Το Αρχέτυπο του Ζωδιακού-Μέρος 3ο
Από το Γ. Ριζόπουλο
Ένας κόσμος σε σύγκρουση
Η διάκριση των αντιθέτων (φως-σκοτάδι, ουρανός-γη, αρσενικό-θηλυκό, εγώ-μη εγώ, καλό-κακό) έβαλε τέλος στην ευτυχισμένη περίοδο ασυνειδητότητας, η οποία με ψυχολογικούς όρους περιγράφεται ως «ουροβορική φάση» (από το φίδι που τρώει την ουρά του και συμβολίζει έναν αέναο κλειστό κύκλο αυτάρκειας και μακαριότητας).
Έτσι προέκυψαν τα πρώτα βιώματα του «πραγματικού» κόσμου, αυτού δηλαδή της προσπάθειας, των κόπων και (αναπόφευκτα) της δυστυχίας.
Και βέβαια όλες αυτές οι αντιθέσεις είχαν το αστρολογικό τους αντίστοιχο και καταγράφηκαν στον υπό διαμόρφωση ζωδιακό. Ο Κριός αποκτώντας τη συνείδηση του «εγώ» αντελήφθη αυτόματα και τους «άλλους» που εκπροσωπούνται από το Ζυγό.
Η «Μεγάλη Μητέρα» διαχωρίστηκε σε «καλή», εκείνη δηλαδή που φρόντιζε προστάτευε και τροφοδοτούσε τις ανάγκες των ανθρώπων και σε «κακή» η οποία αφάνιζε τους ίδιους και το βιος τους. Το «υδάτινο» στοιχείο έσπασε σε δύο κομμάτια: Τον Καρκίνο και το Σκορπιό.
Και αυτή η διαδικασία του «διαίρει και βασίλευε» που έχει τις ρίζες της στο ζώδιο των Διδύμων και όπως θα δούμε παρακάτω εδραιώθηκε με την ενεργοποίηση της Παρθένου, έγινε σταδιακά αναπόσπαστο τμήμα του μηχανισμού της αναπτυσσόμενης Συνείδησης.
Η μητέρα-Καρκίνος συνοδεύτηκε από τον πατέρα-Αιγόκερω και η μακρά πορεία προς την εγκαθίδρυση ενός «αρσενικού» Εγωικού κράτους ξεκίνησε.
Το σημαντικό είναι ότι η ενεργοποίηση του αρχέτυπου του Ζυγού έθεσε για πρώτη φορά το ζήτημα της αντιπαλότητας όχι μόνον ανάμεσα στον άνθρωπο και τη φύση αλλά και με τους όμοιους του. Το Εγώ είχε πλέον αντιπάλους στα μέτρα του και μπορούσε να ισχυροποιηθεί και να περιφρουρήσει τις ανάγκες του, μπαίνοντας πλέον σε μια μακρόχρονη φάση κεντροστρέφειας. Το Εγώ-Κριός πέρασε σε θέση μάχης.
Βέβαια, το «μέτωπο» ήταν ακόμη συγκεχυμένο, αφού οι κίνδυνοι από την διαλυτική (για τη Συνείδηση) δράση του Ασυνείδητου παρέμεναν ολοζώντανοι. Σε αυτή τη φάση ο Ζυγός-οι άλλοι-ταυτίζεται σε ένα μεγάλο βαθμό με το Σκορπιό, στον οποίο εδρεύουν όλες οι «σκοτεινές δυνάμεις» που για το Εγώ δεν είναι παρά η ...ταφόπλακα των προσπαθειών του. Και όση ...προπόνηση κι αν έκανε με τους ομοίους του, για να κερδίσει τη μάχη με το Σκορπιό χρειαζόταν ουσιαστικές ενισχύσεις.
Και από αυτήν την άποψη δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι στην αρχαιότητα για ένα μεγάλο διάστημα ο αστερισμός του Ζυγού δεν υπήρχε ως αυτόνομος αλλά ήταν μέρος του Σκορπιού (ονομαζόταν «Χηλαί Σκορπίου», δηλαδή οι δαγκάνες του Σκορπιού).
Και στο βάθος …Αιγόκερως
Όπως ήδη επεσήμανα, η εξέλιξη του Συνειδητού και η αποτύπωση της μέσα στη «φόρμα» του ζωδιακού κύκλου δεν συντελέστηκε μονομιάς αλλά με σπειροειδείς παλινδρομικές κινήσεις. Η πορεία δηλαδή από τον Κριό προς το Σκορπιό περιελάμβανε συνεχείς επαναλήψεις που στο πέρασμα του χρόνου θεμελίωσαν και πιστοποίησαν κι άλλα «κουτάκια» στο ζωδιακό.
Η βασική «μαγιά» Κριού-Ταύρου-Διδύμων (είμαι, έχω και επικοινωνώ αντίστοιχα) είναι η βάση της ζωής και επαναλαμβάνεται σε κάθε νέο ξεκίνημα της, τόσο σε φυσικό, όσο και σε ψυχικό επίπεδο.
Το «πακέτο» Ζυγού-Σκορπιού (οι άλλοι-θάνατος) που προέκυψε από τη διαχωριστική ικανότητα των Διδύμων οδήγησε σε βιώματα-πληροφορίες που ανατροφοδοτούσαν διαρκώς το νοητικό οπλοστάσιο της Συνείδησης και διαμόρφωναν μια νέα ποιότητα στις διακρίσεις.
Σε κάθε νέα φάση δηλαδή, οι Δίδυμοι διατηρώντας τη διττότητα τους προσαρμόζονταν και άλλαζαν «επίπεδο», επιτυγχάνοντας ακόμη καλύτερα αποτελέσματα για την Εγωική Συνείδηση, η οποία να πούμε εδώ ότι στην αστρολογία συμβολίζεται από τον Ήλιο. Γι’ αυτό και ο Ερμής, ένας πλανήτης που παραδοσιακά κυβερνά τους Διδύμους και συνδέεται άμεσα με τις νοητικές λειτουργίες, μπορεί άνετα να θεωρηθεί ως το συμβολικό «δεξί χέρι» του Ήλιου στην μακρά και διαχρονική μάχη του με το «σκοτάδι».
Έτσι, βήμα-βήμα ο «πολιορκητικός» Κριός (η σπερματική Συνείδηση, δηλαδή) κατέκτησε το δικαίωμα να εξουσιάζει, όχι μόνον με τον τρόπο που συναντάμε στο ζωικό βασίλειο αλλά και ένα (καθοριστικό) κλικ πιο πέρα. Το ζητούμενο για τη Συνείδηση ήταν η αθανασία της και σίγουρα ο δρόμος για την επίτευξη του στόχου της είναι σπαρμένος με πτώματα του «εχθρού».
Η καλή μητέρα-Καρκίνος (ένα θηλυκό υποταγμένο στις σκοπιμότητες των αρσενικών) και το παιδί που θα γινόταν βασιλιάς-Λέων έγιναν με τη σειρά τους τα θεμελιώδη στάδια του «αρσενοκεντρικού» συστήματος, που έχει την κορύφωση του στον Αιγόκερω. Και όπως θα δούμε, με τη συνδρομή δύο ακόμη ζωδίων που στα αρχικά στάδια δεν έχουν κάνει καν την εμφάνιση τους (Παρθένος και Τοξότης) ο Ζυγός μετεξελίχθηκε τελικά από ένα πεδίο συγκρούσεων με αβέβαιο αποτέλεσμα, σε πεδίο σύνθεσης των «αρσενικών» και των «θηλυκών» δυνάμεων, μια σύνθεση λογικής και συναισθημάτων δηλαδή, με τους όρους της πρώτης να επικρατούν, εξυπηρετώντας τις αναγκαιότητες του συστήματος.
Με αυτόν τον τρόπο κατέστη δυνατή η συγκρότηση ενός «αντίπαλου δέους» στο Συλλογικό Ασυνείδητο. Ο Αιγόκερως, το 10ο ζώδιο και βασικός εκφραστής των πατριαρχικών αξιών του Συλλογικού Συνειδητού, με τους κανόνες και τα «πρέπει» να διασφαλίζουν την ισορροπία του, έμελλε να είναι το απόρθητο «κάστρο» ενός συστήματος, που άπλωσε την κυριαρχία του σε όλα τα επίπεδα (ψυχικό, φυσικό και κοινωνικό).
Και αν στα πλαίσια της διαλεκτικής σχέσης αρσενικού-θηλυκού σε μια αρχετυπική διάσταση, όλα αυτά κρίνονται ως φυσιολογικά, με την έννοια ότι πρόκειται για μια εξελικτική διαδικασία, με τελικό ζητούμενο την εξισορρόπηση και την ενιαία λειτουργία συνειδητών και ασυνείδητων περιεχομένων, από τη στιγμή που τα αρχέτυπα λειτούργησαν στην κοινωνία και το υπερπροσωπικό προσωποποιήθηκε, κάπου… χάθηκε η μπάλα.
Ότι συνέβαινε στους ουρανούς η τα βάθη της ανθρώπινης ύπαρξης απέκτησε και το κοινωνικό του αντίστοιχο. Και η «αντιπαλότητα» του «αρσενικού» με το «θηλυκό» (του Συνειδητού και του Ασυνειδήτου αντίστοιχα) πέρασε στην καθημερινότητα και τις κοινωνικές δομές.
Η «ανδροκρατική» αστρολογία
Η Πανδώρα, όπως και η Εύα είναι το τυπικό μέρος μιας παράδοσης που θέλει τους ήρωες γένους αρσενικού και τις γυναίκες πηγή δεινών και δυστυχίας. Και αντίστοιχα το προσωποποιημένο θηλυκό, η γυναίκα δηλαδή, θεωρήθηκε υπεύθυνη για όλες τις συμφορές του κόσμου! Ο γενικευμένος κοινωνικός εξοβελισμός του «θηλυκού» που διατηρήθηκε μέχρι τις μέρες μας ήταν η άμεση συνέπεια της «νίκης» των «αρσενικών» δυνάμεων στο υπερβατικό αλλά και το κοινωνικό πεδίο (εννοώ τη Μητριαρχία), που πιστοποιήθηκε και θεσμοθετήθηκε σε όλα σχεδόν τα θρησκευτικά συστήματα της αρχαιότητας.
Οι μαινάδες που στα πλαίσια της Διονυσιακής λατρείας ξέσκιζαν τα αρσενικά θύματα τους ήταν το τρομακτικό παράδειγμα προς αποφυγήν! Από τη στιγμή που οι αρσενικές θεότητες πήραν το «πάνω χέρι» οι γυναίκες κλείστηκαν στους γυναικωνίτες. Κι αυτό γιατί ως φορείς των αρχετυπικών «θηλυκών» δυνάμεων ήταν ο καθρέπτης του «εχθρού» και αποτελούσαν εν δυνάμει μια μόνιμη απειλή για το νεοπαγές αρσενοκεντρικό σύστημα και τις αξίες του.
Φυσικά αυτός ο διάχυτος μισογυνισμός άφησε το αποτύπωμα του και στην αστρολογική παράδοση, ιδιαίτερα στις θεωρήσεις περί «πτώσεων» και «εξάρσεων» των πλανητών. Η ηθική σκοπιμότητα παρείσφρησε στην αστρολογική αξιολόγηση, δημιουργώντας ένα πλήθος παρεξηγήσεων που ταλανίζουν την αστρολογία μέχρι σήμερα.
Το πρώτο που θα πρέπει να θυμόμαστε είναι ότι από την αρχαιότητα η αστρολογία απευθύνεται ουσιαστικά στους άνδρες (οι γυναίκες δεν υπήρχαν) και είναι κομμένη και ραμμένη στα μέτρα τους. Οι «ιεροί» κανόνες της έχουν έναν αρσενικό μανδύα και πρακτικά επισημαίνουν τους τρόπους με τους οποίους θα διασφαλιστεί η αρσενική κυριαρχία, τόσο ατομικά όσο και συλλογικά.
Το πράγμα γίνεται κωμικοτραγικό, αν αναλογιστούμε ότι στην εποχή μας, οι πιο ένθερμες θιασώτριες της αστρολογίας είναι οι γυναίκες, που ουσιαστικά ασπάζονται και αναπαράγουν αυτήν την παραδοσιακή γνώση και ηθική, χωρίς να αντιλαμβάνονται την μπανανόφλουδα που πατάνε.
Η Σελήνη σε «πτώση»
Για παράδειγμα, η Σελήνη και η Αφροδίτη, θεωρούνται άκρως «προβληματικές» στο Σκορπιό, γιατί και οι δύο είναι ουσιωδώς επικίνδυνες για τις ισορροπίες που έχει κτίσει η Εγωϊκή Συνείδηση. Απειλούν να παρασύρουν κάθε αρσενικό σε ανομολόγητα πάθη, να το ρίξουν δηλαδή στα νύχια του μισητού εχθρού και να επαναφέρουν τελικά στην εξουσία τα «άγρια θηλυκά» με τις μαγικές και μυστηριακές δυνάμεις.
Και βέβαια κάθε ευνουχισμένη γυναίκα, που ντρέπεται για τη σεξουαλικότητα της και δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει την τρομακτική δύναμη αυτής της Σελήνης για να «ξεσκίσει» όποιον της πάει κόντρα, αντιμετωπίζει ένα σωρό προβλήματα εξ αιτίας της εγκλωβισμένης ενέργειας και επιβεβαιώνει στην πράξη τη «δυστυχία» της.
Ανέραστη, φοβική, καταθλιπτική και ποιος ξέρει τι άλλο, βγάζει όλες της τις εμμονές και τις υπαρξιακές αγωνίες στα αγαπημένα της πρόσωπα και τις σωματοποιεί στον εαυτό της. Αυτοκαταστρέφεται και φταίει η πτώση γι αυτό! Η πτώση σε ένα κόσμο που δεν είναι ο δικός της.
Όσες γυναίκες όμως με Σελήνη η Αφροδίτη στο Σκορπιό έχουν μυριστεί τη δύναμη τους και δεν έχουν πρόβλημα να τη χρησιμοποιήσουν, το απολαμβάνουν δεόντως μέχρι τα βαθιά γεράματα τους.
Ο «ανεπιθύμητος» Άρης
Ο Άρης στον Καρκίνο θεωρείται πως βρίσκεται σε «πτώση» όχι-όπως ευρέως διατυμπανίζεται-λόγω της αδυναμίας του να αντιδράσει αλλά για τους αντίθετους ακριβώς λόγους: Επειδή απειλεί να «ξεσηκώσει» τα εξημερωμένα και υποταγμένα «θηλυκά» στοιχεία, που εδρεύουν στο ζώδιο και βρίσκονται στην υπηρεσία του Συνειδητού.
Ο Άρης στον Καρκίνο, όπως και σε κάθε υδάτινο ζώδιο, δίνει στις θηλυκές δυνάμεις μια ξεχωριστή δυναμική και αυτό μπορεί να αναφέρεται τόσο σε πρόσωπα (μητέρα, σύζυγος) όσο και σε ψυχικά περιεχόμενα. Είναι δηλαδή απειλή για τον «νόμο και την τάξη» του συλλογικού Συνειδητού, το οποίο έχει ένα μόνιμο κύριο μέτωπο-το Σκορπιό-και δεν επιθυμεί να έχει εσωτερικά προβλήματα, σε μια ισορροπία που έχει ήδη επιβάλλει.
Αντίστοιχα, ο Άρης θεωρείται ότι είναι σε «έξαρση» στον Αιγόκερω, επειδή ακριβώς η ενέργεια του δεν λειτουργεί «αέρα-πατέρα» αλλά εντάσσεται στους κανόνες ενός συλλογικού πλαισίου. Η έξαρση του Άρη δηλαδή συνδέεται άμεσα με την ένταξη του σε κανόνες του Συλλογικού Συνειδητού. Κι αυτό γιατί το πρόβλημα για το Συνειδητό έγκειται στο πως θα σύρει τον πλανήτη στην υπηρεσία του -αφού η δυναμική ενέργεια του δεν έχει ηθική- και ταυτόχρονα πως θα αποτρέψει την ενίσχυση του «αντίπαλου στρατοπέδου».
Οι ορισμοί λοιπόν των «πτώσεων» και των «εξάρσεων» δεν εκφράζουν παρά ευσεβείς πόθους. Κι αυτό καταδεικνύεται από μια απλή μελέτη των πραγματικών δεδομένων σε σχέση με όσες και όσους έχουν στα ωροσκόπια τους αυτές τις συλλήβδην «κακές» η «καλές» θέσεις.
Δεν είναι σκόπιμο να παραθέσω σε αυτή τη φάση όλα τα στοιχεία (κάθε περίπτωση είναι ένα ξεχωριστό άρθρο) αλλά τουλάχιστον όσον αφορά τον τροπικό ζωδιακό, η ύπαρξη πληθώρας σούπερ αθλητών με τον Άρη στον Καρκίνο, σε συνδυασμό με την παντελή έλλειψη ψυχικά διαταραγμένων serial killers, θέτει «τον δάκτυλον επί τον τύπον των ήλων», αμφισβητώντας έμπρακτα τις παραδοσιακές θεωρήσεις.
Γιατί, αν ο «πτωτικός» Άρης δεν έχει αντίκρισμα σε όντως προβληματικές καταστάσεις, τότε σε τι έγκειται τελικά η «πτώση»;
Τα ίδια και χειρότερα ισχύουν για τη Σελήνη και την Αφροδίτη στο Σκορπιό, οι οποίες-όπως και κάθε ουράνιο σώμα-έχουν πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα σε όποιο ζώδιο και αν βρίσκονται και εκείνο που προέχει είναι το να αξιοποιούμε κατά περίπτωση τις δυνατότητες τους, πέρα από γενικούς αφορισμούς.
Η επανάσταση δεν σταματά ποτέ…
Φυσικά, παρά τις διαρκείς προσπάθειες του συστήματος να «εμπεδώσει» την αρσενική κυριαρχία σε όλα τα επίπεδα, τίποτε δεν κρατά αιώνια και ο κύκλος ανανεώνεται αενάως. Με την εγκαθίδρυση του νέου «αρρενοπαγούς» καθεστώτος άρχισαν και τα όργανα της αμφισβήτησης του.
Ο Σκορπιός-φορέας των πιο κυριαρχικών «θηλυκών» δυνάμεων δικαιωματικά είναι η «κορυφή» ενός ανατρεπτικού πλέον ζωδιακού κύκλου προσανατολισμένου στις θηλυκές αξίες και την ανατροπή της «τυραννίας» του Αιγόκερω. Και αν θεωρήσουμε ότι ο Σκορπιός είναι το αντίστοιχο 10ο ζώδιο αυτού του κύκλου, τότε ο Υδροχόος είναι το πρώτο. Τυχαίο; Δεν νομίζω…
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή!
Ζυγός part 1: Επέσατε θύματα, αδέλφια εσείς...
Από τη στιγμή που το Εγώ μπήκε σε διαδικασία αντιπαράθεσης με τη μοίρα ήταν λογικό να έχει σημαντικές «απώλειες» και οι μύθοι είναι αδιάψευστοι μάρτυρες του αδιεξόδου που δημιουργήθηκε. Οι πρώτες προσπάθειες αποδείχτηκαν εξαιρετικά δύσκολες και περίπου μάταιες. Οι αγωνιστές αυτής της περιόδου είναι ταυτόχρονα και «loosers». Είτε προσπαθούν να ξεφύγουν από το θανάσιμο εναγκαλισμό της «κακής» Μεγάλης Μητέρας με παθητικούς τρόπους, που ωστόσο δεν τους γλιτώνουν από την μοίρα τους, είτε πέφτουν θύματα της θηλυκής και μοιραίας επιρροής.
Ο Νάρκισσος στρέφεται στον εαυτό του για να αποφύγει τις Νύμφες αλλά αυτή η υπερβολική εσωστρέφεια έχει σαν αποτέλεσμα τον πνιγμό του. Ο βασιλιάς Πενθέας που προσπάθησε να αντιταχθεί στις Διονυσιακές τελετουργίες καταλαμβάνεται από μανία και διαμελίζεται από τη μαινάδα μητέρα του, η οποία τον πέρασε για λιοντάρι.
Και ο Ιππόλυτος, δίνοντας προτεραιότητα στις πνευματικές αξίες, αντιστέκεται σθεναρά στις επιθυμίες της μητριάς του Φαίδρας, για να καταλήξει ύστερα από διαταγή του πατέρα του και τη μεσολάβηση του θεού Ποσειδώνα, κάτω από τις οπλές των αλόγων του. Τα «θηλυκά» κατορθώνουν τελικά να επικρατήσουν με τον έναν η τον άλλο τρόπο.
Οριακή μορφή αυτής της πρώτης αγωνιστικής φάσης είναι ο τύπος του αυτόχειρα, που συναντώντας «το Σκορπιό του» θυσιάζεται πλέον συνειδητά, αφομοιώνοντας και χρησιμοποιώντας την καταστρεπτική δύναμη του Ασυνείδητου εναντίον του εαυτού του.
Ανεξάρτητα με το αν αργότερα με την επικράτηση της Εγωικής Συνείδησης αυτή η πολιτική θεωρήθηκε ασύμφορη ή «ανήθικη», σε αυτή τη φάση πρόκειται στην ουσία για μια επαναστατική πράξη, που δημιούργησε τις προϋποθέσεις για ένα τεράστιο εξελικτικό άλμα.
Κι αυτό γιατί κάτω από τις τόσο ασφυκτικές συνθήκες για το αναπτυσσόμενο Εγώ, το ζητούμενο ήταν η συνειδητοποίηση της δύναμης, με οποιονδήποτε τρόπο. Από τη στιγμή που έγινε, άνοιξε και ο δρόμος για τη διευρυμένη χρήση της.
Το «αρχέτυπο της θυσίας» επανεμφανίστηκε αρκετές φορές στην Ιστορία των θρησκειών, με προεξέχουσα βέβαια εκείνη του Ιησού Χριστού. Παρότι εξακολούθησε -και εξακολουθεί- να λειτουργεί διαχρονικά ως γόνιμη σπορά μιας νέας υλικής η πνευματικής πραγματικότητας, με την «ενεργοποίηση» των Ιχθύων έχασε σταδιακά τον απόλυτο χαρακτήρα του, αφού ακόμη και ο θάνατος έγινε σχετικός!