Δομνίτσα Λανίτου – Μια γυναίκα θρύλος για τον ελληνικό αθλητισμό
από τον Β. Παπαδολιά
«Στους ολυμπιακούς αγώνες του 1936 τη χώρα μας ίσως εκπροσωπήσει και μία γυναίκα». Αυτό ανέφεραν οι ανακοινώσεις των επισήμων του ελληνικού αθλητισμού τη χρονιά των ολυμπιακών αγώνων, όταν η Δομνίτσα Λανίτου έβαλε υποψηφιότητα για την ολυμπιάδα. Σε μία κοινωνία πλήρως ανδροκρατική η εμφάνιση της στο Στάδιο συνοδευόταν από σχόλια στις εφημερίδες του τύπου «έχει ωραίο σωματάκι». Η εμφάνιση της με το σγουρό μαύρο μαλλί και την επιβλητική μύτη θύμιζε Μαρία Κάλλας ή αρχαία Ελληνίδα. Κι όμως η Δομνίτσα Λανίτου ήταν τελικά γεννημένη στην Κύπρο.
Στις 7 Απριλίου του 1914 γεννήθηκε στη Λεμεσό, σε μία ημερομηνία που ελέγχεται, αν πρέπει να μετατραπεί στο Νέο Ημερολόγιο καθώς η Κύπρος τελούσε υπό αγγλική κατοχή (και άρα υποθέτουμε ότι το ακολουθούσε ήδη).
Αν είναι σωστή η υπόθεση μας μιλάμε για μία γυναίκα με Ήλιο στον Κριό και Σελήνη στο Λέοντα ή στην Παρθένο (προσωπικά, βλέποντας την καλή της σχέση με τη διασημότητα και την ευκατάστατη οικογένεια της κλίνω προς το Λέοντα).
Με τον Ήλιο της σε τετράγωνο με τον Άρη αλλά και σε ευνοϊκές όψεις με Δία/ Ουρανό και Κρόνο είχε όλες τις προδιαγραφές να γίνει αθλήτρια αλλά και πρωτοπόρος μέσα από προσπάθεια και σκληρή δουλειά. Από την άλλη, το τρίγωνο Σελήνης / Αφροδίτης με τη μεσολάβηση του Πλούτωνα και το τετράγωνο Αφροδίτης / Ποσειδώνα την έκαναν τότε διάσημη στις εφημερίδες και προκαλούσαν τα χειροκροτήματα του κόσμου στο Στάδιο και τα βλέμματα στο δρόμο. Σήμερα πάλι ίσως να την είχαν κάνει και τηλεοπτική σταρ.
Η αλήθεια είναι ότι η Δομνίτσα δεν πάλεψε μόνη της απέναντι στο σύστημα. Ο πατέρας της (εκπροσωπούμενος αστρολογικά επάξια από όλο το σχηματισμό Δία/Ουρανού -> Ήλιου -> Κρόνου) ασχολούνταν με τον αθλητισμό ήταν επαναστατικό πνεύμα (διώχτηκε από την Κύπρο από τους Εγγλέζους λόγω αντιστασιακής δράσης) και είχε μία δύναμη επιβολής. Ήταν αυτός που την έστειλε στο Κολλέγιο Αθηνών όπου στηριζόταν ο αθλητισμός καθώς και αυτός που επέβαλλε ξεχωριστές προπονήσεις στο Στάδιο για τις γυναίκες, γιατί προκαλούνταν σκάνδαλο, όταν προπονούνταν μαζί με τους άντρες.
Η Δομνίτσα όμως δεν ήταν κι αυτή τυχαία αθλήτρια. Δεν είναι απλά το γεγονός ότι ήταν η πρώτη γυναίκα που μας κεντρίζει. Από τα 14 έτρεχε σε αγώνες στην Κύπρο. Προπονούνταν μόνη της χωρίς βοήθεια. Η ίδια έλεγε στις συνεντεύξεις της ότι στις προπονήσεις δεν υπήρχαν εμπόδια κι από τα δέκα εμπόδια που είχε ζητήσει από το ΣΕΓΑΣ τις είχαν στείλει τρία. Παρόλα αυτά εκείνη επέμενε. Η Σελήνη (είτε στο Λέοντα είτε στην Παρθένο) και ο Ήλιος της έδειχναν άνθρωπο που δε στηρίζεται στους άλλους για να προχωρήσει, αλλά στα δικά του πόδια. Στις προπονήσεις, δε, κατάφερνε να τρέχει ίδιους χρόνους με τους άντρες.
Στους Ολυμπιακούς του Βερολίνου αγωνίστηκε στα 80μ με εμπόδια και τα 100μ. Στο πρώτο αγώνισμα κατάφερε μάλιστα και προκρίθηκε στους ημιτελικούς και σε άλλες εποχές ίσως μας είχε χαρίσει μετάλλια. Αν και δεν καταφέραμε να εντοπίσουμε πληροφορίες για τη συγκεκριμένη μέρα που έγινε ο ημιτελικός, αξίζει να δούμε τις γενικότερες όψεις στο χάρτη για την 1η Αυγούστου που καταστρώσαμε ενδεικτικά.
Ξεχωρίζουμε τη διέλευση του Άρη από τον γενέθλιο Ποσειδώνα της που τις πρώτες ημέρες σίγουρα την εντυπωσίασε. Αλλά και την αντίθεση του Δία με το γενέθλιο Κρόνο που ανέδειξε τους τυχόν περιορισμούς της. Τέλος όμως μας ενδιαφέρει και το πέρασμα του Ήλιου από θέση αντίθεσης απέναντι στη σύνοδο Ουρανού / Δία, που στην αρχή την ξάφνιασε και μετά την προκάλεσε να ξεπεράσει τον ίδιο της τον εαυτό.
Την ίδια τάση ενίσχυε η αντίθεση του solar Άρη με το γενέθλιο Ήλιο στο χάρτη του Ηλιακού Τόξου, ενώ η ηλιακή της επιστροφή τον Απρίλιο του ίδιου έτους είχε γίνει λίγο πριν την Πανσέληνο και με σύνοδο Άρη /Ουρανού, γεμίζοντας την ενέργεια και αποφασιστικότητα.
H ζωή της Δομνίτσας Λανίτου δεν σταμάτησε εκείνη τη μέρα του Αυγούστου του 1936. Υπήρξε πρωτοπόρα σε πολλά μέτωπα. Κατατάχτηκε ως εθελόντρια νοσοκόμα στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ξαναπήγε στους Ολυμπιακούς (πάλι ως μόνη γυναίκα) το 1948, τελείωσε τις σπουδές της στην Πάντειο σε νομικά και πολιτικές επιστήμες και δούλεψε ως δημοσιογράφος, βάζοντας μάλιστα κάποια στιγμή και υποψηφιότητα για βουλευτής με το κόμμα των Φιλελευθέρων. Εκπροσώπησε ενώσεις γυναικών και ενώσεις Κυπρίων με ιδιαίτερη έμφαση στην περίοδο του αγώνα για την ανεξαρτησία της Νήσου.
Είναι από τις γυναίκες εκείνες που αφήνουν το στίγμα τους, άσχετα, αν η ταχύτητα της ενημέρωσης στην εποχή μας τη βάζει πίσω από τους διάττοντες αστέρες το X-Factor. Και είχε καλό τέλος στη βαθιά ηλικία των 97 ετών (άλλη μία ένδειξη που μας παραπέμπει μάλλον προς Σελήνη στο Λέοντα).
Για το λόγο αυτό αξίζει να θυμόμαστε τα κατορθώματα της εκλιπούσας πλέον από τις 20 Ιουνίου του 2011 Δομνίτσας Λανίτου. Μιας ελληνίδας που στις δόξες της ήταν γνωστή στις εφημερίδες χωρίς το επίθετο («Δομνίτσα») όπως αργότερα οι νεότεροι αποκαλούσαμε άλλες μορφές σύμβολα όπως η Αλίκη, η Μελίνα ή ο Ανδρέας. Και να ευχόμαστε πράγματι να έχουμε κι εμείς την τύχη να απολαύσουμε τα χρόνια και τη γεμάτη ζωή της.
