Εισαγωγή στην Καμπαλιστική Αστρολογία
από τον Δρ. Χρήστο Παΐζη
Ένα από τα σοβαρότερα θεολογικά – μεταφυσικά συστήματα που παρουσιάσθηκαν στην ιστορία των ιδεών είναι η περίφημη Καμπαλά (Kabbalah), τμήμα της Ιουδαϊκής Εσωτερικής παράδοσης. Στα πλαίσια της Καμπαλά αναπτύσσεται μία ολόκληρη κοσμοθεωρία, που προσπαθεί να εξηγήσει όλη την κοσμογονία, να εξηγήσει τη δημιουργία του κόσμου, το σκοπό του κόσμου αλλά και την θέση του ανθρώπου μέσα στον κόσμο.
Στα πλαίσια της Καμπαλά τρία είναι τα βασικά εργαλεία που αν κάποιος δεν τα κατανοήσει καλά το όλο σύστημα θα του φαίνεται ακατανόητο και δεν θα μπορέσει ποτέ να το «ξεκλειδώσει». Τα τρία αξονικά στοιχεία της Καμπαλιστικής κοσμοαντίληψης είναι τα εξής:
1) Τα 10 Σεφιρώθ, οι 10 δηλαδή πρωταρχικές ενέργειες, τα 10 στάδια στα οποία εκπορεύεται η μία και μοναδική θεϊκή ουσία, μέχρι να βρει την πλήρη υλική εκδήλωσή της. Παρακάτω θα πούμε πως το κάθε Σεφιρώθ συνδέεται με κάποιο πλανήτη ή με κάποιο στοιχείο και έτσι έχουμε και την σύνδεση Αστρολογίας και Καμπαλά.
2) Οι 22 Ατραποί (μονοπάτια), που συνδέονται μεταξύ τους αλλά και με τα 10 Σεφιρώθ σχηματίζοντας έτσι τον τρίτο αξονικό παράγοντα της Καμπαλιστικής φιλοσοφίας που είναι το
3) Το Καμπαλιστικό «Δένδρο της Ζωής», στο οποίο απεικονίζεται η σύνδεση των 22 Ατραπών με τα 10 Σεφιρώθ. Φυσικά είναι κατανοητό πως οι 22 ατραποί συνδέονται με τις 22 κάρτες της Μεγάλης Αρκάνας και με τις αστρολογικές συνιστώσες της κάθε κάρτας, έτσι ώστε έχουμε στα πλαίσια της Καμπαλά σύνδεση Αστρολογίας και Μεγάλης Αρκάνας.
Είπαμε ότι τα Σεφιρώθ είναι 10, υπάρχει όμως και ένα ενδέκατο, που λέγεται «Αόρατο Σεφιρώθ», θεωρείται πως έχει την μεγαλύτερη δυναμική και έχει βέβαια και αυτό τις Αστρολογικές συνιστώσες του.
Η φιλοσοφία της Καμπαλά
Από τα παραπάνω γίνεται κατανοητό πως με λίγα λόγια η βασική φιλοσοφία της Καμπαλά είναι η εξής:
1) Υπάρχει μια και μοναδική ουσία, η οποία είναι αδημιούργητη, υπήρχε υπάρχει και θα υπάρχει. Εδώ η Καμπαλά συμφωνεί με τις μεγάλες θρησκείες και φιλοσοφίες. Μην ξεχνάμε πως και οι μεγαλύτεροι στοχαστές των αιώνων, οι προσωκρατικοί φιλόσοφοι, αυτό υποστήριζαν.
2) Η ουσία αυτή, όταν αυτοεξωτερικεύεται, όταν αυτοεκδιπλώνεται, παράγει την Δημιουργία, όλη η Δημιουργία είναι αποτέλεσμα της εκδίπλωσης της πρωταρχικής ουσίας. Ο κόσμος είναι αποτέλεσμα αυτής της εκδίπλωσης.
3) Οι βασικές δυνάμεις αυτής της ουσίας είναι 10, είναι τα περίφημα Σεφιρώθ, που εικονίζουν συγχρόνως τους τρόπους με τους οποίους εκπορεύεται η μία και μοναδική ουσία αλλά και τα στάδια που ακολουθεί μέχρι την τελική εκδήλωσή της.
4) Ένα τμήμα της Ουσίας παραμένει πάντοτε κρυφό, απρόσιτο, απροσπέλαστο, δεν μπορεί κανείς ούτε και να το ονομάσει. Είναι κάτι σαν το Ζεν της Ιαπωνικής Φιλοσοφίας, το Ταό της Κινεζικής (που είναι πάντα «σιωπηλό»), το ΕΟΝ των Προσωκρατικών ή το Είναι του Heidegger ή ακόμα κάτι σαν το «Ungespochenes» (Ανέκφραστο) του Γερμανικού Μυστικισμού και του Wittgenstein.
5) Τα 10 στάδια- εκπορεύσεις της μίας ουσίας συνδέονται μεταξύ τους με κάποιες Ατραπούς, που συνολικά είναι 22. Οι Ατραποί συνδέουν πάντα δύο Σεφιρώθ, άρα κάθε Ατραπός έχει μία δυναμική που επιτρέπει αυτή τη σύνδεση και φυσικά κάποια στοιχεία που συνδέονται και με τα δύο Σεφιρώθ που φέρνει σε επαφή.
6) Το κάθε Σεφιρώθ, σε ανθρώπινο επίπεδο συνδέεται με μία κατάσταση, με μία συνθήκη.
7) Η κάθε Ατραπός είναι ένα μέσον για να μπορέσει να εκφρασθεί η κατάσταση του κάθε Σεφιρώθ, είναι ένας μυητικός δρόμος.
8) Όπως είπαμε το κάθε Σεφιρώθ συνδέεται με κάποιον πλανήτη ή στοιχείο, ενώ η κάθε Ατραπός με κάποιο ζώδιο, πλανήτη ή στοιχείο.
9) Κάθε Ατραπός επίσης συνδέεται με μία μυητική κάρτα της Μεγάλης Αρκάνας.
10) Δέκα Σεφιρώθ + 22 Ατραποί μας δίνουν συνολικά 32 μεγάλα μονοπάτια που εμπλέκονται στο μεγάλο δένδρο της ζωής.
Η μεθοδολογία μας, που σκοπό έχει να δείξει τη σύνδεση Αστρολογίας, Ταρώ και Καμπαλά είναι η εξής:
Α) Θα παρουσιάσουμε αρχικά τη γενικότερη φιλοσοφία της Καμπαλά και του ενισμού-ολισμού με τους οποίους αυτή συνδέεται, μιας και η Καμπάλα είναι ένα ενιστικό – ολιστικό σύστημα.
Β) Θα αναλύσουμε εξονυχιστικά ένα προς ένα τα Σεφιρώθ, θα δείξουμε την Αστρολογική του σύσταση, θα εξηγήσουμε την λειτουργία του και θα δείξουμε με λεπτομέρεια πως το κάθε Σεφιρώθ εκφράζεται μέσα από τον Αστρολογικό χάρτη του κάθε ενός και βέβαια πως επιδρά στην όλη του ψυχοδομή.
Γ) Θα αναλύσουμε και τα 32 μονοπάτια δείχνοντας την σύνδεσή τους με Αστρολογικούς και ταρολογικούς δείκτες. Θα εξηγήσουμε τη δυναμική κάθε μονοπατιού και βέβαια θα ξεκαθαρίσουμε τη λειτουργία του μέσα στο όλο δένδρο της ζωής.
Δ) Μετά από όλα αυτά θα κάνουμε αναλύσεις ωροσκοπίων με εργαλεία της Καμπαλιστικής Αστρολογίας, ώστε να εμπεδωθεί ο τρόπος λειτουργίας της και να φανεί η δυναμική της ερμηνείας αυτών των τεχνικών. Στο τέλος θα υπάρχουν εργονομικοί πίνακες που θα δείχνουν την συσχέτιση Αστρολογίας, Ταρώ και Καμπαλά, ώστε να είναι πιο εύχρηστη η αξιοποίηση των Καμπαλιστικών δεδομένων.
Ενισμός και Ολισμός στη φιλοσοφία της Καμπαλά
Όπως αναφέραμε και παραπάνω η Καμπαλά είναι ένα σύστημα και, όπως κάθε σύστημα, έχει τα χαρακτηριστικά στοιχεία που συγκροτούν το κάθε σύστημα, αυστηρή δηλαδή δομή, οργάνωση και ολιστικότητα, σύνδεση δηλαδή της ενότητας μέσα στη πολλαπλότητα (ορισμός της ολότητας κατά Hegel, Kant, Marx). Στα πλαίσια δηλαδή της Καμπαλά όλα τα στοιχεία που την συγκροτούν συνδέονται μεταξύ τους και σ’ αυτήν την αλληλουχία τους συγκροτούν ένα ενιαίο όλο από το οποίο κανένα στοιχείο δεν μπορεί να αφαιρεθεί αλλά και κανένα στοιχείο να λειτουργήσει μόνο του, αν αποσπασθεί από το όλο. Είναι όπως ακριβώς με το ανθρώπινο σώμα, όπου κάθε μέλος λειτουργεί σε σχέση με το όλο και, αν αποσπασθεί από αυτό, πεθαίνει. Έτσι το κάθε μέρος αποκτά ζωή μόνο μέσα στη κίνηση του όλου, για να θυμηθούμε τον Αριστοτέλη «Αναιρουμένου του όλου, ουδ’ έσται πους ουδέ χειρ» δηλαδή αν καταστραφεί το όλο, δεν υπάρχουν ούτε πόδια ούτε χέρια.
Είναι λοιπόν η Καμπαλά ένα σύστημα ολιστικό που για να το κατανοήσει κανείς πρέπει όχι μόνο να γνωρίζει το κάθε μέρος του συστήματος πλήρως αλλά και να γνωρίζει τη σχέση του κάθε μέρους με τα άλλα μέρη. Για να το καταλάβετε καλύτερα ο μελετητής της Καμπαλά δεν θα πρέπει απλά να ξέρει τα ονόματα των Σεφιρών και των Ατραπών αλλά και να ξέρει τη σύνδεση κάθε Ατραπού με κάρτες Ταρώ και Αστρολογικά δεδομένα και να μπορεί να αιτιολογεί αυτή τη σύνδεση. Όσο πληρέστερα γνωρίζει τη σύνδεση του κάθε μέρους με τα άλλα τόσο καλύτερα γνωρίζει και το ίδιο το μέρος. Όπως ο σπουδαστής της Ανατομίας, αν εξετάζει ένα μέλος του σώματος αποκομμένο από το υπόλοιπο σώμα, δεν θα έχει ποτέ πλήρη γνώση του ακόμη και αν ξέρει λεπτομέρειες γι’ αυτό, όσο όμως το συνδέει με το όλο τόσο καλύτερα γνωρίζει και το μέρος (Hegel).
Εξηγήσαμε λοιπόν τον ολιστικό χαρακτήρα της Καμπαλά δείχνοντας πως είναι ένα συγκροτημένο αυστηρά δομημένο όλο. Τώρα θα δείξουμε τον ενιστικό χαρακτήρα της Καμπαλά.
Ενισμός είναι η άποψη εκείνη που δηλώνει τη φιλοσοφική τάση να δεχόμαστε μία μόνο ουσία ως υπάρχουσα και όλα τα άλλα να απορρέουν από αυτή· κατά τον ενισμό δηλαδή η ουσία είναι η μόνη πραγματικότητα, όλα τα άλλα είναι απορροές αυτής της ουσίας. Κατά τον ενισμό δηλαδή σε φιλοσοφικό και θεολογικό επίπεδο αυτό που πάντα υπήρχε, υπάρχει και θα υπάρχει είναι μόνο ένα και αυτό είναι αγέννητο, ανώλεθρο και αθάνατο, υπάρχει σε όλα τα όντα, τα οποία απορρέουν από αυτό, αλλά αυτό δεν ταυτίζεται με κάποιο συγκεκριμένο ον. Τα συγκεκριμένα όντα είναι εκδηλώσεις αυτού του ενός και είναι πεπερασμένα στο χώρο και στο χρόνο ενώ το ένα δεν έχει κανένα χωροχρονικό περιορισμό και προσδιορισμό, γι’ αυτό συνδέεται με το άπειρο, όπως υποστήριζε και ο Αναξίμανδρος.
Στην Καμπαλά λοιπόν έχουμε ξεκάθαρη υποδήλωση Ενισμού όταν υποστηρίζει πως όλα είναι απορροές του ενός, εκδηλώσεις του ενός, μέσα για να μπορέσει το ένα να εκφρασθεί στο υλικό πεδίο. Η θεωρία αυτής της Απορροής είναι ο αξονικός όρος της Καμπαλά, χωρίς αυτή δεν μπορούμε να προχωρήσουμε στο σύστημα αυτό «εν το παν» έγραφε ο Ηράκλειτος και αυτό το αξίωμα είναι και αξίωμα της Καμπαλά. Ο κόσμος δεν είναι τίποτα άλλο παρά το πεδίο εκδήλωσης της μίας και μοναδικός θεϊκής ουσίας. Κατά την Καμπαλά η ουσία η μία και μοναδική μπορεί να χωρισθεί σε δύο μέρη, στην εκδηλωμένη και στην ανεκδήλωτη, αυτό δηλαδή που στη Μεσαιωνική φιλοσοφία ονόμαζαν natura naturans (φύση που δημιουργεί) και natura naturata (φύση δημιουργημένη). Η δημιουργημένη φύση είναι η ορατή ενώ η φύση που δημιουργεί είναι η αόρατη ή κρυμμένη· γι’ αυτό και στο σύστημα της Καμπαλά εκτός από τα 10 Σεφιρώθ (σφαίρες) δια του οποίου εκδηλώνονται θετικές ενέργειες στο φυσικό πεδίο υπάρχει και μία ενδέκατη Σεφίρα, που ονομάζεται κρυφή Σεφίρα, το περίφημο ΝΤΑΑΘ, που συνδέεται με την κρυμμένη φύση του ενός και σε επίπεδο ανθρώπινο με την κρυμμένη πλευρά του εαυτού μας με την σκοτεινή μας πλευρά που, όπως παρακάτω θα αναφέρουμε, πρέπει πολλές φορές να ξεπεράσουμε.
Ενισμός και ολισμός λοιπόν είναι τα βασικά στίγματα της Καμπαλιστικής φιλοσοφίας και στην επόμενη ενότητα θα δούμε αναλυτικά τα 10 Σεφιρώθ (σφαίρες).