Αυτό είναι το μεγαλύτερο μυστήριο του πολιτισμού των Ίνκας

Αν και ήταν πλούσιοι σε τρόφιμα, υφάσματα, χρυσό και κόκα, οι Ίνκας δεν είχαν καθόλου χρήματα. Μάλιστα, στην κοινωνία τους δεν υπήρχε καν η έννοια της αγοράς, με τον πολιτισμό τους να είναι ίσως ο μοναδικός στην ιστορία που δεν είχε στις τάξεις του εμπόρους, και την έννοια του εμπορίου και της αγοράς σε καμία του έκφανση, μέσα στα όριά του.

Σύμφωνα με τους ειδικούς, το μυστικό του πλούτου και της αφθονίας τους μάλλον κρύβεται στο ιδιαίτερο σύστημα φόρων που είχαν αναπτύξει, αφού αντί να πληρώνουν φόρους σε χρήμα, ήταν αναγκασμένοι να παρέχουν τις υπηρεσίες τους στην αυτοκρατορία ως εργάτες. Σε αντάλλαγμα, η αυτοκρατορία τους παρείχε όλα τα απαραίτητα για να ζήσουν.

Βέβαια, δεν «πλήρωναν» οι πάντες. Εξαιρούνταν οι ευγενείς και άλλοι επιφανείς πολίτες της κοινωνίας τους. Μάλιστα, οι ευγενείς που πέθαιναν εξακολουθούσαν να έχουν δική τους ιδιοκτησία και οι οικογένειές τους μπορούσαν να συνεχίζουν να απολαμβάνουν τα πλούτη που αναλογούσαν στους νεκρούς.

Ωστόσο, ένα από τα ερωτήματα που απασχολεί τους επιστήμονες και τους ιστορικούς που μελετούν τον πολιτισμό των Ίνκας, είναι πώς και γιατί αυτή η εξελιγμένη κοινωνία κατάφερε να αναπτυχθεί τόσο επιστημονικά, όσο και πολιτιστικά χωρίς την έννοια της αγοράς.
Μία πιθανή εξήγηση είναι επειδή η ζωή ήταν τόσο σκληρή σε αυτό το περιβάλλον που ζούσαν, που όλες τους οι καινοτομίες και οι νεωτερισμοί αφορούσαν τον γεωργικό τομέα και όχι την οικονομία. Με άλλα λόγια, η αυτοκρατορία είχε ως στόχο να αποτρέψει την πείνα, αντί να βελτιστοποιήσει την προώθηση του εμπορίου.

Το φαγητό ήταν το δικό τους νόμισμα και η εργασία και η γεωργική και αγροτική παραγωγή ήταν η δική τους οικονομία.
Κάποιοι ισχυρίζονται ότι η αυτοκρατορία των Ίνκας ήταν το ιδεώδες ενός σοσιαλιστικού κράτους, ενώ άλλοι τη χαρακτηρίζουν ως αυταρχική μοναρχία.