Ιστορία της Αστρολογίας - Μέρος 3ο

Τα νεότερα χρόνια της Αστρολογίας:

Ο 19ος αιώνας, αν και αιώνας φυσικών ανακαλύψεων και σημαντικών επιστημονικών επιτευγμάτων, σημαδεύτηκε στη διανόηση κυρίως από το κίνημα του Ρομαντισμού. Ο Ρομαντισμός επαναφέρει στο προσκήνιο το θέμα της Ψυχής και διερευνά γνωστικά αντικείμενα και κουλτούρες έξω από την παραδοσιακή έννοια της επιστήμης. Πολλοί καλλιτέχνες, ποιητές και πνευματικοί άνθρωποι της εποχής ασχολούνται με το ζήτημα του θανάτου και το τι γίνεται η Ψυχή μετά από αυτόν. Στα πλαίσια αυτής της ενασχόλησης εμφανίζεται στο τέλος του 19ου αιώνα και ένα νέο κίνημα, αυτό του Πνευματισμού, το οποίο προσπαθεί να έρθει σε επαφή με τα πνεύματα των νεκρών, για να μάθει πώς είναι η ζωή μετά το θάνατο.

Το κίνημα του Πνευματισμού - όπως και η Αστρολογία σήμερα – κινείται οριακά μεταξύ Επιστήμης και Θρησκείας, πίστης και τσαρλατανισμού, επιδρά όμως παρόλα αυτά καταλυτικά στις ιδέες των διανοουμένων της εποχής και πιο συμβάλλει καθοριστικά στην εμφάνιση του κινήματος του Εσωτερισμού ή της Εσωτερικής Φιλοσοφίας. Το κίνημα του Εσωτερισμού, το οποίο δέχεται και άλλες επιδράσεις, όπως αυτές των τεκτονικών στοών ή άλλες από τη θρησκεία και φιλοσοφία της Ινδίας (που στο μεταξύ είναι επαρχία της βρετανικής αυτοκρατορίας) και αυτό που προσπαθεί να κάνει είναι να προκαλέσει ένα συγκρητισμό μεταξύ Επιστήμης και Θρησκείας.

Έτσι, οι παλιές μυστικές αδελφότητες των Τεκτόνων ενισχύονται με την εμφάνιση εσωτερικών σχολών που δεν είναι πλέον και τόσο μυστικές, όπως η Θεοσοφική Εταιρία και η Νέα Ροδοσταυρική Αδελφότητα. Η Αστρολογία μέσα στις σχολές αυτές, αν και όχι πρωταγωνίστρια, αρχίζει και μπολιάζεται με ένα πνεύμα μεταφυσικό. Πολλοί αστρολόγοι προσπαθούν μέσα από το χάρτη να δουν την καρμική αποστολή του ατόμου, τι έκανε στην προηγούμενη ζωή του, κλπ. Εμφανίζεται έτσι μία αστρολογική σχολή, η επονομαζόμενη Εσωτερική Αστρολογία.

Στα πλαίσια αυτού του συγκρητισμού προσωπικότητες του εσωτερισμού όπως ο Άλιστερ Κρόουλυ (1875-1947) ή ο Ζεράρ Ανκώς (ψευδώνυμο Παπύς 1865-1921) γράφουν πολλά έργα που δείχνουν να εντάσσουν την Αστρολογία σε ένα ευρύτερο εσωτεριστικό σύστημα που περιελάμβανε σύνθεση με τη μαγεία και άλλες πρακτικές του εσωτερισμού όπως η Καμπάλα. Παράλληλα γίνονται συνθέσεις της Αστρολογίας με διάφορες άλλες τεχνικές μαντείας όπως οι τράπουλες Ταρώ.

Από την άλλη όμως με αυτές τις εξελίξεις η Αστρολογία αρχίζει πάλι και γίνεται και πιο μαζική. Ο αστρολόγος Ρόμπερτ Κρος Σμιθ με το ψευδώνυμο Ραφαέλ εκδίδει για πρώτη φορά αστρολογικές εφημερίδες με τις θέσεις των πλανητών και των οίκων σε μορφή περιοδικού. Αυτές οι εφημερίδες απλοποιούν πολύ τη δουλειά του αστρολόγου που μπορεί να τις συμβουλεύεται απευθείας, αντί να χρησιμοποιεί αστρονομικά όργανα. Η Αστρολογία πλέον δεν απαιτεί να είναι κανείς αστρονόμος για να εξασκηθεί.

Ακόμη περισσότερο μαζική γίνεται η Αστρολογία με την εμφάνιση του Άλαν Λήο (ψευδώνυμο του William Frederic Allen, 1860-1917) που εκτός από ιδρυτής της λεγόμενης Εσωτερικής Αστρολογίας, βοήθησε και στη μαζική ενασχόληση του κόσμου με την Αστρολογία με την παροχή δωρεάν ωροσκοπίων σε αναγνώστες του αστρολογικού του περιοδικού Νέα Αστρολογία, που εξέδιδε από το 1904.

Ανάλογου μεγέθους προσωπικότητα στο χώρο της Αστρολογίας ήταν κι ο Σεφάριαλ (ψευδώνυμο του Walter Gorn Old, 1864 - 1929). Και αυτός ανέδειξε την εσωτερική πλευρά της Αστρολογίας, αναμιγνύοντας όπως συνηθιζόταν στην εποχή του ινδικές δοξασίες με παραδόσεις του τεκτονικού και εβραϊκού Εσωτερισμού.

Η Αστρολογία τον 20ο αιώνα:

Τον 20ο αιώνα νέες προσωπικότητες εμφανίζονται στο χώρο της Αστρολογίας, που αλλάζουν τη μορφή της και την απομακρύνουν από την κατεύθυνση του Εσωτερισμού. Σημείο καμπής της σύγχρονης Αστρολογίας θεωρείται η αποτυχία των αστρολόγων να προβλέψουν το ξέσπασμα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Μετά την λήξη του πολέμου ο Τσαρλς Κάρτερ εισηγείται μία πιο επιστημονική θεώρηση της Αστρολογίας και ξεκινάει για πρώτη φορά ένα γιγάντιο έργο συλλογής στοιχείων σε τράπεζες δεδομένων (Astro Databanks) για να παρακολουθούνται τα πολιτικά φαινόμενα από στατιστικής σκοπιάς και να αποφευχθεί ένα νέο τραγικό λάθος στις πολιτικές προβλέψεις των αστρολόγων.

Στο πρώτο μισό του 20ου αιώνα εμφανίζονται νέες σχολές Αστρολογίας όπως η Σχολή του Αμβούργου και η σχολή της Κοσμοβιολογίας, που ξεκινώντας από κριτική στάση απέναντι στην Αστρολογία καταλήγουν να δημιουργήσουν μία νέα αστρολογική σχολή. Παράλληλα η Αστρολογία απευθύνεται πλέον σε μεγαλύτερο κοινό. Τη δεκαετία του ’30 δημοσιεύονται για πρώτη φορά στις εφημερίδες προβλέψεις για τα ηλιακά ζώδια, ενώ στην αρχή του αιώνα η αμερικανίδα αστρολόγος Εβάντζελιν Άνταμς κάνει ήδη τις πρώτες αστρολογικές ραδιοφωνικές εκπομπές.

Όμως η Αστρολογία γίνεται και εργαλείο προπαγάνδας. Στη ναζιστική Γερμανία ο Χίτλερ χρησιμοποιεί αστρολόγους για να προβλέψει την έκβαση του Πολέμου, ενώ από το 1941 όσοι αστρολόγοι δε δουλεύουν γι’ αυτόν συλλαμβάνονται για να αποφευχθούν διαρροές αρνητικών προβλέψεων. Την ίδια στιγμή όμως κάποιοι από τους καταδιωκόμενους αστρολόγους προσλαμβάνονται από τους Βρετανούς και χρησιμοποιούνται για να προβλέψουν τι θα πουν οι γερμανοί αστρολόγοι στο Χίτλερ.

Παράλληλα με τα μεγάλα διεθνή γεγονότα της εποχής εμφανίζονται νέα ρεύματα ερμηνείας που αλλάζουν την ερμηνευτική σκοπιά των ωροσκοπίων. Πρωταγωνιστής της ερμηνευτικής αυτής στροφής είναι ο Ντέην Ρούντυαρ, ο οποίος συνθέτει τον Εσωτερισμό με την Αναλυτική Ψυχολογία του Καρλ Γιουνγκ και την Αστρολογία για να ισχυριστεί ότι ο αστρολογικός χάρτης δεν είναι η καρμική μοίρα του ατόμου, αλλά αντίθετα περιέχει εκείνο που μπορεί να επιτύχει στη ζωή του, το δυναμικό του και το μέγιστο που μπορεί να εξελιχθεί. Είναι αυτός πρώτος που περιγράφει το χάρτη ως σύνολο "δυνατοτήτων" κι όχι "βεβαιοτήτων" που είναι στο χέρι του κάθε ανθρώπου αν θα τα εξελίξει ή θα τα αφήσει ανενεργά. Εισάγει έτσι τον παράγοντα της ανθρώπινης θέλησης στη διαχείριση του χάρτη, που γίνεται κάτι δυναμικό και εξελισσόμενο, καθώς ο άνθρωπος μπορεί με την επιλογή του να δώσει βαρύτητα σε ένα ή σε άλλο σημείο της προσωπικότητας του όπως υποδηλώνεται από το χάρτη. Το πόσο θα εξελιχθεί ο άνθρωπος δεν προκαθορίζεται στο χάρτη, αναφέρει ο Ρούντυαρ, αλλά είναι στο χέρι του ίδιου του ανθρώπου και στην ελεύθερη βούληση του. Ο Ρούντυαρ με την παρέμβαση του αυτή εισάγει στην ουσία τη λεγόμενη Ψυχολογική Αστρολογία, την Αστρολογία δηλαδή που βλέπει τις πλανητικές θέσεις ως ψυχικά δυναμικά, τα οποία καλείται να διαχειριστεί το άτομο για να μπορέσει να ζήσει φυσιολογικά τη ζωή του.

Ο 20ος αιώνας είναι επίσης και αιώνας που γίνονται αρκετές απόπειρες επιστημονικής τεκμηρίωσης της Αστρολογίας. Μεταξύ των προσπαθειών αυτών αξίζει να αναφερθεί η προσπάθεια του ζεύγος Μισέλ και Φρανσουάζ Γκωκελέν, που ενώ ξεκίνησε να διαψεύσει την Αστρολογία, βρήκε στατιστική συσχέτιση ανάμεσα στην επιλογή επαγγέλματος και αστρολογικούς παράγοντες.

Το δεύτερο μισό του 20ου αιώνα ξεκινά η κατασκευή των πρώτων αστρολογικών προγραμμάτων για Η/Υ, ενώ αναβιώνουν παλιοί κλάδοι της Αστρολογίας όπως η Ωριαία Αστρολογία. Η Αστρολογία συνδέεται με τις εναλλακτικές θεραπείες και αναπτύσσονται σχολές αστρολογικής συμβουλευτικής στην κατεύθυνση της ψυχοθεραπείας. Η Αστρολογία απλώνεται έτσι προς διάφορες κατευθύνσεις, άλλοτε αναβιώνοντας παραδοσιακές σχολές κι άλλοτε ερχόμενη σε επαφή με νέα ρεύματα. Ίσως μία από τις μεγαλύτερες κατακτήσεις του 20ου αιώνα όμως, είναι η ύπαρξη πλέον αστρολογικών σχολών πανεπιστημιακού επιπέδου που επιμορφώνουν επάξια τους νέους αστρολόγους. Κλασσικές σήμερα θεωρούνται η Mayo School of Astrology και η σχολή Kepler. Τελειώνοντας αξίζει να δούμε κι εδώ μερικές σημαντικές προσωπικότητες του 19ου και του 20ου αιώνα που θα λέγαμε ότι είναι η περίοδος αναγέννησης της σύγχρονης αστρολογίας.

1. Άλαν Λήο (ψευδώνυμο του William Frederic Allen, 1860-1917) Από τους μεγαλύτερους αστρολόγους των νεοτέρων χρόνων και θεμελιωτής (μεθοδολογικά τουλάχιστον) της σύγχρονης αστρολογίας. Είχε συντάξει με τους βοηθούς του την ερμηνεία κάθε αστρολογικής όψης σε ξεχωριστό χαρτί και επισύναπτε στο φάκελο του πελάτη εκείνες τις σελίδες που αντιστοιχούσαν στις όψεις που είχε στο χάρτη του (κάπως σαν τις τυποποιημένες ερμηνείες των σημερινών προγραμμάτων ηλεκτρονικών υπολογιστών). Η εκδοτική επιτυχία του Λήο ήταν τόσο μεγάλη που είχε δική του εκδοτική εταιρία (Μοντέρνα Αστρολογική Εκδοτική Εταιρία) με παραρτήματα στο Παρίσι και τη Νέα Υόρκη. Ο Λήο έκανε πολλές καινοτομίες στην αστρολογία μεταξύ των οποίων ήταν η αποκλειστική σχεδόν χρήση των δευτερευουσών κατευθύνσεων σαν μέθοδο πρόβλεψης. Επίσης το 1915 ίδρυσε την Αστρολογική Εστία του Λονδίνου (Astrological Lodge of London) και έγραψε συνολικά τριάντα βιβλία.

2. Σεφάριαλ (ψευδώνυμο του Walter Gorn Old, 1864 - 1929) Εξίσου μεγάλη προσωπικότητα της εποχής (αν και κάπως ξεχασμένος σήμερα). Είναι αυτός που επανέφερε μεθοδολογικά το ζήτημα των πρωτευουσών κατευθύνσεων στην πρόβλεψη (όλοι οι πλανήτες προχωρούν μία μοίρα την ημέρα αντιπροσωπεύοντας ένα έτος ζωής) ανοίγοντας το δρόμο για τη δημιουργία της μεθόδου του ηλιακού τόξου (στην οποία μέθοδο η πρόοδος δεν είναι μία μοίρα την ημέρα, το κομμάτι του κύκλου που διανύει ο Ήλιο σε μία μέρα, που μπορεί να είναι π.χ. 59 δεύτερα).

3. Τσαρλς Κάρτερ (1887-1968) Συνεχιστής του έργου του Άλαν Λήο, πρόεδρος της Αστρολογικής Εστίας του Λονδίνου, που είχε ιδρύσει ο Λήο, εξέδωσε το περιοδικό Αστρολογία, το 1926. Ιδρύει την πρώτη πανεπιστημιακού επιπέδου αστρολογική σχολή στην Αγγλία με το όνομα Σχολή Αστρολογικών Σπουδών (Faculty of Astrological Studies) Κλασσικό βιβλίο του, που έγραψε το 1930 είναι οι Αστρολογικές Όψεις (The Astrologican Aspects).

4. Alfred Witte (1878-1941) Ιδρυτής της σχολής του Αμβούργου. Αρνητής πολλών παραδοσιακών αξιωμάτων της Αστρολογίας θέλησε να επιβεβαιώσει με μετρήσεις στην πράξη κατά πόσον ίσχυαν αστρολογικές θέσεις, όπως η ισχύς των κυβερνητών ή τα συστήματα οικοθεσίας. Ενώ όμως από τη μία ήθελε να προσεγγίσει την Αστρολογία τελείως επιστημονικά, από την άλλη εμφανίστηκε να εισάγει στην αστρολογία υποθετικούς πλανήτες, δημιουργώντας μία αντίφαση στα μάτια των συνεχιστών του. Αν και στο κομμάτι των υποθετικών πλανητών δε βρήκε υποστήριξη, άλλες μέθοδοι που χρησιμοποίησε όπως τα μεσοδιαστήματα και ο χάρτης των 90 μοιρών είχαν μεγαλύτερη αποδοχή και υιοθετήθηκαν και από άλλες σχολές (π.χ. Κοσμοβιολογία) ή μεμονωμένους αστρολόγους.

5. Reinhold Ebertin (1901-1988) Ιδρυτής της σχολής Κοσμοβιολογίας. Επηρεάστηκε από τη δουλειά της Σχολής του Αμβούργου, υιοθετώντας τη χρήση μεσοδιαστημάτων και του χάρτη των 90 μοιρών. Επέκτεινε τη χρήση μεσοδιαστημάτων, συσχετίζοντας τα με την εμφάνιση ασθενειών ή την αποκλίνουσα (εγκληματική) συμπεριφορά. Απέρριψε ωστόσο τη χρήση υποθετικών πλανητών.

6. Νέυλορ (1889-1952) Βρετανός αστρολόγος που κι εκείνος όπως κι άλλοι συνάδελφοι του είχε αποτύχει να δει το ξέσπασμα του Β' Παγκόσμιου Πολέμου. Ίσως πιο γνωστός όμως θα έπρεπε να είναι ο αστρολόγος αυτός γιατί ήταν ο πρώτος που δημοσίευσε στις εφημερίδες προβλέψεις για τα ηλιακά ζώδια.

7. Καρλ Ερνστ Κραφτ. Γερμανός αστρολόγος, που είχε σωστά προβλέψει απόπειρα κατά της ζωής του Χίτλερ το 1939. Είχε κληθεί για να μεταφράσει τις προφητείες του Νοστράδαμου και να δείξει ότι ευνοούν το ναζιστικό κόμμα.

8. Μαρκ Έντμουντ Τζόουνς (1888-1980) Με τη βοήθεια του μέντιουμ Έλσης Χουήλερ καταγράφει εικόνες για αυτό που σήμερα γνωρίζουμε και χρησιμοποιούμε ως sabian symbols. Ο Τζόουνς συγγράφει επίσης ένα έργο για την Ωριαία Αστρολογία που θεωρείται πολύ σημαντικό.

9. Ο Ντέην Ρούντυαρ (ψευδώνυμο του γάλλου αστρολόγου Ντανιέλ Σεννεβιέρ, 1895-1985) Θεωρείται ο μεγαλύτερος αναμορφωτής της σύγχρονης αστρολογίας μετά τον Άλαν Λήο. Ασχολείτο με τη ζωγραφική, τη μουσική σύνθεση και ήταν εξέχων πιανίστας. Μετανάστευσε στην Αμερική, μαθήτευσε στη Θεοσοφική Εταιρία και ήδη από το 1936 ταράζει τα αστρολογικά δεδομένα με την έκδοση του βιβλίου του Η Αστρολογία της Προσωπικότητας. Άλλα σημαντικά έργα του Αστρολογία προσανατολισμένη στον Άνθρωπο (Person Centered Astrology), ο Κύκλος της Σελήνης (the Lunation Cycle) και η Αστρολογία της Μεταμόρφωσης

10. Εβάντζελιν Άνταμς (1968-1934) Από τις μεγαλύτερες αστρολόγους του 20ου αιώνα στην Αμερική. Λέγεται ότι το 1914 προκάλεσε δίκη στη Νέα Υόρκη (όπου η Αστρολογία απαγορευόταν ως φτηνή μαντεία) και προκάλεσε το δικαστή να θέσει υπό δοκιμασία τις αστρολογικές της ικανότητες, για να δει αν η Αστρολογία ισχύει ή είναι φτηνή μαντεία. Αυτός της έδωσε τότε τα δεδομένα γέννησης ενός άγνωστου προσώπου, που αργότερα αποδείχτηκε ότι ήταν γιος του. Η Άνταμς περιέγραψε με τόση ακρίβεια το χαρακτήρα αυτού του ατόμου, ώστε ο δικαστής αναγκάστηκε να την αθωώσει. Η Άνταμς έκανε και τις πρώτες ραδιοφωνικές εκπομπές αστρολογικού περιεχομένου, ενώ εισήγαγε και μία δική της τεχνική ωριαίας αστρολογίας, χρησιμοποιώντας τον Accidental Ascendant. Σύμφωνα με αυτήν ο ωροσκόπος της ώρας του ερωτήματος χρησιμοποιούνταν ως ωροσκόπος στο γενέθλιο χάρτη του ατόμου που έκανε την ερώτηση και με βάση αυτό το χάρτη γινόταν η ερμηνεία.

11. Τζων Άντυ (1920-1982) Μεγάλος αστρολόγος του 20ου αιώνα που με την εργασία του πάνω στις Αρμονικές έδωσε μία νέα διάσταση στην κατανόηση των αστρολογικών όψεων καθώς και μία νέα τεχνική πρόβλεψης, καθώς ανάλογα με το ζητούμενο της πρόβλεψης, χρησιμοποιούνταν και ο ανάλογος αρμονικός χάρτης.

12. Ρόμπερτ Χαντ Από τους πιο σημαντικούς αστρολόγους μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο ασχολήθηκε με την κατασκευή των πρώτων υπολογιστικών προγραμμάτων για αστρολογία και τη μελέτη αρχαίων κειμένων,

13. Μπερναντέτ Μπράντυ Μεγάλη Αυστραλή αστρολόγος του τέλους του 20ου αιώνα με τη μελέτη και την αναβίωση των απλανών αστέρων

14. Ολίβια Μπάρκλευ Μεγάλη Βρετανή αστρολόγος που ασχολήθηκε με την αναβίωση της Ωριαίας Αστρολογίας

15. Λιζ Γκριν & Stephen Arroyo Μεγάλοι αστρολόγοι του τελευταίου τετάρτου του 20ου αιώνα που θεωρούνται αυθεντίες στην ψυχολογική αστρολογία

16. Fagan Από τους πιο σημαντικούς αστρολόγους, γνωστός για την επανεισαγωγή του αστρικού ζωδιακού στη δυτική αστρολογία.