Ανακαλύφθηκε ο παλαιότερος αστρολογικός πίνακας στον κόσμο

Πρόσφατες ανακαλύψεις μια ερευνητικής ομάδας έφεραν στο φως ένα πίνακα που είχε χαραγμένα ορισμένα ζωδιακά σύμβολα. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι είναι το γενέθλιο ωροσκόπιο ενός ατόμου που σχεδιάστηκε από κάποιο αστρολόγο της εποχής.

Ο συγκεκριμένος πίνακας χρονολογείται πάνω από 2.000 έτη και ανακαλύφθηκε στην Κροατία, σε μια σπηλιά με θέα την Αδριατική Θάλασσα. Το σωζόμενο τμήμα του αποτελείται από 30 κομμάτια ελεφαντόδοντου που έχουν χαραγμένα τα σύμβολα του ζωδιακού κύκλου. Οι ερευνητές χρειάστηκαν αρκετά χρόνια, ώστε να βρουν όλα τα κομμάτια και να τα ενοποιήσουν. Η επιγραφή είναι Ελληνο-Ρωμαϊκού στυλ και περιλαμβάνει εικόνες του Καρκίνου, των Δίδυμων και των Ιχθύων. Τα τμήματα του πίνακα βρέθηκαν δίπλα σε ένα σταλαγμίτη φαλλικού σχήματος, ανάμεσα σε χιλιάδες κομμάτια αγγείων της αρχαίας Ελληνιστικής περιόδου.

Σύμφωνα με τη γνώμη τους, ένας αρχαίος αστρολόγος, προσπαθώντας να σχεδιάσει το ωροσκόπιο ενός ατόμου, χρησιμοποίησε τον πίνακα για να καταγράψει τη θέση των πλανητών, του Ήλιου και της Σελήνης κατά τη στιγμή της γέννησής του.

Ο Αλεξάντερ Τζόουνς, καθηγητής στο Ινστιτούτο για τη Μελέτη του Αρχαίου Κόσμου στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης δήλωσε: «Αυτό που θα έδειχνε (ο αστρολόγος) στον πελάτη του ήταν η θέση του κάθε πλανήτη, του Ήλιου και της Σελήνης καθώς και κάποια σημεία του ζωδιακού κύκλου όπως την Ανατολή και τη Δύση στον ορίζοντα κατά τη στιγμή της γέννησής του». Και συνέχισε: «Αυτό είναι πιθανώς το παλαιότερο από οποιοδήποτε άλλο γνωστό δείγμα. Είναι, επίσης, το παλαιότερο από οποιοδήποτε γραπτό που να αφορά σε ωροσκόπια που έχουμε από τον Ελληνο-ρωμαϊκό κόσμο… Έχουμε πολλά ωροσκόπια που έχουν καταγραφεί σε κάποιος είδος εγγράφου, σε πάπυρο ή σε τοίχο αλλά κανένα από αυτά δεν είναι τόσο παλιό όσο και αυτό».

Ο Jones και μαζί με τον Forenbaher, έναν ερευνητή του Ινστιτούτου Ανθρωπολογικής Έρευνας του Ζάγκρεμπ, ανέφεραν την ανακάλυψη στην πιο πρόσφατη έκδοση του περιοδικού «Ιστορία της Αστρονομίας».

Σαν την εμπειρία του τάφου του βασιλιά Τουταγχαμών

Το 1999, η ομάδα έσκαβε κοντά στην είσοδο της σπηλιάς στην Κροατία, μια περιοχή γνωστή στους αρχαιολόγους και τους ανθρώπους στο κοντινό οικισμό του Nakovana ως Spila (σπήλαιο).

Αλλά αυτό που κανείς δεν γνώριζε την εποχή εκείνη ήταν ότι το σπήλαιο είχε και μια άλλη ενότητα που είχε σφραγιστεί περισσότερα από 2.000 χρόνια πριν. Η φίλη (τώρα σύζυγος) του Forenbaher σύρθηκε μέσα στα ερείπια και ανακάλυψε ένα χαμηλό πέρασμα, συνεχίζοντας στο σκοτάδι για περίπου 33 πόδια (10 μέτρα). Ο Forenbaher περιέγραφε ότι, όταν μπήκε στο πέρασμα, ένιωσε «τη μοναδική εμπειρία του τάφου του βασιλιά Τουταγχαμών, αφού έφτανα σε ένα μέρος όπου κανείς δεν είχε πατήσει για μερικές χιλιάδες χρόνια».

Μπαίνοντας στο σπήλαιο «υπήρξε μια πολύ λεπτή κρούστα ασβεστόλιθου στην επιφάνεια που έσπαγε κάτω από τα πόδια μας, καθώς προχωρούσαμε, πράγμα που σήμαινε ότι κανείς δεν περπάτησε εκεί για πολύ, πολύ, πολύ καιρό» δήλωσε ο Forenbaher.

Η ομάδα καθόρισε αργότερα ότι είχε σφραγιστεί από τον 1^ο αιώνα π.Χ., πιθανότατα ως καταφύγιο των κατοίκων της περιοχής σε μια Ρωμαϊκή στρατιωτική εκστρατεία.

Οι αρχαιολόγοι αρχικά βρήκαν το σταλαγμίτη, πολλά αγγεία πόσης εκατοντάδων χρόνων και μετά κάτι άλλο. «Κατά τη διάρκεια των ανασκαφών βρήκαμε αυτά τα πολύ μικροσκοπικά κομμάτια από ελεφαντόδοντο… δεν είχαμε καν συνειδητοποιήσει τι είχαμε εκείνη την εποχή» είπε ο Forenbaher.

Η ομάδα άρχισε τη δουλειά. «Αυτό που ακολούθησε ήταν να συναρμολογήσουμε όλα τα κομματάκια που βρίσκαμε για να καταλάβουμε τι ήταν» είπε ο Forenbaher. Στο τέλος, βρέθηκαν να κοιτάζουν τα απομεινάρια του πίνακα του παλαιότερου – γνωστού αστρολόγου.

Από πού προέρχεται ο πίνακας του σπηλαίου;

Οι αρχαιολόγοι δεν είναι βέβαιοι πως κατέληξε ο πίνακας στο σπήλαιο ή πότε φτιάχτηκε. Η Αστρολογία προέρχεται από την Βαβυλώνα πολύ πίσω στην αρχαιότητα και εκεί οι κάτοικοι ανέπτυξαν τη δική τους μορφή ωροσκοπίων, περίπου πριν από 2.400 χρόνια.

Στη συνέχεια, περίπου 2.100 χρόνια πριν, η αστρολογία εξαπλώθηκε στην ανατολική Μεσόγειο, έγινε δημοφιλής στην Αίγυπτο, η οποία την εποχή εκείνη ήταν υπό τον έλεγχο της δυναστείας των Ελλήνων βασιλέων.

«Ταιριάζει πάρα πολύ σε αυτό που εμείς αποκαλούμε Ελληνική Αστρολογία, η οποία είναι ουσιαστικά το σύγχρονο ύφος της αστρολογίας» δήλωσε ο Τζόουνς. «Το Ελληνικό στυλ είναι το θεμέλιο της Αστρολογίας που περνάει μέσα από το Μεσαίωνα και τη σύγχρονη Ευρώπη, σύγχρονη Ινδία και ούτω καθεξής».

Η ραδιοχρονολόγηση έδειξε ότι το ελεφαντοστό που χρησιμοποιήθηκε για το ζωδιακό χρονολογείται περίπου 2.200 χρόνια πριν, λίγο πριν την εμφάνιση αυτής της νέας μορφής της αστρολογίας.

Οι ερευνητές δεν είναι βέβαιοι, για τον τόπο που δημιουργήθηκε ο πίνακας, παρόλο που η Αίγυπτος είναι μια πιθανότητα. Το ελεφαντόδοντο το ίδιο πιθανόν να προήλθε από ελέφαντα που σκοτώθηκε ή πέθανε περίπου εκείνη την εποχή. Όντας ένα πολύτιμο αντικείμενο, το ελεφαντόδοντο μπορεί να είχε αποθηκευτεί αρκετές δεκαετίες ή ακόμα και έναν αιώνα, προτού χρησιμοποιηθεί στην κατασκευή του ζωδιακού κύκλου. Οι πινακίδες αυτές θα ήταν τοποθετημένες ανάμεσα σε μια επίπεδη (πιθανώς ξύλινη) επιφάνεια για να δημιουργήσουν ένα πίνακα, μαζί με άλλα υλικά τα οποία καταστράφηκαν με τον καιρό.

Μπορεί επίσης ο πίνακας να ήταν σε κάποιο πλοίο που ταξίδευε στην Αδριατική Θάλασσα, αρκετά συνηθισμένο δρομολόγιο την εποχή εκείνη για το εμπόριο, όπου το σπήλαιο ήταν κοντά. Οι άνθρωποι που ζούσαν στην Κροατία ονομάζονταν Ιλλύριοι. Αν και οι αρχαίοι συγγραφείς δεν είχαν την καλύτερη γνώμη γι’ αυτούς, αρχαιολογικά στοιχεία δείχνουν ότι την αλληλεπίδρασή τους με τις κοντινές Ελληνικές αποικίες και ότι αποτελούσαν ένα μέρος του κόσμου της Μεσογείου.

Είναι πιθανόν, ένας αστρολόγος προερχόμενος από μία εκ των Ελληνικών αποικιών να πήγε στο σπήλαιο για να δώσει μια πρόβλεψη. Μια συνεδρία που πραγματοποιήθηκε υπό το φως του σπηλαίου θα ήταν μια δυνατή εμπειρία, αν και -όχι και τόσο- βολική για τον αστρολόγο.

«Η συγκεκριμένη τοποθεσία δεν ήταν πρακτικά η πλέον κατάλληλη για να κάνει την εργασία για το ωροσκόπιο και να υπολογίσει τις πλανητικές θέσεις», δήλωσε ο Τζόουνς.

Μια άλλη πιθανότητα είναι οι Ιλλυριοί να προσπαθούσαν να το ανταλλάξουν ίσως γιατί έκλεψαν τον πίνακα από κάποιο αστρολόγο και δεν κατανοούσαν τη φύση ή τη χρήση του. Ο πίνακας μαζί με τα αγγεία είχαν τοποθετηθεί ως προσφορά σε μια θεότητα που λατρευόταν στο σπήλαιο της οποίας η ταυτότητα είναι άγνωστη.

«Υπάρχει σίγουρα μια πιθανότητα ότι ο πίνακας του αστρολόγου να ήταν προσφορά μαζί με άλλα πράγματα που είτε αγοράστηκαν είτε αρπάχτηκαν από περαστικό πλοίο» δήλωσε ο Forenbaher. Επεσήμανε ότι τα αγγεία που βρέθηκαν στο σπήλαιο ήταν προσεκτικά επιλεγμένα. Είχαν κατασκευαστεί στο εξωτερικό και υπήρχαν μόνο μερικά δείγματα αποθηκευτικών αμφορέων δίπλα τους.

«Φαίνεται ότι πιθανόν κάποιος να έφερνε κρασί, να έκανε κάποιου είδους σπονδή και μετά να πετούσε μακριά τους αμφορείς επειδή δεν ήταν αρκετά καλοί για τους θεούς, ώστε να κατατεθούν στο ιερό» είπε ο Forenbaher.

Ο φαλλικού σχήματος σταλαγμίτης που δημιουργήθηκε στον συγκεκριμένο τόπο φυσικά, φαίνεται να έπαιζε κεντρικό ρόλο για αυτές τις προσφορές και για τις τελετουργίες που γίνονταν στο σπήλαιο. Ο Forenbaher υποστήριξε ότι όλοι οι σταλαγμίτες φαίνονται να έχουν φαλλικό σχήμα σε κάποιο βαθμό και είναι δύσκολο να προσδιοριστεί το νόημα που είχε για τους ανθρώπους του σπηλαίου. «Αυτό ήταν σίγουρα κάτι σημαντικό» είπε.
«Αυτό είναι ένα μέρος όπου τα πράγματα που είχαν αξία σε τοπικό επίπεδο, αποδίδονταν σε κάποια υπερφυσική δύναμη, σε κάποια υπερβατική οντότητα ή ό, τι ήταν.»

Το παραπάνω άρθρο δημοσιεύτηκε στο cbsnews.com στις 17/1/2012

http://www.cbsnews.com/8301-205_162-57360078/worlds-oldest-astrologers-board-discovered/

Μετάφραση – Απόδοση: Λίντα Παπασταύρου