Οδυσσέας Ελύτης: Αφιέρωμα στον εικονοπλάστη ποιητή μας

Η ποίηση ήταν όλη του η ζωή, επηρεασμένος από τα έργα των Καβάφη, Κάλβου, Paul Eluard και Perre Jean Jouve. Στρέφεται στον υπερρεαλισμό, στη μαγεία της αστραφτερής, νεόκοπης, ζωντανής και παράδοξης νέας ποιητικής έμπνευσης που μεταχειρίστηκε τις λέξεις δημιουργικά για να δώσει μια καινούργια γλωσσική αντίληψη, έναν κόσμο που κινείται ανάμεσα στο όνειρο και την πραγματικότητα, την αλήθεια και την φαντασία.

Μοναχικός και διεισδυτικός στα γεγονότα, με την ιδιοσυγκρασία του Σκορπιού να ξετυλίγεται σε όλα του τα δημιουργήματα.

«Της αγάπης αίματα με πορφύρωσαν»... το τετράγωνο της Αφροδίτης με τον Πλούτωνα κυβερνήτη του Ήλιου του, έδινε την πραγματική διάσταση του πόνου και της θλίψης που αισθάνονταν για τα γεγονότα της πατρίδας και τα ανθρώπινα συναισθήματα.

Ο βαρύς και ενίοτε μελαγχολικός ψυχισμός του οφείλεται σε αυτό το τετράγωνο και στη συγκεκριμένη θέση της Αφροδίτης στο Ζυγό η οποία σκιρτά με τη γεύση τρικυμίας στα χείλη στη «Μαρίνα των Βράχων».

Λάτρης της φύσης και πανάξιος εκτιμητής της, ο άνθρωπος που είχε την ικανότητα να δώσει μέσα από τον γραπτό του λόγο την υπόσταση που έχει ένα δέντρο, όταν κυλάει το ρετσίνι στον κορμό του.

Πολυταξιδεμένος με το νου αλλά και στην κυριολεξία, επισκέπτονταν τα νησιά μας και αντλούσε την ομορφιά τους, κάνοντάς την ποίηση.

Ο έρωτας πήρε την πιο υψιπετή μορφή του μέσα από το «Μονόγραμμά του», ένα βιβλίο που είναι ο ορισμός της μεγαλοπρέπειας του έρωτα και της αγάπης.

"Πενθώ τόν ήλιο καί πενθώ τά χρόνια που έρχονται Χωρίς εμάς καί τραγουδώ τ'άλλα πού πέρασαν...

Δέν υπάρχει τό χώμα , δέν υπάρχει ο αέρας Πού αγγίξαμε,μ'ακούς Καί κανείς κηπουρός δέν ευτύχησε σ'άλλους καιρούς...

Στόν Παράδεισο έχω σημαδέψει ένα νησί απαράλλαχτο εσύ κι ένα σπίτι στή θάλασσα

μέ κρεβάτι μεγάλο καί πόρτα μικρή.

Έχω ρίξει μές στ' άπατα μιάν ηχώ, νά κοιτάζομαι κάθε πρωί που ξυπνώ, νά σέ βλέπω μισή να περνάς στό νερό και μισή να σε κλαίω μές στόν Παράδεισο".

*Αναρωτιέστε αν το δικό σας κάρμα "υπόσχεται" φήμη και δόξα; Πατήστε εδώ για να μάθετε!

Το εξάγωνο του Ερμή από τον Τοξότη με την Αφροδίτη από το Ζυγό, υπογράφει την ιδέα του έρωτα αναμοχλεύοντάς την μέχρι να δοθεί στο πραγματικό της μέγεθος.

Η αντίθεση του Ερμή με τον Άρη στον άξονα Τοξότης – Δίδυμων ήταν η αποτύπωση των εικόνων και των ιδεών στο χαρτί, ενώ το ακριβέστατο τρίγωνο του Άρη με την Αφροδίτη στάθηκε η απόλυτη έκφραση της αρμονίας του ποιητικού του λόγου με μία μοναδική εικονοπλασία που αφυπνίζει τα συναισθήματα.

Τιμήθηκε με το Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1979 για το αριστούργημα «Αξιον Εστί» που ο Μίκης Θεοδωράκης απογείωσε με τη μουσική του, ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης με την ερμηνεία του και ο Μάνος Κατράκης με την αφήγησή του.

Οι 13 μέρες που προστίθενται στην ημερομηνία του λόγω αλλαγής ημερολογίου, ξεδιπλώνουν όλο αυτό το μεγαλείο που μας άφησε, ενώ δυστυχώς δεν γνωρίζουμε ώρα γέννησης.

Αρκούμαστε όμως να επιβεβαιώσουμε πως η σύνοδος του Ήλιου με τον Δία, η αντίθεσή του με τον Κρόνο και το τρίγωνο με τον Ποσειδώνα, έδιναν στον Ελύτη τη μεγαλοπρέπεια, τη σοβαρότητα και την αλληγορία του υπερρεαλισμού, που χαρακτήριζαν στην τέχνη του.

Όψεις πολύ σημαντικές που κάνουν τον άνθρωπο να διακατέχεται από μία εντυπωσιακή σύνθεση, όπως μία πλούσια ανθοδέσμη που αποτελείται από διαφορετικά λουλούδια, αλλά πλήρως συνταιριασμένα σε μια εκθαμβωτική εικόνα.

Η τέχνη του χαρακτηρίστηκε από τη λεγόμενη «Ιδιωτική Οδό» που εκτός από τίτλος μιας συλλογής, θα έπρεπε να είναι και τίτλος όλης της δημιουργίας του.

Οι συχνές αναφορές του στο στοιχείο του νερού, ήταν αναπόσπαστη συνοδεία της όψης του τριγώνου Ήλιου – Ποσειδώνα σε ζώδια του νερού (Σκορπιός – Καρκίνος).

Η κατά 45 χρόνια μικρότερή του σύντροφος, Ιουλίτα Ηλιοπούλου, ποιήτρια και αυτή, στάθηκε η αποτύπωση των συσσωρευμένων ονείρων του στην καθημερινότητα, αλλά και μία τρανταχτή απόδειξη για την ιδιοσυγκρασία του που ήξερε πως ο χρόνος είναι μόνο ένα πλασματικό μέγεθος που εξυπηρετεί τις ανησυχίες των ανθρώπων.

Το εξάγωνο Δία – Ουρανού απογειώνει την αίσθηση των πραγμάτων, δημιουργώντας κάτι σαν ηλεκτροσόκ στην ανάγνωση των ποιημάτων του και καταγράφεται στη φράση του πως "Η ποίηση είναι ακατατηγόρητη, δεν σηκώνει κατηγορούμενα".

Η σχέση του με την ποίηση ήταν βιωματική και ο ίδιος ένας αξέχαστος εκφραστής με μεγαλοσύνη και σύνεση. Η ποίησή του ήταν μεταφυσική και ιερή, ενώ απεχθάνονταν τον χαρακτηρισμό «Ποιητής του Αιγαίου».

Παρόλα αυτά, μας έμαθε να αγαπάμε τις θάλασσες, τα νησιά, τη γλώσσα, την ιστορία μας, τον Ήλιο και τα αδιέξοδά μας.