από τον Γιάννη Ριζόπουλο
Πάντα είχα την πεποίθηση ότι, ανεξάρτητα από την ιστορικότητα τους, τα γεγονότα της ζωής του Ιησού έχουν και ένα συμβολικό νόημα. Πολλοί και κορυφαίοι διανοητές έχουν διατυπώσει ανάλογες απόψεις θεωρώντας τον Ιησού ένα εξελιγμένο Ηλιακό σύμβολο, αντίστοιχο με τους θεούς των αρχαιότερων θρησκειών, που πέθαιναν και ξαναγεννιόντουσαν όπως ο Ήλιος το σούρουπο και την αυγή.
Αυτή η «αντιγραφή» είναι εντελώς λογική, αφού έχει να κάνει με ένα κοσμικό μοτίβο μπροστά στο οποίο κανείς δεν μπορεί να μείνει αδιάφορος.
Οι καλυμμένες αναφορές των Ευαγγελίων
Η βασική πηγή για τη ζωή και το έργο του Ιησού είναι βέβαια τα Ευαγγέλια, που για τους πιστούς Χριστιανούς είναι …τα πάντα, ενώ για τους σκεπτικιστές αποτελούν στην καλύτερη περίπτωση φιλοσοφικά δοκίμια. Με βάση τα στοιχεία που έχουν έρθει στο φως από τις ανασκαφές των τελευταίων 130 χρόνων, γνωρίζουμε πλέον ότι τα Ευαγγέλια δεν ήταν ούτε τέσσερα, ούτε ίδια μεταξύ τους. Η τελική έγκριση των ιερών κειμένων έγινε στην Οικουμενική Σύνοδο της Νίκαιας, όπου η στρατηγική του αυτοκράτορα Κωνσταντίνου για ένα ενιαίο θρησκευτικό πλαίσιο επέβαλε να «κοπούν» όσα Ευαγγέλια εξέφραζαν μια διαφορετική άποψη. Κατά «σύμπτωση» και κάτω από το βάρος των ουσιαστικών διαφορών ανάμεσα στις πρώτες χριστιανικές κοινότητες για το νόημα της διδασκαλίας του Ιησού, τα Ευαγγέλια που απορρίφθηκαν (του Πέτρου, του Θωμά, του Φιλίππου, του Ιούδα, της Μαρίας κ.α.) ήταν στην πλειοψηφία τους εκείνα που έδιναν στη νέα θρησκεία ένα πολύ πιο εσωτερικό περιεχόμενο και αντιτίθονταν στην αναγκαιότητα ύπαρξης ιερέων, επισκόπων και γενικότερα στην εκκλησιαστική ιεραρχία.
Τα κριτήρια δηλαδή που έχρισαν τα τέσσερα Ευαγγέλια, του Λουκά, του Ματθαίου, του Μάρκου και του Ιωάννη, ως θεόπνευστα, ήταν κάθε άλλο παρά ...χριστιανικά.
Προσπαθώντας κανείς να βγάλει άκρη σε αυτό το «τοπίο στην ομίχλη» δεν θέλει και πολύ για να σκεφθεί ότι οι πολιτικές σκοπιμότητες που υπαγόρευσαν τις επιλογές των Ιεραρχών στην Νίκαια, οδήγησαν επίσης και στην υιοθέτηση μιας μυθοπλασίας που είχε ισχυρά ερείσματα στις παραδόσεις του προχριστιανικού κόσμου. Και προσωπικά εκτιμώ πως στα πλαίσια μιας Χριστιανικής μυθολογίας, κάποια από τα αναγραφόμενα στα Ευαγγέλια, δεν είναι ακριβώς πραγματικά γεγονότα.
Πάμε τώρα στην ουσία...
Κατ’ αρχάς δυσκολεύομαι να πιστέψω ότι μία τόσο αποτρόπαια πράξη, όπως η σφαγή των αρσενικών νηπίων από τον Ηρώδη, θα μπορούσε να μείνει απαρατήρητη από -έστω- έναν ιστορικό της εποχής. Αναζητώντας μία απάντηση, κατέληξα στο συμπέρασμα, ότι με μια αστρολογική ματιά, λαμβάνοντας υπόψη την χρονική παράμετρο, που αναφέρεται («τα νήπια κάτω των 2 ετών»), τα στοιχεία υποδεικνύουν ότι πίσω από τον Ηρώδη βρίσκεται ένας …άλλος ένοχος, ο πλανήτης Άρης. Κι αυτό γιατί ο χρόνος περιφοράς του Άρη γύρω από τον Ήλιο είναι κάτι λιγότερο από 2 χρόνια (1,881). Το ίδιο αναλογικά συμβαίνει και με τους δύο επόμενους πλανήτες. Ο Ιησούς συνομίλησε με τους σοφούς στο Ναό όταν «ήταν δώδεκα ετών» χρόνο που χρειάζεται ο Δίας για να ολοκληρώσει μια περιστροφή γύρω από τον Ήλιο και βαπτίστηκε «περίπου τριάντα ετών», όσο κάνει ο Κρόνος για τη δική του περιστροφή.
Η «κρυφή» αναφορά των Ευαγγελίων σε πλανήτες δεν έχει μόνο αστρονομικό χαρακτήρα, αφού τα συγκεκριμένα περιστατικά σχετίζονται με τις παραδοσιακές αστρολογικές ιδιότητες των τριών πλανητών: Η βία με τον Άρη, η γνώση με το Δία και η ανάληψη έργου η καθηκόντων με τον Κρόνο. Πάνω σε αυτή τη λογική η γέννηση του Ιησού -η αφετηρία της συμβολικής χρονομέτρησης- αντιπροσωπεύει τον Ήλιο, δικαιώνοντας εκείνους που υποστηρίζουν την εκδοχή του αρχετυπικού συμβόλου.
Όσο για τις απαντήσεις στο ερώτημα «και γιατί παρακαλώ, να υπάρχουν αστρολογικές αναφορές;» η πρώτη έρχεται από τα χειρόγραφα της Νεκρής Θάλασσας, που ανακαλύφθηκαν στη δεκαετία του 40. Γνωρίζουμε πλέον, ότι οι Εσσαίοι, που η φιλοσοφία και τα κείμενα τους ήταν πάρα πολύ κοντά στις διδασκαλίες του Ιησού, χρησιμοποιούσαν ευρύτατα την αστρολογία. Από ότι φαίνεται, το πνεύμα αυτό εισχώρησε και στα Ευαγγέλια, αποσπάσματα των οποίων -σε μια πιο πρωτόλεια μορφή- εμπεριέχονται έτσι κι αλλιώς στα Εσσαϊκά κείμενα του Κουμράν. Και από αυτήν την άποψη, η -αυθόρμητη- συσχέτιση των 12 μαθητών με τα ζώδια δεν είναι μετέωρη, ούτε αποκύημα μιας αιρετικής φαντασίας. Αντίθετα διαφαίνεται ο αναβαθμισμένος ρόλος που καλούνται να αναλάβουν τα ζώδια κάτω από την επαναστατική επίδραση του Ηλιακού Λόγου, στην νέα Εποχή των Ιχθύων. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται, ο Ιησούς ήρθε για να συμπληρώσει τον Νόμο. Με τη δύναμη της Αγάπης και την απεμπλοκή από την καρμική …μέγγενη, τα 12 ζώδια μεταμορφώνονται από μοιραίους φορείς σε πηγή δημιουργίας.
Όσον αφορά τη συσχέτιση των μαθητών με τα ζώδια για μένα είναι προφανές πως έχουμε μια ακόμη περίπτωση ενσωμάτωσης του κοσμικού «δώδεκα» σε ένα λατρευτικό σύστημα. Δυστυχώς δεν είμαι τόσο καλός γνώστης της Ιουδαϊκής παράδοσης, ώστε να αξιολογήσω την συσχέτιση του Ιούδα με το ζώδιο του Λέοντα. Από αστρολογική σκοπιά η προδοσία του Ιούδα παραπέμπει σε κάτι πολύ ιδιαίτερο για το ζώδιο, το οποίο είναι δύσκολο να αναζητηθεί χωρίς να έχω όλη την εικόνα.
Αντίθετα, στην περίπτωση του «άπιστου» Θωμά, το πράγμα είναι πολύ πιο ξεκάθαρο. Το «παρατσούκλι» του αναφέρεται με σπουδή στο Ευαγγέλιο του Ιωάννη (ο επονομαζόμενος και Δίδυμος), για όλους εκείνους που δεν γνώριζαν πως στα αραμαϊκά το Tauma σήμαινε αυτολεξεί Δίδυμος.
Έχει σημασία βέβαια πως πιστός στον ρεαλισμό και την πνευματική ελευθερία του ζωδίου, έπρεπε να δει με τα μάτια του και να πιάσει με τα χέρια του για να πιστέψει.
Και ψάχνουν κάποιοι έρμοι οι ερμηνευτές να βρουν τίνος δίδυμος ήταν ο Θωμάς...
Η δεύτερη σοβαρή συσχέτιση των Ευαγγελίων με την αστρολογία έχει να κάνει με ...αυτά καθεαυτά.
Δεν είναι τυχαίο πως επίσκοπος του 2ου αι. Ειρηναίος της Λιόν υπέθεσε ότι τα τέσσερα «κανονικά» Ευαγγέλια αντιστοιχούν στα τέσσερα «κερούμπ» του βιβλίου του Ιεζεκιήλ της Παλαιάς Διαθήκης και του βιβλίου της Αποκάλυψης. Τα κερούμπ του Ιεζεκιήλ έχουν τέσσερα πρόσωπα: Του ανθρώπου, του λέοντα, του ταύρου και του αητού και αντιστοιχούν στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα, (Ιεζεκιήλ, 1:10).
Και στα τέσσερα σταθερά ζώδια θα συμπληρώσω εγώ...
Στην Αποκάλυψη του Ιωάννη μάλιστα ξανασυναντάμε την ίδια τετράδα, σημάδι του διαχρονικού γάμου θρησκείας και αστρολογίας (Αποκάλυψη, 4:7).
Και η ταξινόμηση των Ευαγγελίων έγινε τελικά με τον Ματθαίο ως Λέοντα, τον Μάρκο ως Αητό-Σκορπιό, τον Λουκά ως Ταύρο και τον Ιωάννη ως Άνθρωπο-Υδροχόο.
Εφόσον λοιπόν τα Ευαγγέλια περιέχουν αστρολογικούς συμβολισμούς είναι λογικό να τους αναζητήσουμε και στο Θείο δράμα.
Στην αστρολογία η έννοια του σταυρού έχει έναν πολύ συγκεκριμένο χαρακτήρα και αναφέρεται σε τέσσερα (τουλάχιστον) ουράνια σώματα που συνδέονται μεταξύ τους με δύο αντιθέσεις και τέσσερα τετράγωνα.
Στην αρχαία εποχή ένα τέτοιο σχήμα είχε μια επιπλέον σπανιότητα και σημαντικότητα, αφού χρησιμοποιούσαν μόνον τους πέντε γνωστούς πλανήτες και τα Φώτα (Ήλιο και Σελήνη). Ουσιαστικά, για να σχηματιστεί ένας σταυρός θα έπρεπε οι τρεις πιο αργοί πλανήτες να σχηματίζουν μεταξύ τους ένα τ-τετράγωνο και κάποιο από τα υπόλοιπα τέσσερα ουράνια σώματα να «κλείσει» το κενό. Σπάνιο ενδεχόμενο αλλά αυτό ακριβώς συνέβη το καλοκαίρι του 25 μ Χ, όταν και σχηματίστηκε ένας σταυρός στα παρορμητικά ζώδια, που απαρτίζονταν από τον Δία στο Ζυγό, τον Κρόνο στον Κριό, τον Άρη στον Καρκίνο και την Σελήνη στον Αιγόκερω.
Σήμερα μάλιστα, γνωρίζοντας και τους εξωκρόνιους πλανήτες, μπορούμε να σημειώσουμε ότι δύο ακόμη-ο Ουρανός και ο Ποσειδώνας-συμμετείχαν στο όλο σχήμα με μια αντίθεση (ο Ουρανός στον Καρκίνο και ο Ποσειδώνας στον Αιγόκερω), που συνάδει στη λογική μιας φιλοσοφικής-θρησκευτικής επανάστασης.
Η θέση του Κρόνου στον Κριό, με δεδομένη την ουσιαστική συμβολική σχέση του πλανήτη με το «σταυρό του μαρτυρίου», δίνει ιδιαίτερο νόημα στην ονομασία «Γολγοθάς» (δηλαδή κρανίου τόπος), αφού όλοι γνωρίζουν την παραδοσιακή συσχέτιση του Κριού με το κεφάλι.
Μάλιστα είναι εντυπωσιακό πως δύο από τους Ευαγγελιστές (Ο Ματθαίος και ο Μάρκος) ερμηνεύουν με σπουδή την ονομασία του λόφου, υποδηλώνοντας πως έχει ένα επιπλέον συμβολικό περιεχόμενο.
Μια υπόθεση Δία-Κρόνου
Γιατί υπάρχει και μια ακόμη λεπτομέρεια που έχει να κάνει με την Ιουδαϊκή εσωτερική παράδοση και την πεποίθηση ότι ο Κρόνος αντιπροσώπευε τον Θεό (αντίστοιχα ο Δίας, τον Μεσσία). Αυτό εξ άλλου ήταν και η αιτία που -όπως είναι το πιθανότερο- η σύνοδος των δύο πλανητών στο ζώδιο των Ιχθύων το 7 π Χ θεωρήθηκε ένα θείο σημάδι για την έλευση του Μεσσία (οι Ιχθείς ήταν επίσης ιεροί για τους Ιουδαίους).
Παραδοσιακά η θέση του Κρόνου στον Κριό θεωρείται «πτωτική» κι αυτό βέβαια δημιουργεί πολλές σκέψεις. Ο Θεός σε πτώση;
Επρόκειτο δηλαδή για μια «μετάφραση» του Θείου δράματος με αστρολογικούς συμβολισμούς ή μήπως για μια αυτή καθεαυτή αστρολογική ανάλυση-περιγραφή;
Γιατί αν συμβαίνει το δεύτερο, τότε τα ιερά κείμενα δεν είναι παρά ένα κρυπτογραφημένο «εγχειρίδιο» στο οποίο περιγράφονται οι βασικές αρχές της αστρολογίας, που θα έπρεπε πρώτον να είναι προσιτές στους μυημένους πιστούς και δεύτερον να διασωθούν μέσα από την συνέχιση της θρησκευτικής παράδοσης.
Στην περίπτωση του Κρόνου βέβαια το μήνυμα είναι πολλαπλό. Από τη μια «πέφτει» ο παλιός νόμος-Θεός και από την άλλη ανασταίνεται, υπερβαίνοντας την πτώση του με ένα νέο όπλο, την αγάπη. Ίσως αυτό να επισημαίνει και την ερμηνευτική μεταστροφή της θέσης του Κρόνου στον Κριό και κατ’ επέκταση της θέσης όλων των ουρανίων σωμάτων.
Όπως κι αν έχει, θα πρέπει να αναζητήσουμε και άλλα περιστατικά των Ευαγγελίων που παραπέμπουν σε αστρονομικά-αστρολογικά δρώμενα, ιδιαίτερα της χρονικής περιόδου που εξετάζουμε.
Για παράδειγμα, η Βάπτιση του Ιησού στον Ιορδάνη ποταμό έχει μια πολύ ιδιαίτερη συμβολική αξία στην Ιουδαϊκή παράδοση. Τον Ιορδάνη είχε διαβεί ο Ιησούς του Ναυΐ, στο δρόμο προς την Γη της Επαγγελίας, επαναλαμβάνοντας τρόπον τινά τη διάβαση της Ερυθράς θάλασσας κατά την Έξοδο των Εβραίων από την Αίγυπτο.
Όμως και το Πάσχα, που στα Εβραϊκά σημαίνει «διάβαση» είναι μια γιορτή προς ανάμνηση του θαύματος του Μωυσή.
Έχουμε δηλαδή τον Ιησού Χριστό να ξεκινά και να τελειώνει τη διδασκαλία Του σε ένα χωροχρονικό πλαίσιο με κοινό συμβολικό παρονομαστή την διάβαση των υδάτων. Την Επιφοίτηση στον Ιορδάνη και τη Θυσία κατά την διάρκεια του Πάσχα-ανάμνηση της Εξόδου. Η Έξοδος και η Επιφοίτηση όμως έχουν έναν κοινό αστρολογικό παρονομαστή, το ζώδιο του Τοξότη.
Η πιο άμεση ουράνια αντιστοίχηση ενός ποταμού είναι ο Γαλαξίας. Οι αρχαίοι Έλληνες τον ονόμαζαν «Ηριδανό ποταμό» και μέχρι σήμερα λέγεται «Ιορδάνης». Και φυσικά ο Γαλαξίας διασχίζει κυρίως τους αστερισμούς των Διδύμων και του Τοξότη.
Δημιουργεί λοιπόν νέες σκέψεις το γεγονός ότι μετά την σύνοδο του Δία με τον Κρόνο (του Θεού με τον Μεσσία για τους Ιουδαίους) στο ζώδιο των Ιχθύων, που σήμανε και την Γέννηση του Ιησού, η επόμενη συνάντηση των δύο πλανητών έγινε στον Τοξότη, το 15 μ Χ.
Αν και η χρονική ακολουθία των συνόδων δεν συνάδει με την ζωή του Ιησού όπως περιγράφεται στα Ευαγγέλια, υπάρχουν πολλά στοιχεία που την συνδέουν με τη συνοδική περίοδο Δία-Κρόνου. Ουσιαστικά δηλαδή επισημαίνονται οι κύριες όψεις μεταξύ τους, ιδιαίτερα οι «δυσαρμονικές». Η μάλλον καλύτερα, εκείνες που υποδηλώνουν μια διάσταση -στην συνθετική της εκδοχή- ανάμεσα στον «Θεό» και τον «Μεσσία».
Το «περίεργο» είναι πως σχεδόν τέσσερα χρόνια μετά το καλοκαίρι του 25, τα μεσάνυχτα της 1/6/29 έγινε μια Ηλιακή έκλειψη με πέντε από τους γνωστούς πλανήτες της εποχής να βρίσκονται στο ζώδιο της επικοινωνίας, τους Διδύμους. Ο Δίας τετραγώνιζε από τους Ιχθείς και μόνον ο Ερμής δεν είχε κάποια συμμετοχή.
Μήπως αυτή η μεγάλη σύνοδος μπορεί να συσχετισθεί με την αναφορά στο Άγιο Πνεύμα, που φώτισε τους Αποστόλους κι άρχισαν να μιλούν άγνωστες σε αυτούς γλώσσες;
Αν είναι έτσι, θεωρητικά, πενήντα ημέρες πριν έγινε η Ανάσταση του Κυρίου. Και το χαρακτηριστικό αυτής της περιόδου είναι -τι άλλο;- το τετράγωνο του Δία με τον Κρόνο...