Salvador Dali – Ο Μέγας αλχημιστής της τέχνης

από την Κατερίνα Σαλωνίκη

Αρχίζοντας από την Ακαδημία Καλών Τεχνών της Μαδρίτης, ξεδιπλώθηκε μια καλλιτεχνική ιδιοφυία με μια επεισοδιακή πορεία.

Ο εκκεντρικός του χαρακτήρας αναζητούσε οτιδήποτε μη συντηρητικό και απλό, δοκιμάζοντας συνεχώς νέες τεχνοτροπίες (και στην τέχνη και στη ζωή) τολμώντας σε αφοπλιστικά ρεαλιστικά δημιουργήματα.

Το 1929, ο Νταλί εντάσσεται στην ομάδα των σουρεαλιστών, της οποίας ηγείτο ο Αντρέ Μπρετόν.

Την ίδια εποχή συνεργάζεται με τον Λουί Μπουνιουέλ για τη δημιουργία της περίφημης ταινίας μικρού μήκους «Ανδαλουσιανός Σκύλος».

Έγινε ηγέτης του σουρεαλιστικού κινήματος, και είχε όνειρο να ενώσει τις ανακαλύψεις της μοντέρνας επιστήμης με τη θρησκεία και το μυστικισμό.

Διεισδυτικός και επαναστατικός θεωρούσε τον εαυτό του μυστικιστή και πίστευε πως «ο άνθρωπος είναι ύλη που με τη βοήθεια της αλχημείας της τέχνης μπορεί να μετατραπεί σε χρυσάφι.»

Έτσι ζωγράφιζε τους πίνακές του που ήταν είναι και είναι οι πιο ιδιόρρυθμοι, οι πιο απόλυτοι, οι πιο μαγευτικοί σε ότι αφορά τη σύλληψη της εικόνας δοσμένη στο μουσαμά.

Φροϋδικά σύμβολα, αποτυπώνουν την προβληματική του σχέση με τον πατέρα, αρπακτικά πουλιά, μυρμήγκια, φασόλια αλλά και ακρίδες δείχνουν τους νευρωτικούς φόβους, οι μοναδικές του πεταλούδες συμβολίζουν ίσως τη λύτρωση.

Καθαρά χρώματα, εξαίσιες μορφές, ερημικά τοπία, πληθώρα αντικειμένων, προσώπων και ζώων στους πίνακές του, όλα αινιγματικά αριστουργήματα μιας απίστευτα πολυπρόσωπης τέχνης.

Αποκορύφωμα οι πίνακές του με θέμα τη «Σταύρωση» και τον « Μυστικό Δείπνο» όπου το ταλέντο του όχι μόνο στη ζωγραφική, αλλά και στη σκέψη, καθηλώνει και την πιο απαιτητική αισθητική.

Η ζωή του Dali στην ουσία σημαδεύτηκε από τη γνωριμία του με την Gala την οποία γνώρισε το 1929 όταν ήταν ήδη παντρεμένη με τον Ελυάρ.

Έγινε η μούσα του, μια πηγή έμπνευσης που ενσάρκωνε γι αυτόν τα πάντα.

Έως τότε ζούσε σε μια κατάσταση μόνιμης ερωτικής στέρησης, από την οποία έβρισκε διέξοδο μόνο με τον αυνανισμό.

Συναντώντας λοιπόν τη γυναίκα των φαντασιώσεών του, παραδόθηκε άνευ όρων σε αυτήν.

Η Ρωσίδα αυτή (Elena Dmitrievna Diakonova - Gala) φημίζονταν για την αναζήτηση νεαρών και όμορφων ανδρών με εμμονή σε παράξενα ερωτικά τρίγωνα.

Η 35άχρονη τότε Gala βρήκε στο πρόσωπο του 25χρονου Dali τον άνθρωπο με τον οποίο θα μπορούσε να μοιραστεί το πάθος της για χρήματα, εξουσία και διαφθορά.

Εκείνος την αγάπησε παθολογικά κατανικώντας και τον (λεγόμενο) έρωτά του για τον Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα.

Παντρεύτηκαν το 1934 διαμορφώνοντάς του τις μετέπειτα απόψεις του και απομακρύνοντας τον από τους φίλους του, αλλά και από το σουρεαλιστικό κίνημα.

Δούλευε σκληρά, προκειμένου να ικανοποιεί κάθε επιθυμία της αχόρταγης Gala, η οποία άλλαζε διάσημους εραστές που τους δεχόταν, εν γνώσει του Dali σε έναν πύργο που ο ίδιος της είχε αγοράσει συμμετέχοντας ουκ ολίγες φορές κι αυτός.

Αρχίζοντας να πέφτει σε βαθιά κατάθλιψη, η διαβολική Gala λέγεται πως ίσως ήθελε να τον δηλητηριάσει, δίνοντάς του μεγάλες ποσότητες υπνωτικών και αμφεταμινών που του προκάλεσαν μια «μη αναστρέψιμη νευρική κατάπτωση».

Μετά το θάνατό της τον Ιούνιο του 1982 εκείνος κατέρρευσε. Το πάθος του για αυτήν τη γυναίκα στάθηκε ευχή και κατάρα.

Τα τελευταία χρόνια της ζωής του ήταν πια ένας άχρηστος και ανίκανος άνθρωπος που περνούσε τον περισσότερο καιρό στα νοσοκομεία. Πέθανε στις 23/1/1989 σε ηλικία 85 ετών.

«Θέλω να δω και να καταλάβω τις δυνάμεις και τους κρυφούς νόμους των πραγμάτων. Για να διεισδύσω στην καρδιά των πραγμάτων ξέρω από διαίσθηση ότι κατέχω ένα εξαιρετικό όπλο: το μυστικισμό». «Διεισδύω όλο και περισσότερο στη συμπυκνωμένη μαγεία του σύμπαντος».

Ταύρος με ωροσκόπο Καρκίνο και Σελήνη στον Κριό

Ο Δίας στον 10ο οίκο, μία θέση που συναντάται πολύ συχνά σε ωροσκόπια διασήμων, μαζί και η Αφροδίτη, αλλά και η Σελήνη στην ακμή του μεσουρανήματος.

Αυτά του έδωσαν αναγνώριση, ενασχόληση με την τέχνη, τις δημόσιες σχέσεις και την βιτρίνα του στην κοινωνία.

Ο Κρόνος του Dali στον 8ο οίκο βρίσκεται σε ακριβέστατο τετράγωνο με τον Ήλιο του που δείχνει την κακή σχέση με τον πατέρα, τα κατάλοιπα αυτής και τους εσωτερικούς του διχασμούς.

Παράλληλα το τετράγωνο του Κρόνου κυβερνήτη του 7ου οίκου με τον Ερμή στον Ταύρο κυβερνήτη του 3ου και 12ου οίκου, εξηγεί θαυμάσια τις αναρίθμητες φιλίες του και το συνεχές τέλος τους, αλλά και τη μελαγχολία που τον συνόδευε σε όλη του τη ζωή, σκεπτόμενος τελικά ανώριμα και αλλοπρόσαλλα.

Το τετράγωνο Άρη – Κρόνου με τον Άρη επίσης στον Ταύρο κυβερνώντας το μεσουράνημα, περιγράφει επακριβώς τις εμμονές κάθε είδους, την κρυμμένη του δυστυχία, την σεξουαλική του ιδιορρυθμία, αλλά και το αμετανόητο στοιχείο που τον ωθούσε σε ατέρμονα μονοπάτια.

Οι όψεις του Κρόνου με γρήγορους πλανήτες και το σημαντικό εξάγωνό με το Δία κυβερνήτη του 5ου οίκου καθορίζει τη ζωγραφική του σε ότι αφορά τη σχεδιαστική ακρίβεια και λεπτομέρεια.

Ωστόσο η μεγαλοφϋία του ξεκινά από την αντίθεση Ποσειδώνα - Ουρανού.

Οι όψεις των δύο αυτών πλανητών σηματοδοτούσε πάντα την έναρξη νέων ρευμάτων στην ιστορία της τέχνης και της ζωγραφικής γενικότερα.

Το ΤΑΥ τετράγωνο Σελήνης – Ουρανού – Ποσειδώνα καθόριζε τον εκκεντρικό και ασυμβίβαστο χαρακτήρα του, αλλά και την μυστικιστική του προσέγγιση.

Έδωσε το συναρπαστικό στοιχείο στην τέχνη του που δεν δίσταζε να την φτάνει στα άκρα, μέσα από τις εικόνες που συχνά φαντασιώνονταν.

Σημαντικό ρόλο στην έκφραση της τέχνης του έπαιξε το ακριβέστατο εξάγωνο Αφροδίτης – Ποσειδώνα όπου καταδεικνύει την τεράστια αισθητική και ευαισθησία του, αφού ήταν ο μοναδικός ζωγράφος που μπορούσε ζωγραφίζοντας μια πεταλούδα, να αποτυπώσει το νόημα της ζωής σε όλες τις φάσεις της!

Ο Dali δεν ήταν απλά ένας καλλιτέχνης. Ήταν ο μετουσιαστής της βιωματικής πραγματικότητας μέσα από τους πίνακές του, ενώ η αλληγορία του ξεπερνά κάθε λέξη και περιγραφή.