Jean Luc Godard – Πάντα παρών, επιλεκτικά απών και πάντα Φιλέλληνας

Από τις 14 Ιουλίου μπορούμε να απολαύσουμε στις Ελληνικές κινηματογραφικές αίθουσες, τη νέα ταινία Sosialisme του ανατρεπτικού Γαλλοελβετού σκηνοθέτη, Jean-Luc Godard.

Μία ταινία γύρω από την οποία η Ελλάδα πρωταγωνίστησε, μέσα από τη λακωνική στάση του σκηνοθέτη.

Την ημέρα προβολής της ταινίας στο Φεστιβάλ των Καννών πέρσι, ο Godard με επιστολή του προς τον καλλιτεχνικό διευθυντή του Φεστιβάλ, εξηγούσε γιατί δεν θα παρευρίσκονταν στην τελετή για την προβολή της ταινίας του. Είπε επακριβώς πως «problemes de type grec» δηλαδή προβλήματα Ελληνικού τύπου, «με ανάγκασαν να ακυρώσω τις υποχρεώσεις μου».

Αρχικά η δήλωσή του έμοιαζε με αίνιγμα, που γρήγορα διασαφηνίστηκε, καθώς η στάση του ήταν μια αντίσταση στη γενικότερη και άκρως ενοχλητική χλιδή του φεστιβάλ, σε μια περίοδο κρίσης σε όλη την Ευρώπη.

Στις καταιγιστικές του δηλώσεις ανέφερε πως «Θα έπρεπε να ευχαριστούμε την Ελλάδα. Η Δύση οφείλει πολλά στη χώρα της φιλοσοφίας, της δημοκρατίας, και της αρχαίας τραγωδίας. Ξεχνάμε πάντα τους δεσμούς ανάμεσα στην τραγωδία και στη δημοκρατία. Χωρίς τον Σοφοκλή δεν θα υπήρχε ο Περικλής. Χωρίς τον Περικλή δεν θα υπήρχε ο Σοφοκλής. Ο κόσμος της τεχνολογίας μέσα στον οποίο ζούμε χρωστάει τα πάντα στην Ελλάδα».

Χρησιμοποιεί ακόμα και την Αριστοτέλεια λογική προκειμένου να τεκμηριώσει το πόσο ο πλανήτης Γη χρωστά στην Ελλάδα. Ανάμεσα στους ατέλειωτους διθυράμβους για τη χώρα μας, αναφέρει πως «Αυτή η χώρα θα μπορούσε να απαιτήσει εκατομμύρια των εκατομμυρίων από όλους για τα συγγραφικά δικαιώματα των αρχαίων. Και θα ήταν απολύτως λογικό να της δοθούν».

Σε συνέντευξή του στις 14/7 στη Βρετανική εφημερίδα Guardian, συνέχισε την υποστήριξή του στη χώρα μας, μέσα από το χαρακτηριστικό του πνεύμα.

Άμεση ήταν και η απάντηση του υπουργού Πολιτισμού Π. Γερουλάνου για να του μεταφέρει εγγράφως την ευγνωμοσύνη του. Μεταξύ άλλων ευχαρίστησε τον Godard αναφέροντας πως «Στις ημέρες μας το να πηγαίνει κανείς ενάντια στην κοινή λογική, είναι ένας Ηράκλειος άθλος και σας ευχαριστούμε γι’ αυτό».

Ο ιδεολόγος και δημιουργικός μάγος του κινηματογράφου, αρνήθηκε να λάβει μέρος στην πασαρέλα του κόκκινου χαλιού των σκαλιών της αίθουσας Lumiere, να δει τον εαυτό του ανάμεσα στις γυαλιστερές Ferrari, στους μεγαλοπαραγωγούς με τα πούρα (αν και ο ίδιος είναι φανατικός καπνιστής τους) και ανάμεσα στις μαυρισμένες bimbo.

Το Socialisme είναι μια χειμαρρώδης παράθεση εικόνων αναφορών και διακηρύξεων, χωρισμένο σε τρία μέρη. Αποτυπώνει την ιστορία του 20ού αιώνα επάνω σε ένα κρουαζιερόπλοιο με ήρωες έναν εγκληματία πολέμου, το Αιγαίο, ένα πρώην μέλος των Ηνωμένων Εθνών, την Αίγυπτο, ένα Ρώσο πράκτορα, την Οδησσό, δύο ανήλικα αδέρφια, την Παλαιστίνη, την Ελλάδα, τη Νάπολη και την Βαρκελώνη. Η χώρα μας αναγράφεται ως «Ηell Αs…», δηλαδή «Κόλαση όπως…». Στους αρχικούς τίτλους της ταινίας, εκεί όπου συνήθως διαβάζουμε τα ονόματα των ηθοποιών, βλέπουμε γραμμένο στα ελληνικά «Ο Ελληνικός εμφύλιος πόλεμος» και «Αlexander the Great».

Ο πρωτοπόρος της κινηματογραφικής Nouvelle Vague, γεννήθηκε στις 3/12/1930 στις 2:00 το πρωί στο Παρίσι. Ένας αριστερός αριστοκράτης και αειθαλής έφηβος, κάτω από την επιρροή του Τοξότη και του ωροσκόπου στο Ζυγό, μπορούσε να επινοεί αρμονικά κινήματα κινηματογραφιστών, έως επαναστατικές επιτροπές σε φεστιβάλ και αλησμόνητες σκηνοθετικές πατέντες.

Από το πύρινο Μεγάλο Τρίγωνο Ήλιου – Άρη – Ουρανού εκτοξεύεται η δημιουργική λάβα μιας απολύτως αντισυμβατικής και ιδεαλιστικής ιδιοσυγκρασίας. Στην περίπτωση του Godard οι αστρολογικές θέσεις μιλούν για έναν άνθρωπο με ανατρεπτική κοινωνιολογική άποψη, ο οποίος προκαλούσε συνεχώς με την αφοπλιστική λογική του Ερμή στον Τοξότη, στον 3^ο οίκο.

Ο Ουρανός οικοθετημένος στον 7^ο οίκο (συνεργασίες και σχέσεις) σχηματίζει τρίγωνο με τον Άρη που κυβερνά τον 7^ο οίκο, ενώ ο Άρης στον 10^ο οίκο (κοινωνική καταξίωση) σχηματίζει τρίγωνο με τον Ήλιο που κυβερνά τον 10^ο οίκο. Οι απόψεις του δεν σκοντάφτουν σε συναισθηματισμούς, ενώ οι συχνοί περιφρονητικοί σαρκασμοί του δεν καταδέχτηκαν να υποπέσουν σε εμπάθεια και οργή. Το πνεύμα ταξιδεύει ελεύθερο και χωρίς το βάρος απωθημένων, ενώ η αλληγορία ξεπερνά κάθε φαντασία, τινάζοντας στον αέρα την αστική τάξη, χωρίς εξτρεμισμούς.

Πρωτοστάτης στις εξεγέρσεις του Μάη του 68’,δεν είναι τυχαίο, που συνεχώς έβρισκε σπουδαίους υποστηρικτές συναδέλφους, όπως τους Roman Polanski, Claude Lelouch, Francois Truffaut, Louis Malle, για να επικυρώσει τις επαναστατικές του ιδέες.

Με το Δία να δεσπόζει στο Μεσουράνημα σε σύνοδο με Πλούτωνα και σε τρίγωνο με την Αφροδίτη από το Σκορπιό κυβερνήτη του ωροσκόπου, ο Godard είχε τις ευλογίες να κάνει επάγγελμα, το γενικότερο σκηνοθετικό του φρόνημα.

Η καταξίωσή του είναι αναμφισβήτητη και μάλιστα με διαχρονικό τρόπο, αφού η σύνοδος Δία - Πλούτωνα δίνει στις φιλοδοξίες του μακρόπνοους στόχους. Το τρίγωνο Δία – Αφροδίτης και οι συγκεκριμένες θέσεις τους, υπογράφουν την τεράστια φήμη του, που παίρνει μια μαγνητική υπόσταση, από το τρίγωνο Αφροδίτης – Πλούτωνα.

Άλλο ένα Μεγάλο Τρίγωνο μεταξύ Σελήνης – Κρόνου – Ποσειδώνα, με τη Σελήνη κυβερνήτη του Μεσουρανήματος, έρχεται να απογειώσει την ύπαρξη του Godard και να δικαιολογήσει, πώς ένας άνθρωπος που δεν ήταν ιδιαίτερα συμπαθής, κέρδιζε την εκτίμηση και το σεβασμό των άλλων. Από το τρίγωνο Σελήνης – Ποσειδώνα συνδέει την ευαισθησία και την ισχυρή του φαντασία με την τέχνη, την οποία υπηρετεί με αίσθηση ευθύνης και σεβασμού, μέσα από το τρίγωνο Σελήνης – Κρόνου.

Το τετράγωνο Ήλιου – Ποσειδώνα ανοίγει άλλη μία πόρτα στην ανάγκη του να εκφραστεί μέσα από την τέχνη, ενώ την κλείνει ερμητικά στη μετριοφροσύνη, που δεν επέδειξε ποτέ στη ζωή του. Πώς θα μπορούσε άλλωστε, αφού αυτό που επιθυμεί στα 81 του χρόνια και μετά από τέτοια ζωή, είναι να περιμένει το θάνατο ξαναπαίζοντας τένις, αναβιώνοντας την εφηβική του ηλικία. Τι πειράζει αν δεν τον κρατάνε τα γόνατά του, αφού δεν προλάβαινε να επιθυμήσει κάτι, χωρίς τη μεγαλειώδη αίσθηση πως του είχε χαριστεί.

Ο Godard μέσα από το ωροσκόπιό του βίωσε την πληρότητα, χωρίς να χρειάζεται να γίνει δέσμιος μια ανόητης υπερεκτίμησης του εαυτού.

Και μόνο για την φιλελληνική του εκστρατεία, το Sosialisme είναι μέσα στις καρδιές μας, όπως και ο δημιουργός του.