Η αστρολογική ερμηνεία της Ιστορίας: Αρχαίο Πνεύμα Αθάνατο...
Με την έναρξη της Εποχής του Κριού (γύρω στο 1800 π Χ), «τέθηκε» το ζήτημα μιας νέας αρχής για τον πολιτισμό
Από τον Γιάννη Ριζόπουλο
Α. Η Εποχή του Σιδήρου
Με την έναρξη της Εποχής του Κριού (γύρω στο 1800 π Χ), «τέθηκε» το ζήτημα μιας νέας αρχής για τον πολιτισμό. Η «δουλειά» του Κριού είναι να ξεκινάει και δεν θα μπορούσε να πράξει διαφορετικά ούτε και σε αυτήν την περίπτωση.
Η πολεμική φύση του ζωδίου εκδηλώθηκε άμεσα με την ανατροπή των ισορροπιών στην τότε παγκόσμια τάξη, η οποία στον ευρύτερο Ελλαδικό χώρο εντοπίστηκε στην οριστική παρακμή του Μινωικού και του Μυκηναϊκού πολιτισμού και στην πολυθρύλητη «Κάθοδο των Δωριέων» (περίπου το 1100 π Χ) που άνοιξε το νέο κεφάλαιο της Εποχής του Σιδήρου. Η διευρυμένη χρήση του μετάλλου, το οποίο παραπέμπει ...απευθείας στον Κριό, ξεκίνησε από τους Χετταίους και σταδιακά επεκτάθηκε σε όλον τον τότε γνωστό κόσμο.
Η έλευση της Εποχής του Κριού, εκτός από την αντικατάσταση του χαλκού, έφερε και κάποιες νέες ιδέες σχετικά με τους θεούς, ιδιαίτερα κατά την περίοδο η οποία καλύπτεται από τις συνόδους Ουρανού-Ποσειδώνα στο ζώδιο των Ιχθύων (από το 1260 π Χ μέχρι το 920 περίπου). Οι επανειλημμένες προσπάθειες για την εισαγωγή της μονοθεΐας (κυρίως από τους Ορφικούς και τους Εβραίους) βρήκαν τελικά την κορύφωση τους στο τέλος της Εποχής με την εμφάνιση του Χριστιανισμού.
Στα πλαίσια της αρχής της πολικότητας, που θέλει το ένα ζώδιο να μοιράζεται τις επιρροές με το απέναντι του δεν έλειψαν και οι ...διεμβολιστικές παρεμβάσεις του Ζυγού, κυρίως μέσα από τις δύο φάσεις του αρχαίου Αποικισμού που «πάντρεψαν» για πρώτη φορά το Ελληνικό πνεύμα με τις κουλτούρες των υπόλοιπων λαών της Μεσογείου και της Εγγύς Ανατολής.
Η περίοδος των Αποικισμών καλύπτεται αστρολογικά από τις δύο συνεχόμενες συνόδους του Ουρανού με τον Ποσειδώνα στον Κριό το 920 και το 748 π. Χ αλλά το «άρωμα» του ζωδίου υπήρχε από τη σύνοδο του 1090 π Χ, η οποία έγινε στο μεταίχμιο Ιχθύων και Κριού.
Πρακτικά δηλαδή η περίοδος της επιρροής του Κριού (και αναπόφευκτα του Ζυγού) μέσα από τις συνόδους των δύο αργών πλανητών εκτείνεται από το 1090 έως το 580 π Χ, όταν και έγινε η πρώτη σύνοδος τους στον Ταύρο.
Την ίδια περίοδο αναπτύχθηκε ιδιαίτερα η επική ποίηση (με βασικούς πρωταγωνιστές τον Ησίοδο και φυσικά τον Όμηρο), ένα φαινόμενο που θα το ξανασυναντήσουμε αρκετούς αιώνες αργότερα στο Βυζάντιο και τη Μεσαιωνική Ευρώπη κατά τη διάρκεια των συνόδων Ουρανού και Ποσειδώνα στο Ζυγό.
Ανάμεσα στα λαμπρότερα πολιτιστικά επιτεύγματα της περιόδου είναι και η θεσμοθέτηση των Ολυμπιακών Αγώνων, μια ακόμη «εφαρμογή» που συνδυάζει το αγωνιστικό πνεύμα του Κριού με την πολιτιστική διάσταση του Ζυγού. Αν και η Α΄ Ολυμπιάδα έγινε επίσημα το 776 π Χ (τότε ο Ουρανός στον Αιγόκερω σχημάτιζε μια αντίθεση με τον Πλούτωνα στον Καρκίνο) είναι σχεδόν βέβαιο ότι οι αγώνες ξεκίνησαν πολύ νωρίτερα.
Αυτός ο διπλός συνδυασμός Εποχής και πλανητικών συνόδων στον Κριό, έκανε μεν μια νέα αρχή, δεν στάθηκε όμως ικανός να εδραιώσει ένα συγκεκριμένο σύστημα αξιών. Μέχρι τον 6ο αιώνα π Χ έλειπε εκείνη η πνοή που θα έδινε στον πολιτισμό μια ουσιαστική ώθηση. Και ξαφνικά, ξέσπασε η θύελλα!
Β. Οι σταθερές αξίες
«…Ο 6ος προ Χριστού αιώνας, ο θαυμαστός εκείνος αιώνας του Βούδα, του Κομφούκιου, του Λάο Τσε, των φιλοσόφων της Ιωνίας και του Πυθαγόρα ήταν μια αποφασιστική καμπή για το ανθρώπινο είδος. Ήταν σαν να είχε σηκωθεί ένα μαρτιάτικο αγέρι και να σάρωνε τον πλανήτη μας από την Κίνα μέχρι τη Σάμο, παρακινώντας, τον άνθρωπο να ξυπνήσει…»
Άρθουρ Καίσλερ, Οι Υπνοβάτες
Οι σύνοδοι (και οι αντιθέσεις) του Ποσειδώνα με τον Πλούτωνα γίνονται κάθε 500 περίπου χρόνια και από τα μέσα της 2ης χιλιετίας προ Χριστού, μέχρι το 1400 μ Χ φιλοξενήθηκαν όλες στο ζώδιο του Ταύρου.
Όλη αυτή περίοδος μπορεί να χαρακτηρισθεί ως "Ταυρική" , δηλαδή συντηρητική, με αργό ρυθμό ανάπτυξης και συγκεντρωτική νοοτροπία. Κατά τη διάρκεια της και όσο …της έπεφτε λόγος, οι προτεραιότητες δεν ήταν τόσο σε σχέση με την ανάπτυξη του πολιτισμού, όσο με τη θεμελίωση του.
Η …υπέρβαση έγινε στις αρχές του 6ου π Χ αιώνα (578-575 π Χ), όταν ο Ουρανός, ο Ποσειδώνας και ο Πλούτωνας, συγκρότησαν τη μοναδική για τους ιστορικούς χρόνους τριπλή σύνοδο στον Ταύρο. Για ένα διάστημα μάλιστα συμμετείχε και ο τέταρτος της …αργοπαρέας ο Κρόνος, με αντίθεση από το Σκορπιό. Αυτό ήταν και το αστρολογικό έναυσμα για να αναδειχθούν οι αξίες, που θεωρούνται μέχρι και σήμερα θεμελιώδεις. Ο Ουρανός ανέτρεψε τις ισορροπίες και παρέσυρε την ανθρωπότητα σε ένα τρελό χορό.
Με πρωταγωνιστές κυρίως τους Αρχαίους Έλληνες η τέχνη, η φιλοσοφία, οι επιστήμες, η οικονομία και η πολιτική διαμόρφωσαν μια ταυτότητα που παραμένει υποδειγματική μέχρι τις μέρες μας και θεωρείται από όλους «κλασσική».
Η αρχή έγινε με τον Πυθαγόρα και τους Ίωνες φιλοσόφους. Ακολούθησαν ο Σωκράτης, ο Ιπποκράτης, ο Φειδίας, ο Δημόκριτος, ο Θουκυδίδης, οι μεγάλοι τραγωδοί, οι μεγάλοι πολιτικοί, που γέννησαν τη Δημοκρατία και όλοι όσοι ακολούθως έκτισαν πάνω στο αρχαίο «θαύμα».
Η προσπάθεια ερμηνείας του υλικού κόσμου κινήθηκε σε δύο κατευθύνσεις. Μια «Ταυρική», με βάση τα φυσικά στοιχεία (φωτιά, αέρας, νερό, γη), και μια πιο απόκρυφη «Σκορπική» αντίληψη, που εκφράστηκε κυρίως από τους Πυθαγόρειους. Ωστόσο μόνον η φράση «ερμηνεία του υλικού κόσμου» παραπέμπει σε μια ενιαία λειτουργία του άξονα Ταύρου-Σκορπιού. Και τα δύο πολικά ζώδια ήταν σε εγρήγορση!
Η επιρροή αυτής της τριπλής συνόδου φθάνει μέχρι το 90 π Χ και ουσιαστικά χωρίζεται σε δύο φάσεις, εξ αιτίας των συνόδων του Ουρανού με τον Ποσειδώνα που από το 403 π Χ και ύστερα άλλαξαν ...ταχύτητα εκφράζοντας άμεσα τις αρχές και το περιεχόμενο του άξονα Διδύμων-Τοξότη.
Μέχρι τα τέλη του 5ου αιώνα εκείνο που προέχει είναι η συγκρότηση των προτύπων και η περιφρούρηση τους, ενώ ο χαρακτήρας της 2ης φάσης ήταν περισσότερο προοδευτικός με έμφαση στις νέες ιδέες και την πολυμέρεια.
Οι Τέχνες
Ο Ταύρος συνδέεται παραδοσιακά με τη γεωμετρία, τη γλυπτική και την αρχιτεκτονική. Γι αυτό μόνο τυχαία δεν μπορεί να θεωρηθεί η ανάπτυξη των εν λόγω κλάδων, που η συνισταμένη τους εκφράστηκε με τον πιο χαρακτηριστικό τρόπο στο σύμβολο της κλασσικής περιόδου, τον Παρθενώνα. Για την (αστρολογική) ιστορία το αρχαίο αυτό θαύμα κτίστηκε κατά την περίοδο που ο Πλούτωνας ήταν στον Αιγόκερω και ο Ποσειδώνας στους Ιχθύες, μια συγκυρία που μέλλεται να επαναληφθεί και στις μέρες μας από το 2011 και μετά. Ο Φειδίας-φορέας μιας μοναδικής καλλιτεχνικής αντίληψης-σύμφωνα με όλα τα στοιχεία γεννήθηκε στην αρχή του 5ου π Χ αιώνα, όταν ο Ουρανός έκανε αντίθεση με τον Ποσειδώνα (σε Ταύρο και Σκορπιό αντίστοιχα) και ο Πλούτωνας βρισκόταν στην Παρθένο.*
Γενικότερα στις τέχνες υπήρξε μια αποφασιστική στροφή από την αρχή του 6ου π Χ αιώνα, με ουσιαστικό αποτέλεσμα την απελευθέρωση από τη στατικότητα (η επίδραση του Ουρανού στον Ταύρο) και ιδιαίτερο χαρακτηριστικό τη μυστικιστική διάσταση που εισήχθη από τους Πυθαγόρειους στη μουσική και την κατασκευή (όσο και την χωροταξία) των ναών.
Όμως ο Σκορπιός δεν αρκέστηκε μόνον στην ανάδειξη της Πυθαγόρειας σκέψης. Η ουσιαστικότερη συμβολή του στην τέχνη ήταν η καθιέρωση της αρχαίας τραγωδίας, όπου άνθρωποι και ήρωες αντιμέτωποι με τη Μοίρα διαπραγματευόντουσαν τις παγκόσμιες αξίες, αναζητώντας είτε τη λύτρωση, είτε την κάθαρση. Αν εμπιστευθούμε μάλιστα την παράδοση, χρονιά που ο Θέσπις εισήγαγε το νέο είδος (535 π Χ) ο Ποσειδώνας βρισκόταν στο ζώδιο της δραματουργίας, το Λέοντα, σχηματίζοντας ένα πολύ χαρακτηριστικό τετράγωνο με τον Ουρανό στο Σκορπιό.
Οι δύο πλανήτες είχαν μια ανάλογη σχέση την περίοδο που γεννήθηκε ο Αριστοφάνης (ο Ουρανός ήταν πάλι στο Σκορπιό σε τετράγωνο με τον Ποσειδώνα στον Υδροχόο).
Η σάτιρα είναι μια από τις εγγενείς ιδιότητες του Σκορπιού και από αυτόν εκπορεύτηκε και η Αριστοφανική κωμωδία.
Η Οικονομία
Η Οικονομία-κοινή συνισταμένη και των δύο ζωδίων-οργανώθηκε σε νέες βάσεις. Πρώτα οι Πέρσες εφάρμοσαν ένα αποτελεσματικό δημοσιονομικό σύστημα κι ύστερα το …μπαλάκι πέρασε στην άλλη πλευρά του Αιγαίου. Ο Σόλων προσπάθησε να κρατήσει τις ισορροπίες, όμως η κερδοσκοπία και οι τραπεζικές εργασίες αποδείχθηκαν τελικά αναπόφευκτες! Και οι Αθηναίοι κατέληξαν να σφιχταγκαλιάσουν το ταμείο της συμμαχίας, όπως οι Ταύροι τα σάντουιτς. Ο «αρχαίος καπιταλισμός» είχε βέβαια απέναντι του το Σπαρτιατικό μοντέλο, με το Λυκούργο να φλερτάρει επίμονα με αυτό που, πολύ αργότερα, κάποιοι αποκάλεσαν «κομμουνισμό». Το έχουν πει κι άλλοι: Δεν υπάρχει τίποτα, που να μην έχουν πει η κάνει οι Αρχαίοι Έλληνες!
Το «κλείσιμο» της Σπαρτιατικής κοινωνίας έγινε αμέσως μετά την τριπλή σύνοδο στον Ταύρο, την ίδια ακριβώς περίοδο που η Αθήνα έμπαινε σε μια εντελώς διαφορετική περπατησιά. Αυτές οι δύο κεντρικές τάσεις φαίνεται να προήλθαν από τη διασταύρωση των ζωδιακών επιρροών του Ταύρου και του Σκορπιού με εκείνες του Κριού και του Ζυγού.
Η Αθηναϊκή εκδοχή συνδύασε τα στοιχεία του Ταύρου και του Ζυγού, φθάνοντας στην καταξίωση της ευημερούσας Δημοκρατίας, ενώ το πιο απόλυτο Σπαρτιατικό σύστημα ήταν επίσης ένα γνήσιο τέκνο της εποχής του, εκφράζοντας στην πράξη τις αρετές και τις αδυναμίες του δίπολου Κριός-Σκορπιός (η πολεμική αρτιότητα συνυφασμένη με τους απαράβατους νόμους και το ...άγχος εξαφάνισης).
Η Γη
Κατά τη διάρκεια της επιστημονικής και φιλοσοφικής επανάστασης που συντελέστηκε τον 6ο και 5ο αιώνα π Χ, αξιοπρόσεκτη ήταν και η εξέλιξη των ιδεών για την ίδια τη Γη, η οποία σύμφωνα με πολλές γνώμες είναι το ...alter ego του Ταύρου.
Πρώτα οι Πυθαγόρειοι κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η Γη είναι σφαιρική και στέκει μετέωρη στο Διάστημα. Λίγο αργότερα ο Φιλόλαος της προσέδωσε κίνηση και την «απάλλαξε» από τον κεντρικό της ρόλο, αφήνοντας τον (όπως όλοι οι Πυθαγόρειοι) στο «Κεντρικό Πυρ».
Με την είσοδο στον κόσμο των Διδύμων και του Τοξότη (μετά το 400) το όλο θέμα πήρε νέες διαστάσεις, μέχρι που ο Αρίσταρχος ο Σάμιος κατέληξε στο Ηλιοκεντρικό σύστημα.
Αστρολογικά έχει ενδιαφέρον το ότι μια ανάλογη εξέλιξη της θεώρησης για τη θέση της Γης υπήρξε 2000 χρόνια αργότερα, την περίοδο όπου ο Ουρανός με τον Ποσειδώνα έκαναν τις συνόδους τους στο Σκορπιό και μετέπειτα στον Τοξότη. Η «ολική επαναφορά» της αρχαίας γνώσης κατά την περίοδο της Αναγέννησης, οδήγησε τελικά τον Κοπέρνικο στην ...επανανακάλυψη του Ηλιοκεντρικού μοντέλου.
* Ένα αστρολογικό αντίστοιχο του Φειδία φαίνεται πως ήταν ο Μιχαήλ Άγγελος, ο οποίος γεννήθηκε με τον Πλούτωνα στην Παρθένο και μια σύνοδο Ουρανού-Ποσειδώνα στο Σκορπιό