από την Ρένα Κολιοπάνου
Ο μήνας Μάρτιος σήμανε και την αρχή της άνοιξης, μιας εποχής που οι απανταχού κηπουροί περιμένουν για να διαμορφώσουν και να φυτέψουν τον κήπο τους. Η Αστρολογία ακόμη και εδώ, μπορεί να προσφέρει τα φώτα της και να βοηθήσει να γίνει ο κήπος μας ένας ζωντανός οργανισμός, με την μέγιστη εφικτή αυτάρκεια, δηλαδή την μείωση όσο γίνεται περισσότερο, των απωλειών και την αύξηση της παραγωγικότητας.
Είναι γνωστό από τα παλιότερα χρόνια ότι οι φάσεις της Σελήνης και οι κινήσεις των ουρανίων σωμάτων παίζουν ρόλο πρωταρχικό στο πότε και πως θα γίνουν οι εργασίες για το φύτευμα και την ανάπτυξη των φυτών. Η λεγόμενη «βιοδυναμική κηπουρική» που βασίζεται στο ότι τα φυτά δεν επηρεάζονται μόνο από το νερό και το έδαφος, αλλά και από το ότι υπάρχει και συμβαίνει κι από πάνω τους: το κλίμα, την Σελήνη, τον Ήλιο, το σύμπαν και τις γενικότερες συνισταμένες του.
Την θεωρία αυτή επεξεργάστηκε και ανέπτυξε ο Αυστριακός εσωτεριστής, φιλόσοφος, επιστήμονας και παιδαγωγός Ρούντολφ Στάινερ που βασίστηκε στην αρχή σύμφωνα με την οποία οι κοσμικοί παράγοντες επηρεάζουν την ισορροπία της ζωής στη γη. Ο Στάινερ εκτός των άλλων, υπήρξε και ειδικός στην καλλιέργεια της γης και αρχιτέκτονας και θεωρείται ο «γκουρού» της βιοδυναμικής κηπουρικής.
Η Maria Thun στην δεκάχρονη έρευνα της στο αγρόκτημα Darmstadt της Γερμανίας ανακάλυψε το εξής: Μετά από ένα μήνα όπου έσπειρε πατάτες κάτω από τα διάφορα στάδια της Σελήνης, διαπίστωσε ότι η παραγωγή ήταν πιο αποτελεσματική όταν οι πατάτες φυτεύτηκαν με τη Σελήνη να βρίσκεται στον Ταύρο, τον Αιγόκερω και την Παρθένο. Αντίθετα, κάτω από την επήρεια άλλων ζωδίων -όπως π.χ. του Καρκίνου, του Σκορπιού και του Ιχθύ- η καλλιέργεια αντεπεξήλθε με δυσκολία. Η έρευνα της συνεχίστηκε και με καλλιέργειες ριζών, λουλουδιών και άλλων φυτών.
Πως ακριβώς επηρεάζει όμως η Σελήνη την ανάπτυξη των φυτών;
Όπως γνωρίζουμε τα φυτά περιέχουν νερό στην σύσταση τους και έτσι ανταποκρίνονται στις παλιρροϊκές έλξεις της Σελήνης. Αναλόγως την φάση που βρίσκεται η Σελήνη, έλκει και τις ποσότητες νερού αναγκάζοντας την υγρασία να ανέβει κοντύτερα στην επιφάνεια κατά τη διάρκεια που η Σελήνη είναι στη γέμιση (αυξάνεται) ή τραβώντας τις ρίζες προς τα κάτω όταν η σελήνη βρίσκεται στη χάση (ελαττώνεται).
Ο Σεληνιακός μήνας χωρίζεται σε δυο μέρη με βάση την αύξηση και τη μείωση του φεγγαριού. Οι φάσεις ορίζονται από την Νέα Σελήνη (η αρχή της αύξησης) και την Πανσέληνο (η αρχή της μείωσης).
Η Νέα Σελήνη είναι η στιγμή που Γη-Σελήνη-Ήλιος βρίσκονται στην ιδία ευθεία με τα δύο Φώτα να είναι από την ίδιο πλευρά του ουρανού, δηλαδή σε φάση συνόδου (0 μοίρες), ενώ αντίστοιχα η Πανσέληνος συμβαίνει όταν ο Ήλιος και η Σελήνη σχηματίζουν αντίθεση (180 μοίρες).
Στην Νέα Σελήνη το νερό έλκεται προς τα επάνω από την σεληνιακή βαρύτητα και ωθεί τους σπόρους να πρηστούν και να «σκάσουν». Το γεγονός αυτό , σε συνδυασμό με το φως που αυξάνει δημιουργεί ισορροπία ανάπτυξης ριζών και φύλλων. Ενδείκνυται λοιπόν η φύτευση του μαρουλιού, σπανακιού, σέλινου, μπρόκολου, λάχανου, κουνουπιδιού και καλλιέργειες δημητριακών. Όπως και επίσης αγγουριού αν και αποτελεί εξαίρεση.
Η περίοδος που ακολουθεί είναι της αύξησης του φωτός και ακόμη κι αν η έλξη είναι μικρότερη, το φως της Σελήνης είναι ισχυρό και ευνοϊκό για την ισχυρή ανάπτυξη των φύλλων. Είναι ευνοϊκό να φυτέψουμε ιδίως δυο ήμερες πριν την Πανσέληνο.
Τα είδη καλλιεργειών που προτιμούνται είναι τα μονοετή φυτά τα όποια έχουν απόδοση πάνω από το έδαφος και τα φυτά που έχουν τους καρπούς στο εσωτερικό τους, όπως τα πεπόνια, τα φασόλια, τα μπιζέλια, οι πιπεριές, οι κολοκύθες και οι ντομάτες.
Από τη φάση της Πανσελήνου και ύστερα η έλξη βαρύτητας είναι υψηλή, δημιουργώντας περισσότερη υγρασία στο χώμα, ενώ το φως του φεγγαριού μειώνεται, τοποθετώντας την ενέργεια στις ρίζες.
Αυτή είναι μια ευνοϊκή στιγμή για φύτευση φυτών με βρώσιμες ρίζες, συμπεριλαμβανομένων των παντζαριών, καρότων, κρεμμυδιών, πατατών και φιστικιών. Είναι επίσης καλό για τα πολυετή και διετή φυτά ,για βολβούς και για μεταφύτευση, λόγω της δραστικής αύξησης της ρίζας.
Το κλάδεμα γίνεται καλύτερα κατά αυτήν την χρονική στιγμή, ιδίως όταν η Σελήνη είναι στο ζώδιο του Σκορπιού.
Κατά το τρίτο τέταρτο (μείωσης) υπάρχει μειωμένη μαγνητική έλξη και φως και θεωρείται μια περίοδος ανάπαυσης. Αυτή είναι και η καλύτερη στιγμή για συγκομιδή, μπόλιασμα και κλάδεμα. Η κοπή του γκαζόν κατά το τρίτο ή τελευταίο τέταρτο επιβραδύνει την ανάπτυξη του.
Ας πάμε να δούμε όμως πιο αναλυτικά τις φάσεις της Σελήνης και τις αντίστοιχες εργασίες που μπορούν να διεκπεραιωθούν.
Φάση αύξησης
1. Οποιαδήποτε στιγμή
Φυτέψτε μεγάλες περιοχές με γρασίδι, βάλτε γκαζόν, σπείρετε σιτάρι και δημητριακά.
Φυτέψτε φυλλώδη λαχανικά και λουλούδια το όποια έχουν απόδοση πάνω από το έδαφος και δεν βασίζονται σε εκτεταμένη ανάπτυξη των ριζών.
Φυτέψτε πάντα τα τριαντάφυλλα στο πρώτο η δεύτερο τέταρτο της Σελήνης.
Πάρτε μοσχεύματα από φυτά που επιθυμείτε και εκτελεστέ οποιαδήποτε εργασία μεταφύτευσης στο πρώτο η δεύτερο τέταρτο της Σελήνης.
Ποτίστε τα λουλούδια σας.
Μαζέψτε φρούτα η λαχανικά που προορίζονται για άμεση κατανάλωση. Οι σαλάτες είναι καλύτερες όταν γίνονται με υλικά που έχουν συλλεχτεί κατά την διάρκεια της αύξησης του φεγγαριού ,γιατί έχουν μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε νερό και έτσι έχουν πιο τρυφερή και εύγευστη υφή.
Συγκεντρώστε βότανα τα όποια πρόκειται να χρησιμοποιηθούν για την παραγωγή αιθέριων ελαίων . Έχουν περισσότερη περιεκτικότητα ελαίου σε αυτήν την φάση της Σελήνης.
2. Πρώτο τέταρτο
Φυτέψτε λουλούδια η φυτά που καλλιεργούνται για το άρωμα και την ομορφιά τους.
3. Δεύτερο τέταρτο
Φυτέψτε ζαχαροκάλαμο, σμέουρα ,μούρα και φραγκοστάφυλα.
Σε περίοδο ξηρασίας φυτέψτε σπόρους και όσο γίνεται πιο κοντά στην πανσέληνο.
Αν τα φυτά χρειάζονται μια βοήθεια για να αναπτυχτούν πιο γρήγορα, είναι καλή ιδέα να ποτίσετε κάτω από το λίπασμα και να προσθέσετε τον σπόρο , όσο πιο κοντά στην Πανσέληνο γίνεται, ιδίως αν χρειάζεται φωσφόρο.
Μαζέψτε σταφύλια που θα χρησιμοποιηθούν για οινοποίηση. Τα σταφύλια θα διατηρήσουν περισσότερο χυμό και άρωμα.
Φάση μείωσης
1. Οποιαδήποτε στιγμή
Σπείρετε καλλιέργειες που έχουν απόδοση κάτω από το έδαφος. Αυτό περιλαμβάνει ρίζες λαχανικών όπως τα καρότα, τεύτλα, πατάτες, κρεμμύδια, γογγύλια κτλ.
Διαιρέστε διετή φυτά κατά το τρίτο η τελευταίο τέταρτο του φεγγαριού.
Ξεκινήστε την κομποστοποίηση και δημιουργήστε οργανικό λίπασμα ,γιατί η φάση μείωσης βοηθά στην αποσύνθεση της φυτικής ύλης.
Σκοτώστε τα ζιζάνια.
Στα τέλη του καλοκαιριού , κόψτε το γκαζόν εμποδίζοντας την γρήγορη ανάπτυξη του. Ιδίως αν ζείτε σε περιοχές με έντονη βροχόπτωση το καλοκαίρι.
Κλαδέψτε τα φυτά, τα δένδρα και τους θάμνους.
Συγκομιδή των καλλιεργειών που απαιτούν μακροχρόνια αποθήκευση όπως μήλα, πατάτες , λάχανα.
Συγκομιδή λουλουδιών και σπόρων που θα αποθηκευθούν μέχρι την επομένη χρονιά.
Είναι καλή εποχή για να φυτέψετε ρίζες βότανων η να μαζέψετε φλοιούς δένδρων που προορίζονται για να χρησιμοποιηθούν ως φαρμακευτικά βότανα. Τα βότανα θα διατηρήσουν την μεγίστη δραστικότητα τους και θα αποξηρανθούν πιο εύκολα.
Εκτελέστε όλες τις δραστηριότητες που απαιτούν αποξήρανση σε φρούτα, λουλούδια, ξερά χόρτα.
2. Τρίτο τέταρτο
Φυτέψτε δένδρα και δενδρύλλια καθώς και φυτά που παραμένουν στο έδαφος για περισσότερο από μια καλλιεργητική περίοδο. Συνήθως η φύτευση οπωροφόρων δένδρων είναι επιτυχής σε αυτή την φάση. Η θέση της Σελήνης ενθαρρύνει την αύξηση της ρίζας και του φλοιού των δένδρων , αντί να αναγκάζει το δένδρο να πολλαπλασιαστεί πάνω από το έδαφος προτού αποκτήσει μια ισχυρή βάση. Δενδρύλλια με βαθιές ρίζες είναι λιγότερο εκτιθεμένα στον κίνδυνο της ζημιάς και της αλλοίωσης κατά την διάρκεια του χειμώνα.
Φυτέψτε φράουλες γιατί έτσι εξασφαλίζεται την αύξηση και την ανάπτυξη της ρίζας , πριν ακόμη αρχίσει να έχει καρπούς.
3.Τελευταίο Τέταρτο
Εάν οι καλλιέργειες απαιτούν κάλιο , ρίξτε λίπασμα στην μείωση της Σελήνης. Η απορρόφηση του καλίου έχει την μέγιστη δυνατότητα εδώ.
Ρίξτε σπρέι στα οπωροφόρα δένδρα.
Τι σημαίνει για τις καλλιέργειες η κάθε θέση της Σελήνης στα ζώδια;
Η Σελήνη διατρέχει όλο τον Ζωδιακό σε 27 ήμερες , 7ωρες και 43 λεπτά με μέσο όρο χρονικής διαρκείας από κάθε ζώδιο σε 2 ήμερες, 6 ώρες και 38 λεπτά. Έτσι η Σελήνη δρα σαν δορυφόρος που μετατρέπει τις δυνάμεις των αστερισμών, μεταφέροντας τις κάτω στην γη και επηρεάζει με αυτό τον τρόπο διάφορα μέρη των φυτών.
Συνοπτικά όταν η Σελήνη βρίσκεται στον Κριό, τον Λέοντα και τον Τοξότη οι μέρες είναι πολύ θερμές. Οι θερμές μέρες είναι καλές για τον σχηματισμό καρπών στα δέντρα αλλά και για τους σπόρους.
Ο Ταύρος, η Παρθένος και ο Αιγόκερως βοηθούν στην ανάπτυξη των ριζών. Άρα την εποχή που η Σελήνη βρίσκεται σ' αυτούς τους αστερισμούς, είναι η καλύτερη περίοδος για βλαστική αναπαραγωγή, δηλαδή για να φυτέψουμε μοσχεύματα.
Όταν η Σελήνη βρίσκεται στους Διδύμους, τον Ζυγό και τον Υδροχόο, η ευνοϊκή επιρροή της αναπτύσσεται στα λουλούδια, στη μορφή, το άρωμα και το χρώμα τους, λόγω της επίδρασής της στον αέρα.
Όταν η Σελήνη βρίσκεται στον Καρκίνο, τον Σκορπιό και τους Ιχθείς, βοηθάει στην βλαστική ανάπτυξη των φυτών λόγω της επίδρασής της στο νερό.
Πιο αναλυτικά βέβαια μπορούμε να δούμε πως διαμορφώνεται αυτή η επιρροή μέσα από κάθε ζώδιο:
Κριός - Ζώδιο της φωτιάς. Άγονο και ξηρό. Έλεγχος εντόμων, όργωμα, κλάδεμα, βοτάνισμα και συγκομιδή. Εάν γίνει κλάδεμα ενώ η Σελήνη είναι στον Κριό, θα συμβάλει στο να αποθαρρύνει την αύξηση των ενοχλητικών φυτών και ζιζάνιων.
Ταύρος - Ζώδιο της γης. Παραγωγικό και υγρό. Μια ωραία στιγμή να σπείρουμε σπόρους και να μπολιάσουμε φυτά . Επίσης μια καλή στιγμή για κλάδεμα των φυτών ώστε να ελεγχτεί η ανάπτυξής τους. Ο Ταύρος είναι ένα παραγωγικό σημάδι για τη φύτευση καλλιεργειών με ρίζα, ειδικότερα όταν η ανθεκτικότητα είναι σημαντική.
Δίδυμοι – Ζώδιο του αέρα. Άγονο και ξηρό. Έλεγχος εντόμων, όργωμα και ξεχορτάριασμα. Συγκομιδή των καλλιεργειών κατά τη διάρκεια αυτής για μακροχρόνια αποθεματοποίηση. Οι σπόροι του πεπονιού ανταποκρίνονται σε αυτή την θέση.
Καρκίνος - Ζώδιο του νερού. Πολύ γόνιμο και υγρό. Είναι μία από τις πιο γόνιμες ώρες για σπορά και μεταφύτευση των φυτών. Κλαδέψτε τα φυτά για να ενθαρρυνθεί μια υγιής νέα αύξηση. Η Σελήνη στον Καρκίνο είναι μια καλή στιγμή για τη γονιμοποίηση των φυτών, για εμβολιασμό και άρδευση.
Λέων- Ζώδιο της φωτιάς. Πολύ άγονο και ξηρό. Οι δουλειές του κήπου που μπορούν να διεξάγονται όταν το φεγγάρι είναι στον Λέοντα περιλαμβάνει καταστροφή των ζιζανίων ,όργωμα, κλάδεμα και ξεχορτάριασμα.
Παρθένος – Ζώδιο της γης. Άγονο και υγρό. Κλαδέψτε τα δέντρα, τους θάμνους και τα βότανα κατά τη διάρκεια του παρόντος σημείου για να διατηρήσουν το σχήμα τους.
Ζυγός- Ζώδιο του αέρα. Ημι-γόνιμο και υγρό. Μια καλή στιγμή για φύτευση όμορφων και αρωματικών λουλουδιών , αμπελιών και βοτάνων . Επίσης ένα καλό σημάδι για κλάδεμα των φυτών, προκειμένου να ελέγξουμε την ανάπτυξή τους και να διατηρήσουμε το σχήμα τους. Φύτευση και σπορά ιδιαίτερων ανθών και καλλιέργειες δημητριακών.
Σκορπιός - Ζώδιο του νερού. Πολύ γόνιμο και υγρό. Μια από τις πιο γόνιμες ώρες για σπορά και μεταφύτευση των φυτών. Καλύτερη ώρα για φύτευση εύρωστων φυτών και αμπελιών. Επίσης είναι καλό σημάδι για την εφαρμογή λιπασμάτων για τα φυτά.
Τοξότης - Ζώδιο της φωτιάς. Άγονο και ξηρό. Έλεγχος των εντόμων, όργωμα, κλάδεμα και ξεχορτάριασμα. Καλή στιγμή για συγκομιδή και καλλιέργεια του εδάφους. Το κλάδεμα ενώ η Σελήνη είναι στον Τοξότη, θα συμβάλει στο να αποθαρρύνει την αύξηση των ενοχλητικών φυτών.
Αιγόκερως – Ζώδιο της γης. Παραγωγικό και ξηρό. Καλή στιγμή για φύτευση πατάτας και άλλων καλλιεργειών με ρίζα, καθώς και για την ενθάρρυνση της ισχυρής ανθεκτικής ανάπτυξης. Καλό για εμβολιασμό , κλάδεμα για την προώθηση της επούλωσης και για την εφαρμογή οργανικού λιπάσματος.
Υδροχόος – Ζώδιο του αέρα. Άγονο και ξηρό. Ο Υδροχόος είναι ένα καλό σημάδι για έλεγχο των εντόμων, το όργωμα και το ξεχορτάριασμα . Συγκομιδή των καλλιεργειών κατά τη διάρκεια αυτής της Σελήνης βοηθά στην μακροχρόνια αποθεματοποίηση.
Ιχθείς - Ζώδιο του νερού. Πολύ παραγωγικό και υγρό. Μια από τις πιο γόνιμες ώρες για σπορά και μεταφύτευση των φυτών. Αυτό είναι ένα άλλο σημάδι που ευνοεί την λίπανση των καλλιεργειών. Ιδιαίτερα καλό για την ανάπτυξη της ρίζας και της άρδευσης.
Εκτός από τη θέση και τη φάση της Σελήνης είναι σκόπιμο να εξετάζουμε και τις όψεις της με άλλους πλανήτες. Είναι προφανές ότι ένα τετράγωνο της με τον Κρόνο θα ταλαιπωρήσει την καλλιέργεια μας, καθιστώντας την πρακτικά προβληματική. Αντίθετα ένα τρίγωνο της Σελήνης με τον Κρόνο δεν θα δώσει μεγάλη ανάπτυξη αλλά είναι ιδανικό για καλλιέργειες που θέλουμε να αντέξουν στο χρόνο ή να τις επαναλάβουμε στο εγγύς μέλλον.
Αν η Σελήνη σχηματίζει αρμονική όψη με τον Δία, θα βοηθήσει την καλλιέργεια μας να αναπτυχθεί και να μας δώσει πλούσιους καρπούς.
Μπορείτε κι εσείς να δοκιμάσετε να κάνετε όλες τις αγροτικές εργασίες σας σε ευνοϊκές μέρες και ώρες, με βάση τους ρυθμούς της φύσης.
Ο ρόλος της Αφροδίτης
Ένας ακόμη παράγοντας που θα πρέπει να λάβουμε σοβαρά υπόψη μας στην καλλιέργεια των φυτών είναι και η Αφροδίτη, όχι τόσο ως προς την θέση της στα ζώδια αλλά κυρίως τις όψεις της.
Η Αφροδίτη σε δυσαρμονική όψη με τον Κρόνο είναι μια σοβαρή αντένδειξη ακόμη και για την αγορά μιας γλάστρας. Είναι βέβαιο πως το φυτό θα υποφέρει και ενδεχομένως οι προσπάθειες μας να το σώσουμε θα αποβούν άκαρπες.
Η Αφροδίτη σε δυσαρμονικές όψεις με τον Ποσειδώνα, «τραβάει» τα ζιζάνια και τα παράσιτα και πιθανότατα το φυτό είτε η καλλιέργεια μας θα χρειαστούν περίθαλψη με χρήση τοξικών σκευασμάτων.
Η Αφροδίτη σε δυσαρμονικές όψεις με τον Πλούτωνα παραπέμπει σε σήψη των ριζών.
Καλό είναι λοιπόν να αποφεύγουμε τις ημέρες που η Αφροδίτη σχηματίζει τέτοιες όψεις και να προτιμούμε τις αρμονικές, είτε με τους συγκεκριμένους τρεις πλανήτες, είτε πολύ περισσότερο με τον Δία.
Πηγή:The Lunar Garden: Planting by the Moon Phases by E. A. Crawford
