Η έννοια του κάλλους και οι αρχαίοι φιλόσοφοι

Το θέμα της εξωτερικής εμφάνισης ή του ΚΑΛΛΟΥΣ είναι ένα θέμα που, χωρίς αμφιβολία, απασχολεί όλους μας.

Στο προηγούμενο άρθρο μας εξετάσαμε τις απόψεις που εκφράζουν για το κάλλος, τέσσερις μεγάλοι Αρχαίοι Έλληνες Φιλόσοφοι: Ο Αριστοτέλης, ο Διογένης, ο Σωκράτης και ο Πλάτωνας.

Συνεχίζουμε με τις εξαιρετικά ενδιαφέρουσες απόψεις του Θεόφραστου, του Θεόκριτου και του Καρνεάδη…

Θεόφραστον σιωπῶσαν ἀπάτην·

Η άποψη του Θεόφραστου ήταν ότι η φυσική ομορφιά από μόνη της, είναι μία απάτη.

Δηλαδή ο Θεόφραστος υποστηρίζει, ότι αν κάποιος βασιστεί στην εξωτερική ομορφιά ενός ανθρώπου και μόνο σε αυτήν, είναι αδύνατον να αντιληφθεί τον εσωτερικό του κόσμο και φυσικά την ποιότητα του χαρακτήρα του.

Ο χαρακτήρας ενός ανθρώπου, ως προς το θέμα της εξέλιξης του κρίνεται από τον τρόπο της ομιλίας, της σκέψης του και της γενικότερης συνολικής συμπεριφοράς του.

Διότι ο χαρακτήρας μας είναι αυτός που αντανακλά την ουσιαστική εσωτερική ομορφιά της ψυχής μας, η οποία γίνεται αντιληπτή μέσω της συμπεριφοράς μας, των πιστεύω μας και των πράξεών μας.

Βεβαίως, το κατεξοχήν παράδειγμα ανθρώπου, που όχι μόνο δεν ήταν όμορφος αλλά αντιθέτως ήταν πολύ άσχημος, ήταν ο Σωκράτης. Παρόλα αυτά είναι γνωστό παγκοσμίως, ότι θα μπορούσε κάποιος να ερωτευτεί τον Σωκράτη πάρα πολύ εύκολα, όχι βεβαίως λόγω της εξωτερικής του εμφάνισης, αλλά μένοντας απολύτως γοητευμένος ακούγοντάς τον απλώς να μιλάει ή να διδάσκει, ακόμα και από τον γενικότερο τρόπο με τον οποίο αντιμετώπιζε την ζωή του.

Θεόκριτον ἐλεφαντίνην ζημίαν·

Η άποψη του Θεόκριτου ήταν ότι η εξωτερική ομορφιά αποτελεί μία τεράστια επικαλυμμένη (εξωτερική ψευδαίσθηση) που στον ίδιο τον άνθρωπο, τελικά κάνει ζημιά.

Σύμφωνα με τον Θεόκριτο η εξωτερική ομορφιά ενός ανθρώπου, μοιάζει με το πολύτιμο υλικό του ελεφαντόδοντου, που από έξω είναι κατεργασμένο, έτσι ώστε να μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην κατασκευή υπέροχων διακοσμήσεων σε γλυπτά έργα καλλιτεχνών.

Όμως όπως είναι γνωστό, το εσωτερικό αυτού του πολύτιμου ελεφαντόδοντου είναι από μέσα απολύτως κενό, και αφού είναι κούφιο, είναι αυτονόητο ότι δεν διαθέτει την παραμικρή αξία.

Επομένως, αν περιοριστούμε μόνο στο φυσικό κάλος που μπορεί να χαρακτηρίζει την εξωτερική εμφάνιση ενός ανθρώπου, είναι βέβαιο ότι η τακτική αυτή, δεν πρόκειται να μας ωφελήσει αλλά αντιθέτως να μας ζημιώσει και να μας βλάψει, διότι κάποτε θα αντιληφθούμε ότι το εσωτερικό περιεχόμενο αυτού του πανέμορφου περιτυλίγματος είναι παντελώς ανύπαρκτο.

Αν λοιπόν δεν φροντίσουμε να αναπτύξουμε παράλληλα και τις Ψυχικές αλλά και τις Νοητικές μας αρετές, το γεγονός αυτό θα αποβεί τελικά, αργά ή γρήγορα εις βάρος μας και θα μας αποφέρει τελικά τεράστια ζημιά,(ανάλογη με το βάρος του ελέφαντα), διότι με το πέρασμα των ετών, θα γεράσουμε με αναπόφευκτο αποτέλεσμα την απώλεια της εξωτερικής μας ομορφιάς, έτσι ώστε αν δεν έχουμε φροντίσει να καλλιεργήσουμε το κούφιο εσωτερικό της Ψυχής μας, αξιοποιώντας τα χαρίσματά μας και τα ταλέντα μας, αυτό που θα μας μείνει τελικά θα είναι το απόλυτο τίποτα.

Διότι, η τεράστια ζημιά την οποία θα υποστούμε, είναι ότι θα έχουμε μεταμορφωθεί τελικά σε δύσκαμπτα και αναίσθητα παχύδερμα ζώα!

Καρνεάδην ἀδορυφόρητον βασιλείαν.

Η άποψη του Καρνεάδη ήταν ότι χωρίς και την συνοδεία άλλων αρετών, ο όμορφος άνθρωπος είσαι ένας βασιλιάς χωρίς φρουρούς, (αδορυφόρητος) δηλαδή χωρίς προστασία.

Ο Καρνεάδης ήταν Φιλόσοφος που καταγόταν από την πόλη Κυρήνη της βόρειας Αφρικής και είχε σπουδάσει στην Ακαδημία του Πλάτωνα.

Βεβαίως, το σύμβολο του δόρατος στο οποίο αναφέρεται ο Καρνεάδης, ανήκει στην Αθηνά, που είναι η θεά της Σοφίας.

Επομένως αυτό που θέλει με την σειρά του να προσθέσει σε αυτήν την σκυταλοδρομία γνώσεων των κορυφαίων Αρχαίων Ελλήνων Φιλοσόφων της εποχής του Αριστοτέλη, είναι ότι αν κατά στην διάρκεια της ζωής μας, δεν έχουμε την προστασία της Σοφίας της Θεάς Αθηνάς, αργά η γρήγορα θα εκθρονιστούμε από τον θρόνο της ομορφιάς, στον οποίο μας έχουν ανεβάσει οι πάσης φύσεως θαυμαστές μας και μας έχουν στέψει «βασιλείς».

Διότι αυτήν την θέση μας στον θρόνο, την κατέχουμε αποκλειστικά και μόνο για όσο χρονικό διάστημα είμαστε νέοι και ωραίοι, επομένως και όμορφοι.

Θα πρέπει όμως να κατανοήσουμε ότι όλοι οι άνθρωποι ανεξαιρέτως, είμαστε διαρκώς εκτεθειμένοι σε κάθε κακό και σε κάθε κίνδυνο που ανά πάσα στιγμή ελλοχεύει γύρω μας.

Απαραίτητη προϋπόθεση για την προστασία μας είναι να έχουμε αναπτύξει τις ψυχικές αρετές μας. Αν λοιπόν αφήσαμε να περάσει η ζωή μας βασιζόμενοι στην ενδεχομένως όμορφη εξωτερική μας εμφάνιση και δεν φροντίσαμε να αναπτύξουμε παράλληλα και τον εσωτερικό μας κόσμο, είμαστε εξαιρετικά ευάλωτοι σε κάθε είδους εξωτερικό κίνδυνο.

Στο σημείο αυτό, ο Διογένης Λαέρτιος έχοντας αποδείξει ότι οι ωραίοι εμφανισιακά άνθρωποι, διαθέτοντας την ομορφιά τους ως μία άριστη συστατική επιστολή, δεν ασχολούνται συνήθως με την καλλιέργεια των Ψυχικών τους χαρισμάτων, προχωράει στην συνέχεια ακόμα περισσότερο και αναφέρεται στην αναγκαιότητα της πρόσληψης γνώσεων και σωστής παιδείας.

ἐρωτηθεὶς τίνι διαφέρουσιν οἱ πεπαιδευμένοι τῶν ἀπαιδεύτων, "ὅσῳ,"
εἶπεν, "οἱ ζῶντες τῶν τεθνεώτων."

Όταν ο Αριστοτέλης ρωτήθηκε σε τι διαφέρουν οι καλλιεργημένοι άνθρωποι από τους ακαλλιέργητους είπε ότι διαφέρουν τόσο, όσο οι ζωντανοί από τους νεκρούς.

Διαπιστώνουμε λοιπόν ότι κάποιος άνθρωπος που κατά την διάρκεια της ζωής του άφησε να περάσουν τα χρόνια χωρίς να φροντίσει για την Ψυχική και Πνευματική του καλλιέργεια, ο άνθρωπος αυτός είναι σαν να μην υπήρξε, ουσιαστικά σαν να μην γεννήθηκε ποτέ!

Ως γενικό συμπέρασμα λοιπόν, αυτό που θα πρέπει να κατανοήσουμε είναι ότι το θέμα της όμορφης εξωτερικής εμφάνισης παίζει σίγουρα πολύ μεγάλο ρόλο στη ζωή μας και μπορεί να μας βοηθήσει πάρα πολύ το γεγονός, απλώς και μόνο ότι είμαστε όμορφοι!

Όμως αν κάποιος όμορφος Άνθρωπος παραμείνει μόνο στο γεγονός αυτό και μόνο, κινδυνεύει να μην κάνει τίποτα άλλο στην ζωή του για να εξελίξει περισσότερο τον εαυτό του.

Διότι αυτή η εξέλιξη, αφορά στην περιποίηση και στην φροντίδα, όχι του προσώπου ή του σώματός μας, αλλά αντιθέτως στην ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ της ΨΥΧΗΣ μας!