ερμηνείες των ονείρων, θεωρώντας τις ενδεικτικές για το ανθρώπινο ασυνείδητο.

Χρησιμοποίησε την κοκαΐνη σαν πείραμα, για να αποδείξει τις αντικαταθλιπτικές και ανακουφιστικές της ιδιότητες, γράφοντας πολλά άρθρα γι αυτό, αλλά η υπεροπτική του συμπεριφορά έβλαψε αρκετούς ασθενείς του ανεπανόρθωτα.

Σαν γιατρός ήταν πάντα σίγουρος για τις ικανότητές του και είχε τεράστια επιμονή στο να ερμηνεύει τα λόγια των ασθενών του, αντί να τους ακούει και να προσπαθεί να κατανοήσει την κατάσταση του μυαλού τους.

Έγραψε πάρα πολλά βιβλία, μελέτες, δοκίμια γύρω από την ψυχανάλυση, τη σεξουαλικότητα και τα όνειρα.

Συγκρούστηκε με μαθητές του που συνέχισαν το έργο του όπως οι Wilhelm Reich, Carl Jung, Alfred Adler.

Ήταν αδιαπέραστος, πεισματικός και αμετακίνητος.

Κάπου ανάμεσα σε όλα αυτά έχασε την ουσία.....

Τον Ιανουάριο του 1927 συναντήθηκε με τον «πατέρα της σχετικότητας» τον Albert Einstein ο οποίος παρόλο που συμπαθούσε τον Freud, αρνήθηκε να υπογράψει στη λίστα των υποστηρικτών για το Νόμπελ, λέγοντας πως αν και θαύμαζε τα επιτεύγματά του, δεν είχε πεισθεί για την ισχύ των διδαχών του.

Παντρεύτηκε την Martha Freud η οποία τον ερωτεύτηκε παράφορα (κι έτσι συνέχισε), όταν ακόμα ήταν φοιτητής. Με αυτή την αφοσιωμένη σύζυγο απέκτησε 6 παιδιά.

Η υγεία του Freud που πάντα ήταν εύθραυστη, επιδεινώθηκε από καρκίνο στο λάρυγγα.

Μετά την κατάληψη της Αυστρίας από τους ναζιστές, καταφεύγει στο Λονδίνο με την αγαπημένη του κόρη Άννα, το 1938, όπου και πέθανε σε ηλικία 83 ετών στις 23/9/1939.

Ταύρος με ωροσκόπο Σκορπιό και Σελήνη στους Διδύμους.

Η σύνοδος Ήλιου – Ουρανού στον Ταύρο στον 7ο οίκο και η παράλληλη σύνοδος Ερμή – Ουρανού επίσης στο ίδιο ζώδιο και οίκο, είναι η όψη που καθόρισε τη συμπεριφορά, την πορεία, αλλά και την ενασχόλησή του, μια και ο Ήλιος είναι και κυβερνήτης του μεσουρανήματος.

Ο Ουρανός στον 7ο οίκο είναι μία θέση που συναντάται συχνά σε ψυχολόγους.

Η ιδιοφυία του και οι ακρότητες που τον συνόδευαν βρίσκονταν σε πλήρη συνύπαρξη, δημιουργώντας διχασμούς και νευρικές εκρήξεις.

Ένα επιστημονικό μυαλό που βραχυκύκλωνε συχνά από ψυχολογικές διακυμάνσεις.

Οι συγκρούσεις του με συναδέλφους καταδεικνύεται περίτρανα από την παρουσία αυτών των όψεων στον 7ο οίκο του, επηρεάζοντας και την οικογενειακή του γαλήνη, αφού ναι μεν η γυναίκα του τον λάτρευε, αλλά ακροβατούσε κι αυτή σε έναν τεράστιο ψυχολογικό διχασμό, μην μπορώντας να λάβει από τον Freud την αγάπη που πρόσμενε, αισθανόμενη απαξιωμένη και παράλληλα εγκλωβισμένη στο δικό του ρυθμό.

Το εξάγωνο του Ερμή με τον Δία στους Ιχθείς στον 5ο οίκο, διόγκωσε στην περίπτωσή του το πληθωρικό μυαλό του και δημιούργησε εμμονή με τη συγκεκριμένη του δραστηριότητα.

Του έδωσε όμως έναν χαρισματικό νου, παράλληλα με τον άμετρο ενθουσιασμό.

Αν λάβουμε υπ όψιν και το τρίγωνο Ερμή – Άρη έχουμε μια δημιουργική ιδιοσυγκρασία που κινείται εύστοχα και αποτελεσματικά.

Οι εξηγήσεις του για το άγχος όπως απώθηση, εκλογίκευση, εξιδανίκευση, προβολή, άρνηση, ταύτιση, μετάθεση, ήταν και είναι πραγματικά αξιοσημείωτες και βαθιά διαπιστωμένες.

Το εξάγωνο Ήλιου – Ποσειδώνα είναι η απόλυτη ταύτιση με τα ιδανικά του, τα οποία και υπηρέτησε διακαώς ως το τέλος της ζωής του, κερδίζοντας έγκριση και αποδοχή, δίνοντάς του και μια προσωπική λύτρωση, ανεξάρτητα από το αν αντιμετώπισε εχθρικές τάσεις και στάσεις.

Ο Κρόνος στον 8ο οίκο σε τετράγωνο με τον "δύσκολο" Άρη από το Ζυγό, περιγράφει δραματικά την ενασχόλησή του με το θάνατο, καθώς και τα σεξουαλικά του απωθημένα, με έντονη την παρουσία κόμπλεξ και ενοχών.

Η θεωρία του για την «Αρχή της ηδονής» λέει ότι η συμπεριφορά του ανθρώπου διέπεται από την υποσυνείδητη προσπάθειά του να ικανοποιήσει την σεξουαλική του ορμή (λίμπιντο).

Δεν δέχθηκε ποτέ να μελετήσει τα αρχέτυπα, θεωρώντας πως η σεξουαλική εμμονή των ανθρώπων οφείλεται στα απωθημένα από την βρεφική ηλικία.

Η παρουσία της Σελήνης επίσης στον 8ο οίκο είναι ενδεικτική για την ανάπτυξη της θεωρίας του για το «Οιδιπόδειο σύμπλεγμα» (αγόρι προς μητέρα) και της «Ηλέκτρας» (κορίτσι προς πατέρα).

Το εξάγωνο της Αφροδίτης με τον Κρόνο κυβερνήτες των 7ου και 3ου οίκου αντίστοιχα, του έδινε υπευθυνότητα και προθυμία να εκφράζει κάθε συναισθηματική και λογική του πτυχή με κάθε τρόπο, όπως ο περίφημος διαχωρισμός του άγχους σε 3 είδη.

Το πραγματικό όπως η απώλεια εργασίας, το νευρωτικό που είναι και ακαθόριστο όπως οι φοβίες και οι κρίσεις πανικού και το ηθικό άγχος που έχει σχέση με την εσωτερική σύγχυση και ανησυχία.

Το εξάγωνο Ουρανού - Ποσειδώνα τονίζει ακόμα πιο πολύ την μεγαλοφυΐα του, ενώ το τετράγωνο Δία - Κρόνου τονίζει τον εγωισμό της.

Ο Freud υπήρξε μια σπουδαία φυσιογνωμία και ένας χαρισματικός γιατρός, ασχέτως αν ο χαρακτήρας και οι νευρώσεις που κουβαλούσε, τον κράτησαν μακριά από την προσέγγιση μιας πιο ευρείας και εκλεπτυσμένης διάστασης των πραγμάτων.